Hoewel ik al jaren zenstudent ben en leerling van een echte meester, word ik nog steeds een beetje wee van de adoratie die sommige leraren ten deel valt. Volgelingen hangen massaal en devoot aan hun lippen. Ik vertrouw dat niet, alleen al vanwege het adagium “geen goeroe zonder giro”. Ben ik als westerse semi-intellectueel te wantrouwend en durft mijn krampachtige zelf zich niet over te geven aan het hogere? Of is mijn argwaan zeer gezond en ben ik beter af op mijn eigen weg?
lotusvijver
Oersoep
De sombere gevoelens die ik altijd over politiek heb gehad, staan hier: wat een hartstochtelijk en hardnekkig zwoegen van ontelbare naamlozen – hoe bewonder ik deze politici, buurtwerkers, vakbondsmensen, onderwijzers, sociale activisten – en wat een hopeloze zaak lijkt het om de machthebbers zelfs maar te beïnvloeden.
Het magerebrugwonder
Boodschappenlijstjes en ‘een bijna zichtbare tros tekstballonnen.’ Ze doen me denken aan de dagelijkse warboel in mijn hoofd. Een mist van gedachtestemmen, die bij het zitten soms langzaam oplost. Soms ook helemaal niet. Dan praten de stemmen steeds heftiger door elkaar, en raak ik het zicht geheel kwijt. Het kan wel dagen duren voor ze minder luid worden op een sesshin. En dan, als het einde van de sesshin nadert, roeren ze zich weer: wat heb ik hier bereikt, wanneer kom ik hier weer, hoe ga ik naar huis, wat wacht me daar, hoe zou het op mijn werk zijn… Verstrikt in gedachten ga ik door het leven. Maar soms is er een beetje inzicht.
‘Wees een licht voor jezelf’
In 2000 kwam deel drie van zijn trilogie over zijn worsteling met zen uit. In dit boek, ‘Zuivere leegte’ geheten, overtreft hij ‘De lege spiegel’ en ‘Het dagende niets’. Hij gaf het de ondertitel ‘ervaringen van een respectloze zenleerling’. Gebrek aan respect kan ik er niet echt in lezen, wel is het boek een explosief mengsel van filosofie, humor, cynisme, woede … en mededogen!
ZENZONDERZEN – literatuur en verder – vader
Vader is een gewezen wiskundige. Hij ligt in een ziekenhuisbed in de woonkamer, op de plaats waar hij altijd zat te werken, omgeven door boeken en paperassen. Nu kan hij niet veel meer dan zijn bril opzetten, de krant pakken en wat koppen lezen. Ze zeggen hem weinig meer.
Sterven zonder spijt*
Een vraaggesprek over boeddhistische stervensbegeleiding. Uit 2001 maar nog altijd actueel.
Jelle Seidel – Terug naar de bronnen
‘Stephan Batchelor (Schotland 1953) intrigeert me. Ik las voor €7,50 de pocket Boeddhisme zonder geloof: een nieuwe cultuur van ontwaken (Asoka, 1998) en ik was verkocht’.
Wuivend riet
‘De mens is in leven zacht en lenig, bij zijn dood is hij star en stijf,’ is te lezen in de Daodejing.
De koan van Sisyphus
Sisyphus, koning van Korinthe, had de goden mishaagd. Hij werd door hen veroordeeld tot een eeuwigdurende straf. Hij moest een gigantisch rotsblok tegen een heuvel oprollen en als deze eenmaal boven was, rolde het weer naar beneden, telkens weer.
‘Zelfs een luis is een boeddhist’
Suzuki roshi: ‘Als je geen boeddhist bent, denk je dat er boeddhisten en niet-boeddhisten zijn. Maar als je boeddhist bent, begrijp je dat iedereen boeddhist is, zelfs een luis.’
Jelle Kyosei Seidel – zen en politiek
Politiek is het proces dat op staatsniveau – met vreedzame middelen of met geweld – de internationale en nationale machtsverdeling bepaalt. Macht is nodig om idealen dichterbij te kunnen brengen. Politiek doordringt alles. Als zen zich niet met politiek bezighoudt, dan houdt politiek zich wel met zen bezig.
‘The Flying Spaghettimonster loves you’
Ze noemen zich Pastafarians, de gelovigen van de Church of the Flying Spaghettimonster (FSM). Hun profeet is Bobby Henderson. Toen in 2005 de deelstaat Kansas (VS) naast de evolutieleer ook intelligent design besloot te onderwijzen, trad de Kerk naar buiten. Henderson schreef een brief aan de Kansas Board of Education en eiste daarin naast onderwijs over het christendom, ook onderwijs over het enige Ware Geloof: het geloof in het Vliegende Spaghettimonster.
‘Het aantal kwaliteiten van de heer Gotama is onmetelijk.’
‘Evam me sutam’, aldus heb ik gehoord.
Deze woorden werden uitgesproken door Ananda, de neef en persoonlijke verzorger van de Boeddha. Volgens de traditie had hij een uitzonderlijk geheugen en reciteerde hij, tijdens het eerste concilie dat vlak na de dood van de Boeddha werd gehouden, alle leerredes.
