Mes Aynak in Afghanistan, de archeologische site waar ooit een gigantische boeddhistische stad gevestigd was, lijkt gered te zijn. Mes Aynak is echter, zoals zoveel centra uit de Grieks-boeddhistische traditie in Azië, véél meer dan zomaar een archeologische vondst. De stad vertelt dat we verbonden zijn. Dat grenzen, culturele identiteit en nationalisme verzinsels zijn om ons te verdelen. Als we graven in de geschiedenis zien we een vruchtbare chaos, dwaze toevalligheden waarin we elkaar ontmoeten en bevruchten. De dingen gebeuren nu eenmaal zoals ze gebeuren. Ze bewijzen keer op keer dat het eigen volk, de eigen tradities, de eigen religie, de eigen voedingsgewoonten gewoon niet bestaan.
dukkha
Guy – dharmazaadjes – Varanasi (1)
Vier jaar geleden pelgrimeerde ik gedurende zes weken met een kleine internationale groep gevorderde vipassana-yogi’s in Majjhimadesa—het Middenland waar de Boeddha geboren werd, waar hij tot Zelfrealisatie kwam, waar hij predikte en tenslotte het parinibbana bereikte.
Guy – dhammazaadjes – Wijsheid en mededogen
De Boeddha leerde dat we dukkha niet moeten ontvluchten. Er niet van moeten weglopen. Integendeel.
Is de Boeddha voor ons nog wel relevant nadat hij Boeddha werd?
De Boeddha heeft zich altijd tegen het Brahmanisme afgezet, net omdat er té veel (commercieel) ceremonieel was en té weinig interesse in het welzijn van de mensen door vele Brahmanen; welnu het boeddhisme is stilaan in hetzelfde bedje ziek.
Guy – dhammazaadjes – De Boeddha was geen profeet
Hij zei dat hij énkel een Wegwijzer was en verzocht zijn (toekomstige) volgelingen om zijn leer op de eigen verdiensten te beoordelen.
Guy – dhammazaadjes- Wijsheid en bewustzijn
Iemand die wijsheid bezit begrijpt wat dukkha is, begrijpt wat de oorzaak van dukkha is, begrijpt wat de beëindiging van dukkha is en begrijpt wat de weg is die leidt tot de beëindiging van dukkha.
Ontkennen om te kunnen groeien: Anatman
En om naar dat niveau te groeien moeten we het oude beeld van een onveranderlijk zelf loslaten, dus erkennen dat we uiteindelijk een anatman-identiteit hebben.
Omgaan met de (eigen) dood.
In dit verhaal komt de Boeddha nogal cru over. Eigenlijk geeft hij Kisa Gotami valse hoop. Hij stuurt haar weg om mosterdzaad wetende dat aan de situatie niets te veranderen valt. Hij kan haar zoontje, met of zonder mosterdzaad, nooit terug tot leven wekken, want die macht heeft hij niet. Hij is maar een mens zoals wij, geen god.
Guy – Onwetendheid (P. avijja)
Avijja is kennis waaraan inzichtelijk ervaren ontbreekt. Onwetendheid is het niet-kennen van de Vier Edele Waarheden. Het niet-kennen van dukkha; van de oorzaak van dukkha; van de beëindiging van dukkha en van het pad dat leidt naar de beëindiging van dukkha.
Guy – Het proces
De Boeddha zag het universum als een constant leeg proces, niet geschapen door enige creator, tijdloos, zonder obstructie, onbelemmerd, moeilijk waarneembaar, maar onweerlegbaar, onuitputtelijk en onstuitbaar. Afhankelijk ontstaan.
Het Ongeborene En Onvergankelijke
Het is de kern van de ontdekking die de Boeddha deed op het moment van ontwaken, hij kwam los van de illusie van een zelf; het heldere licht brak door. Het is een illusie te denken dat we een zelf zijn met een vaste kern, we zijn slechts vormen van bestaan: vijf in getal, staat in de Hartsutra.
Zeshin – Dukkha
Is goed te vertalen met leed, de pijn van ziekte ouderdom en dood, iets waar elk levend wezen aan onderhevig is. Elk levend wezen loopt in cirkels om telkens weer op zijn schreden terug te keren, geboorte, ziekte, ouderdom en dood. Wat is de diepgang van het westers boeddhisme? Elke avond wordt in Japanse kloosters […]
Een tekst geschreven vanuit verbazing…
Ik heb namelijk de indruk dat sommige Zenboeddhisten en iemand als Thich Nhat Hanh de concepten dukkha en samsara niet erg centraal stellen in hun uitingen, om het voorzichtig te zeggen. Ik ben niet te beroerd om het stelliger te zeggen: die de concepten dukkha en samsara hebben verdonkeremaand in hun Dharma.
Guy – Spiritueel Ontwaken
De experiëntiele ervaring van het eeuwige proces van ontstaan en vergaan van alle geconditioneerde dingen leidt tot spiritueel ontwaken. Inzicht in dit proces, in de flow van het bestaan, in de permanente transformatie van de verschijnselen brengt de dhammanuvatti tot inzicht.
De hunkering naar heil en de macht van zelfbedrog
Als je niet oppast kan boeddhisme worden vervormd in de mal van het al te menselijke wensdenken in termen van houvast waar geen houvast is. Op iedere stap loert de dreiging van zelfbedrog.
Guy – Ad absurdum
In het begrijpen en de aanvaarding van het eeuwige proces van ontstaan en vergaan verbergt zich onze bevrijding.
De drie kenmerken van ons bestaan
De dharma bekeken door de ogen van een leek.
De vier Inzichten in de Werkelijkheid
Wat leerde Boeddha ons op Dharmadag in het hertenpark nu écht? (Boeddha’s Bullet punten…)
Boekbespreking – Edel Maex: Het kan anders. Naar een ommekeer in ons denken en doen.
Het centrale thema van het boek zou “ommekeer” moeten zijn. Dit wekt verwachtingen, die ik echter niet vervuld zie.
De goede leer
Het lijkt niet te loochenen, we staan voor een vorm van pessimisme. Voor drang naar levensverzaking. Het saldo van elke bestaansvorm is negatief: de westerling die zich boeddhist wil noemen, zal ermee dienen klaar te komen.
Guy – Over wedergeboorte…
Reïncarnatie vindt géén énkele grond in de buddhasasana. In de Dhamma is geen plaats voor een ‘zelf’, een ‘ik’, een ‘ziel’ (P. atta) dat de dood overleeft. Alle fenomenen, dingen, verschijnselen zijn immers ‘zelfloos’ (P. anatta), d.i. ze bezitten geen enkele stabiliteit, geen ‘zelf’, geen ‘ik’, geen ‘ziel’.
Guy – De essentie van Boeddha’s Leer: bevrijding uit dukkha
Bevrijding ontstaat wanneer handelingen niet langer intentioneel gebeuren, maar spontaan én in overeenstemming zijn met de situatie. Zo worden handelingen vrij van voornemens, vrij van ‘worden’. Zo bevrijden ze zichzelf. Zo worden ze een ‘stroom’. Ruimte. Akasa.
De goede leer
‘Want zoveel is zeker: hoe verschillend mensen ook zijn, ieder die zijn toevlucht zoekt in het boeddhisme, zal zich wat lichter kunnen gaan voelen, een beetje bevrijd van zijn eigen zwaarte en van de neerwaarts trekkend materie.’
Joop – Een tekst geschreven vanuit verbazing
‘De Apollinische mens stelt zich op een afstand van de wereld op, nog niet zozeer om haar te overzien of te beoordelen als wel om zijn verantwoordelijkheid voor de wereld te kunnen dragen, en haar de wetten te kunnen stellen, die zij behoeft.’
