• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Taigu – Zen voor zenuwenlijders

Taigu – Zen voor zenuwenlijders

27 december 2022 door Taigu

“Zen geneest alles,” hoorde Taigu een leraar ooit zeggen. Onder alles werden in dit verband mede verstaan de psychologische kwalen waaraan een beoefenaar kan lijden. Je hoort in boeddhistenland mensen zoveel onzin vertellen. In een Britse retraite trad ooit een gastleraar van een bepaald traditionalistische herkomst op, die in het voorbijgaan verklaarde dat het Achtvoudig Pad een verouderd cconcept was. Broeder Gautama telt onder zijn volgelingen vreemde en verwarde kostgangers.

Edel Maex, de Antwerpse zenleraar en tevens gepensioneerd psychiater, verdient een eervolle vermelding, omdat hij regelmatig publiekelijk heeft gewaarschuwd voor de risico’s verbonden met meditatiebeoefening door mensen met psychologische aandoeningen. Begeleid door onoordeelkundigen kan mediteren in sommige situaties psychisch trauma zelfs verergeren.

Dat zen psychologische kwalen geneest, berust op de overmoed te vertrouwen op een overlevering die teruggaat tot de tijd dat zenmeesters de rol van geestelijk voorganger en die van wonderdokter combineerden. Als om dit vertrouwen te logenstraffen is, naar verluidt, bij wijlen Thich Nhat Hanh iemand met een psychologisch trauma een keer uit wanhoop het dak opgeklommen van een van de gebouwen van Plum Village. Het misverstand is dat boeddhistische psychologie (of wat daarvoor doorgaat) alle geestelijke processen bestrijkt.

Over de geneeskracht van zen bij somatische aandoeningen lees je in de literatuur soms eveneens. Zo schijnt er in het negentiende-eeuwse Japan zentherapie te zijn voorgeschreven aan mensen die hedendaagse artsen naar een neuroloog zouden verwijzen.

Taigu leeft al vele jaren met een kwijnende gezondheid en heeft van de geneeskracht van zen tot dusver weinig mogen merken. Reststoffen van het immuunsysteem die ten gevolge van zijn enigmatische ontstekingsziekte door zijn lichaam rondwaren, richten schade aan in zijn zenuwstelsel. Bij gebrek aan vermogen elektrische signalen uit de hersenen naar behoren te geleiden, raakt de aansturing van organen, spieren en vaten danig in de war. Met enige zelfspot noemt hij zich wel een raszenuwenlijder. Tot overmaat van ramp reageert het lichaam op de aanwezigheid van overtollige afweercellen met autoimmuunreacties, die nieuwe ziekteprocessen inleiden.

Terwijl Taigu moeite heeft met een beetje bewegen, beperkt hij zich noodgedwongen tot huis en tuin. Hij moet veel rusten met gebruik van extra zuurstof. Soms wordt hij radeloos van zijn beperkingen en gaat hij door een depressieve golf, waar hij godzijdank uiteindelijk meestal op eigen kracht uitkomt. En anders staan begripvolle artsen altijd klaar om zijn kwaliteit van leven op peil te houden, want meer doen dan dat behoort niet tot de mogelijkheden. Schrijven helpt Taigu tegen depressies beter dan zen.

Weinig mensen staan er bij stil omdat gezondheid voor menigeen vanzelfsprekend is, maar zenbeoefening vereist een goede conditie en een lenig lijf. Slechts één onderdeel van de zenbeoefening kan Taigu in zijn persoonlijke praktijk integreren en dat is het reciteren van de Hartsutra, het alfa en omega van zen, de grote gehaktmolen die iedere voorstelling (inclusief die van het Achtvoudig Pad) verpulvert om in de leegte de ware geest te vinden.

Verder behelpt Taigu zich zoals bekend met de nembutsu, een meditatieve mantra die in niets onderdoet voor het zenzitten van lenige lijven. Ook de nembutsu kan de boeddhanatuur in de beoefenaar stimuleren, want dat is wat en waar het gebeuren moet, een noodzakelijke voorwaarde, willen wij andere levende wezens kunnen inspireren de weg van de bevrijding te gaan en de oorzaak van lijden geheel te verwijderen.

Het kan niet anders zijn dan dat er meer boeddhistische beoefenaars zijn die om welke reden dan ook in de praktijk van hun leven te kampen hebben met psychologisch trauma en depressies. Het zou leerzaam zijn van hun ervaringen te vernemen, al is het alleen maar om de rooskleurige impressie weg te nemen dat boeddhisme tegen alles helpt.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Geluk, Gezondheid, Zen, Zorg Tags: kwijnende gezondheid, psychologische kwalen, raszenuwenlijder, zen voor zenuwenlijders, zentherapie, zenuwstelsel

Lees ook:

  1. Zelfverbranding klimaatactivist Wynn Alan Bruce – boeddhistische visie op zelfdoding
  2. Misha in Oekraïne (3) – Zhuravka de bodhisattva
  3. Ehipassiko – sterven in liefde (Ernst Kleisterlee en Jancees Brinkers)
  4. Boekrecensie – Arjen Sevenster: De wind van morgen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. ge de jong zegt

    28 december 2022 om 16:58

    Een mooi artikel. Het zou echter van wat meer respect voor mensen met een depressie of een andere geestesaandoening getuigen om hen geen `zenuwleiders`te noemen.

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Taigu (1961) is historicus, auteur en zenboeddhist met een zwak voor de nembutsu. Hij laat zijn geest vrijmoedig dwalen over het boeddhisme en de wereld. Evenals bij de Japanse zendichter Ryokan Taigu staat zijn dharmanaam voor ‘grote dwaas’. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
06 jun
Zen meditatie en sumi-e
6 jun 23
06 jun
Boeddhisme en Meditatie
6 jun 23
06 jun
Vipassana meditatie Rotterdam
6 jun 23
Rotterdam
07 jun
Online service Bibliotheek Stichting Bodhisattva
7 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    A-sociale media

    Erik Hoogcarspel - 31 mei 2023

    Als boeddhist kun je Internet misschien als oefening gebruiken. Het is in feite een karikatuur van saṃsāra. De begeerte, de afgunst, de woede, de illusie en de leegte zijn er nog gemakkelijker te begrijpen. Als je het scherm van je mobieltje kunt leren zien als een soort ingewikkelde lamp waar niets gebeurt, kun je misschien ook begrijpen dat de werkelijkheid waarin je leeft een soort openheid is waar echt niets gebeurt.

    De afsluiting van de A12 en het boeddhisme

    Joop Ha Hoek - 30 mei 2023

    Mag je de snelweg A12 een paar uur afsluiten om de mensheid te behoeden voor de ondergang? Is het erg om als automobilist even stilte staan of op die dag de weg te vermijden. Was de Boeddha ook een dwarsligger? Zanger/componist Hans de Booij  schuwde als boeddhist het eenvoudige handwerk niet.

    Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Joop Ha Hoek - 29 mei 2023

    ‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 136 – gansvlucht
    • Beeldgedicht – “ZijHijZijHij”
    • Klimaatverandering – miljarden mensen krijgen te maken met gezondheidsrisico’s
    • Over de Lotus-soetra (24): Pracht en praal
    • We zijn al één

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens