De Bantoes hebben een duidelijk gevoel voor goed en kwaad, ze veroordelen bijvoorbeeld diefstal en overspel. Alles wat de levenskracht bedreigt is slecht. Er zijn echter mensen die in en in verrot zijn. Anderen doen kwaad vanwege de omstandigheden. Als van zo iemand de woede zakt, moet hij wel herstellen wat hij heeft aangericht. Het komt voor dat iemand veroordeeld wordt zonder dat hij zich ervan bewust was dat hij iets verkeerds deed. Gewoonlijk ondergaat zo iemand zijn straf gelaten. Alles wat uitzonderlijk is vormt een bedreiging, zieken worden soms buiten het dorp gebracht en daar verzorgd. Als iemand schuldig is bevonden, moet hij de verbroken orde herstellen en dat betekent meestal dat hij de benadeelde zoveel moet betalen dat deze zich niet meer benadeeld voelt. Dit is vaak veel meer dat alleen de geleden schade. Bij een fout kan openlijk bekennen reinigend werken.
goed en kwaad
Onze gebroken wereld herstellen
Moraal stuurt gedrag, wat vooral duidelijk wordt als de ander is opgevoed met een moraal die sterk afwijkt van de onze.
De kunst van het geluk 2
Een mooie boeddhistische term die ik pas recent leerde kennen is ‘het veld van verdienste.’ Hoe meer positieve daden we stellen, hoe groter ons ‘veld van verdienste.’ Dat veld groeit enkel als onze positieve daden het gevolg zijn van een morele training en niet van tijdelijke goede bedoelingen.
Ad van Dun – Wijsheid als noodzaak
Alle maatschappelijke drukte (politiek, media, huishouding) doet ons haast vergeten hoe belangrijk innerlijkheid is in het leven van een mens. En zet je dan ook nog eens stevig in op het promoten van culturele verworvenheden (kunst, wetenschap, technologie) en op de onderbouwing van het belang daarvan (filosofie, psychologie, sociale moraal), dan is het misschien niet zo vreemd als je ongemerkt het geheel uit het oog verliest.
‘Het lijkt erop dat het christendom je helemaal opeist’
Het eerste World’s parliament of religions van 1893 in Chicago was de officiële start van het wereldwijde interreligieuze gesprek. Dit congres werd weliswaar getalsmatig gedomineerd door verschillende Engelstalige protestants christelijke afgevaardigden. De enkele boeddhistische deelnemers weerspraken met succes de heersende opvatting dat het boeddhisme afgoderij, nihilistisch en onmaatschappelijk zou zijn.
Ad van Dun – De wijsheidsfactor
Er spelen principiële kwesties op dit moment – klimaat, vluchtelingen, democratie – waar de bestaande structuren onvoldoende antwoord op hebben.
Henk van Kalken – Goed en Kwaad
In mijn achtertuin had ik geheel eigenhandig een kuilgrot uitgegraven. Nadat ik me in een bordeauxrood gewaad had gewikkeld, en een kussen van gedroogd gras tegen pijnlijke gluteus maximussen had neergelegd ging ik zitten. Vooraf sprak ik de gelofte uit dat ik niet meer zou opstaan vóórdat ik ‘Het’ bereikt had.
Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…vrijheid
‘Maar waarom gebruiken we wat we geloven als houvast? Wat we geloven hebben we toch allemaal bedacht. Ons denken is het terrein van de mogelijkheden en kan als zodanig nooit houvast bieden en daar is het ook niet voor bedoeld.’
Edel – De strijd tussen goed en kwaad
Het spanningsveld tussen goed en kwaad valt niet met regels te neutraliseren. Het is er en het zal er altijd blijven. Het is moeilijk en ook dat zal nooit anders zijn. Het speelt binnen iedere cultuur. Intiemer nog, het is een spanningsveld in ons hart, in ieder van ons.
Smotszooi
Op de middelbare school had ik een leraar die de leerlingen met hun schrift bij zijn lessenaar liet komen en als de inhoud hem niet beviel het schrift het klaslokaal ingooide onder de uitroep ‘smotszooi!’. Ik moest aan hem denken toen ik weer eens nadacht over de mensheid en ons tijdsgewricht.
