Niets kan de drang tot leven werkelijk stoppen. Zelfs onder asfalt vindt een grasspriet zijn weg omhoog.
Het leven zoekt altijd een weg. Zelfs een kind voelt: wat wil groeien, laat zich niet tegenhouden. Die stille kracht die telkens weer tot leven aanzet, noemen we de wordingsdrang.
Iain McGilchrist
Jongeren zoeken houvast – en lopen in dezelfde val
Een groep jongeren schildert leuzen op het partijkantoor van D66. Elders blokkeren leeftijdsgenoten de snelweg om aandacht te vragen voor het klimaat. Twee totaal verschillende werelden – en toch gedreven door hetzelfde verlangen: ergens bij horen.
Epiloog – De ziel en de chip
Misschien is dat wel de erfenis van deze reeks: niet alleen een oefening in denken over bewustzijn, maar vooral een oefening in mens-zijn.
Wat gebeurt er in ons als we een zucht naar macht voelen?
Wanneer laten we ons reduceren tot functie of rol?
En wanneer kiezen we voor kwetsbaarheid, creativiteit en ontmoeting?
De ziel en de chip (8) – Spiritualiteit en de binnenkant van de mens
De Britse denker Iain McGilchrist waarschuwt dat AI deze reductie tot cijfers en controle nog verder kan doordrijven. Volgens hem dreigt een ongekende ramp: de mens wordt gereduceerd tot object — een radertje in een machine — terwijl ziel en vrijheid verdwijnen. Hij spreekt zelfs van een “machinale dood”. Zijn waarschuwing is radicaal, maar juist daarom belangrijk: ze maakt duidelijk dat het hier niet gaat om technische details, maar om de essentie van ons mens-zijn.
Politiek zonder hart III – Macht zonder heling is macht zonder wijsheid
Wij verlangen naar een politiek met hart. Misschien begint die niet in Den Haag, maar in hoe wij zelf leren luisteren. In hoe we ruimte geven aan stilte. In hoe we durven hopen dat het anders kan – en daar ook voor durven kiezen. Niet alleen op het Binnenhof, maar ook in onze eigen ‘talkshows’ met vrienden en buren, waar we soms net zo snel oordelen of overtuigen. Juist daar begint het oefenen: in het samen mens zijn, voorbij het debat.
Politiek zonder hart (II) – arrogantie
Het is een bekend fenomeen dat mensen zich dom kunnen leren. Ze worden opgeleid binnen een systeem dat eenzijdig een beroep doet op abstractie, categorisering en controle – het domein van de linkerhersenhelft, zoals de Britse psychiater en neurowetenschapper Iain McGilchrist uitlegt. Daardoor verliezen zij het contact met ervaring, intuïtie en context – het terrein van de rechterhersenhelft. Anders opgeleiden, die dichter bij hun praktische ervaring blijven, zijn soms juist beter in staat om vanuit een breder, menselijker perspectief te denken en te voelen. Niet ondanks, maar dankzij hun zogenoemde lagere opleiding.
Politiek zonder hart (I) – Waarom kwetsbaarheid taboe is in Den Haag
Wat mensen zien, is dat ook veel politici — net als ieder ander — hun eigen littekens meedragen: onverwerkt verdriet, een diepgewortelde drang naar erkenning, een jeugd vol ongeschreven plichten. In plaats van die kwetsbaarheid zichtbaar te maken, leren ze al vroeg een masker op te zetten. Zekerheid tonen. Sterk overkomen, zonder twijfel of emotie. Twijfel en gevoel worden zelden getoond, laat staan gewaardeerd.
Opgenomen in de stroom van wording (2)
Steeds meer mensen beseffen dat we verdwaald zijn geraakt in een geconstrueerde, bedachte wereld — een wereld die ons heeft losgemaakt van directe, oorspronkelijke ervaring. Zonder innerlijk kompas voelen we ons onzeker. Op zoek naar houvast grijpen we naar nieuwe, bedachte zekerheden, waarmee we ons juist verder verwijderen van wat wezenlijk is. Zo verliezen we onszelf steeds meer.
Als Einstein het zegt
Kan de oplossing uit de politiek komen? Onze minister president zal de eerste zijn om te zeggen dat hij onderdeel wil zijn van de oplossing en keihard gaat werken. Albert Einstein zei: ‘No problem can be solved from the same level of consciousness that created it’.
De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling
Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.
