• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Smotszooi

Smotszooi

14 april 2017 door André Droogers

Op de middelbare school had ik een leraar die de leerlingen met hun schrift bij zijn lessenaar liet komen en als de inhoud hem niet beviel het schrift het klaslokaal ingooide onder de uitroep ‘smotszooi!’. Ik moest aan hem denken toen ik weer eens nadacht over de mensheid en ons tijdsgewricht.

Als de mensheid per dagblad haar dagelijks werk inlevert, krijgt de lezer de neiging de krant van zich af te werpen en ‘smotszooi’ te roepen. Voor de kranten is rampspoed eerder nieuws dan voorspoed. Het goede nieuws is zo zeldzaam dat het alleen dankzij die uitzonderlijkheid de krant haalt. Elk dagblad moet overleven als smotszooikoerier.

Het meest raadselachtige is dat de mens alles heeft om er een succes van te maken en daar een heel eind mee komt, maar dan toch weer met smotszooi aan komt. Ik geef vier voorbeelden.

De democratie is een mooi systeem, maar als een baas van een multinational denkt dat een bedrijf besturen hetzelfde is als een land regeren en dan ook nog democratisch verkozen wordt, houdt iedereen zijn hart vast. De eerste smotszooi hebben we al in de krant zien staan.

Redelijkheid is een fraaie menselijke eigenschap, maar die laat het bij conflicten al snel afweten. Alle redelijk overleg kan oorlogvoering niet voorkomen. Vluchtelingen ervaren wat smotszooi van hoger hand in hun leven teweeg brengt.

Kapitalisme is een economisch systeem dat in staat is veel mensen een bestaan te bieden, maar hoe menslievend is het om de medemens via loon- en prijsbeleid als bron van winst te behandelen? En zelfs voor de smotszooi van de bankencrisis op te laten draaien?

Religies zijn op zich menslievend, maar belanden al te gemakkelijk in de categorie ‘smotszooi’. Zodra een religie haar gelovigen motiveert om andersgelovigen te bestrijden of zelfs te doden, gaat er iets fundamenteel mis.

Vier voorbeelden hoe een mooi uitgangspunt verspeeld kan worden.

Wat is dat toch met de mens dat kansen steeds weer gemist worden? Dit omhoog gevallen dier lijkt gestraft met het uitzonderlijke vermogen om het eigen bestaan overdadig te interpreteren. Maar dit superieure betekenisgevend dier mislukt als inferieur leidinggevend dier. Het heeft inzicht in van alles en nog wat, maar is niettemin vaak stekeblind.

Religies zijn, al interpreterend, tegen deze dubbelhartigheid aangelopen en ze hebben er hun etiketten opgeplakt: karma, begeerte, schending van het verbond, zonde, gebrek aan overgave. Het sacrale hebben ze benoemd als een mooi middel om voorbij de dubbelhartigheid te komen, maar dat leverde zoveel verschil op, zelfs binnen de religies, dat er weer smotszooi van kwam.

Mijn leraar van destijds zette ons tegen het eind van de les aan het werk en deed dan de klep van zijn lessenaar omhoog. Daarachter schilde hij, voor ons onzichtbaar, een appeltje. Dat peuzelde hij na gedane arbeid vergenoegd op, ondanks alle smotszooi die hij dat lesuur weer langs had zien komen. Als onze god was hij even onzichtbaar, al zag hij intussen alles wat we deden of misdeden. Misschien was dat appeltje zijn appel van de kennis van goed en kwaad…

Op deze Goede Vrijdag wens ik u toch maar Vrolijk Pasen en veel kennis van goed en kwaad!

Categorie: Columns Tags: goed en kwaad, Goede Vrijdag, kapitaal, Trump, vluchtelingen

Lees ook:

  1. Zeventig, tachtig lichtbrengende sentient beings
  2. Vluchtelingen – Het beleid gaat om mensen en niet om cijfers
  3. De beweging van het gemoed
  4. De kunst van het geluk 2

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Piet Nusteleijn zegt

    15 april 2017 om 11:25

    André, jouw leraar van destijds had in zijn lessenaar een boek en terwijl hij zijn appeltje oppeuzelde, las hij:
    “Ik zeg alleen maar dat er een manier is om gezond te worden. ik zeg dat je van al deze waanzin die in het verleden in je geschapen is, af kunt komen. Je vraagt ‘hoe’?
    Gewoon door getuige te zijn van je gedachtenproces. Dat is mijn methode van meditatie. Het is geen gebed, want er is geen God tot wie je kunt bidden. MIjn methode bestaat eenvoudig uit stilzitten en getuige zijn van de gedachten die door je heen gaan.
    Alleen maar getuige zijn – zonder in te grijpen, zelfs zonder een oordeel te vellen, want zodra je een oordeel velt ben je de onpartijdige getuige kwijt. Zodra je zegt: dit is goed, dat is slecht, ben je al deel gaan uitmaken van het gedachtenproces. Er is enige tijd voor nodig om afstand te scheppen tussen de getuige en het denken. Als die afstand er eenmaal is, staat je een grote verrassing te wachten: je bent niet het denken, je bent de getuige, de waarnemer.
    Dit waarnemingsproces is de alchemie van ware religie, want zodra je dieper geworteld raakt in het getuige-zijn, beginnen je gedachten te verdwijnen. Er komt een moment dat er helemaal geen gedachten meer zijn. Jij bent er, maar je hoofd is volkomen leeg. Dat is het moment van verlichting. Dat is het moment wanneer je voor het eerst je conditioneringen kwijt bent, dat je gezond bent, een werkelijk vrij mens.”
    De leraar liet niet weten uit welk boek hij las in 1987.
    Het zou hem wellicht veel problemen hebben opgeleverd. Misschien zou hij toen zijn ontslag hebben gekregen.
    Zoveel smotszooi…

    • Siebe zegt

      15 april 2017 om 18:57

      Hallo Piet, Als je spreekt over vrij worden van ‘gedachten’ bedoel je dan ook vrij worden van neigingen, zoals dat je vrij wordt van kwade wil, zintuiglijk verlangen, twijfel, eigendunk etc of blijft dat alles gewoon bestaan als je weer in bepaalde situaties komt?

      groet,

  2. Joppe zegt

    17 april 2017 om 10:55

    Mooi verhaal heer Droogers.
    Mooie reactie heer Nusteleijn.
    Ik glimlach weer eens.
    Bedankt heren.

Primaire Sidebar

Door:

André Droogers

André Droogers is emeritus hoogleraar culturele antropologie, in het bijzonder religieuze en symbolische antropologie, aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. andredroogers.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

14 sep
Tao en geluk; vijf bijeenkomsten
14 sep 23
28 sep
Choosing Kindness - Ven. Amy Miller
28 sep 23
28 sep
ONLINE cursusreeks Dhammakaya meditatie
28 sep 23
29 sep
Retraite voor ouders
29 sep 23
29 sep
Zenweekend/retraite
29 sep 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De taal van het lijden  (deel 1 van 3)

    gastauteur - 20 september 2023

    De taal welke zich op verschillende momenten in ons leven aan ons openbaart, meestal in de vorm van verlies, pijn en verdriet, het diep begrijpen ervan, te leren het lijden te omarmen, er ruimte voor te creëren, zodat het uiteindelijk los kan komen.  Leren één te worden met de ontvouwing van het leven en het ontdekken, blootleggen en hervinden van deze nobele waarheid. Hoewel dit vaak een erg zware taak lijkt, en voor velen van ons te moeilijk om zelfs maar over na te denken, ligt er binnen dit proces van herkennen en het omarmen van lijden, een ontvouwen van kalmte, vreugde, vrede en harmonie met onszelf en de wereld om ons heen. Elke keer dat we dichter bij deze ontvouwing komen, tillen we een klein stukje van de sluier op die ons ware wezen omhult.

    Taigu – Tibetaans bijgeloof op gespannen voet met anatman

    Taigu - 19 september 2023

    Het geloof dat Tibetaanse boeddhisten vertegenwoordigen in de zielsverhuizing van de dertiende naar de veertiende Dalai Lama, en bij diens overlijden naar de vijftiende, onderstreept nog eens de ondoorzichtige magie waarvan het Tibetaanse boeddhisme is doortrokken. Je zou het een scepticus niet kwalijk kunnen nemen, wanneer deze de conclusie trekt dat bij de overgang van de ene op de andere Dalai Lama een loopje wordt genomen met het leerstuk van anatman, een van de klassieke hoekstenen van het boeddhisme.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 11 september 2023

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    Pseudo-Cicero, pseudo-troost?

    Erik Hoogcarspel - 11 september 2023

    Cicero voert in zijn epistel aan dat we niet overmatig moeten rouwen om de dood van een geliefde, omdat er bij de dood voor de geliefde zelf weinig verloren gaat. Het leven is nu eenmaal niets dan ellende. Als je de pech hebt geboren te zijn geworden, kun je maar beter gauw dood zijn. Je hoeft ook niet oud te worden om te slagen in het leven.

    Wat loert daar in de duisternis?

    Kees Moerbeek - 10 september 2023

    Eeuwenlang zwierven ze in de bergen, de bossen, de velden, in de rivieren en langs de kust en joegen de Japanners de stuipen op het lijf of belaagden ze. Ze zijn ook nu niet weg te denken, de yokai.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Sociale aspecten van het vroege boeddhisme (deel 2)
    • XR – Demonstratie tegen nieuwe gasboringen in de Noordzee
    • Waarom speelt Bewustzijn altijd verstoppertje?
    • Het jaar 2023 – dag 250 – voetbalzonderrellen
    • Sociale aspecten van het vroege boeddhisme

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.