Yoniso manasikara maakt de dhammanuvatti duidelijk dat streven naar permanent geluk d.m.v. geconditioneerde verschijnselen een aberrante begoocheling is. Yoniso manasikara leidt regelrecht tot het experiëntieel ervaren van anicca, dukkha en anatta—de dr
dukkha
Guy – dhammazaadjes – Het causale principe (P. idappaccayata)
Idappaccayata betekent ‘de geconditioneerde aard’. Datgene wat voor zijn ontstaan, zijn bestaan en zijn vergaan afhankelijk is van welbepaalde voorwaarden en oorzaken.
Boodschappers der vergankelijkheid
Een belangrijke les van samtushti is dat je op elk niveau van welvaart tevreden kunt zijn; van straatarm tot steenrijk. (En ik kan het weten, ik heb 7 jaar in-de-bijstand-leven meegemaakt als kind). Je kunt ook op elk niveau ontevreden zijn: steeds maar najagen van meer-meer-meer, steeds mensen vinden die het beter hebben dan jouzelf en energie steken in jaloezie, steeds weer je vriendschappen en relaties ondermijnen door elders te gaan zoeken, FOMO-gedreven tijdsindeling, dat soort dingen.
Guy – dhammazaadjes – Bevrijding (P. vimutti)
Wat leert de Boeddha? Enkel datgene wat nodig is om ons naar de Andere Oever te brengen: de innerlijke rust van bevrijding.
Dementia – Ontgeesting
De westerse medische wetenschap concentreert zich voornamelijk op wat de triggers zijn voor dementie. Hart- en vaatziekten, te hoge bloeddruk en diabetes zijn aangegeven als de meest urgente risicofactoren voor Alzheimer’s en dementie. Daarnaast onze eetgewoontes, waar het overmatig gebruik van geraffineerde producten zoals zout en suiker, graanproducten zoals witte meel, rijst, pasta, alsook verzadigd vet in dierlijke producten, zoals vet vlees en zuivelproducten, ontstekingen in het lichaam veroorzaken, en naar men zegt dikwijls een rol spelen bij het ontstaan van dementie. Het overmatig gebruik van medicatie wordt vaak niet genoemd maar speelt ongetwijfeld ook een rol in de veranderde chemie van het lichaam.
Loes 7 – Angst
Angst is een slechte raadgever en daarom is het raadzaam er niet naar te luisteren, want alles komt sowieso zo als het komen moet.
Guy – dhammazaadjes – Ontwaken
Door de ervaring én aanvaarding van deze natuurwet begrijpt de beoefenaar dukkha; laat hij dukkha los; realiseert hij de beëindiging van dukkha en cultiveert hij het pad dat leidt tot de beëindiging van dukkha. Zo herkent (P. pariyatti), erkent (P. patipatti) en realiseert (P. pativedha) hij de Vier Edele Waarheden. Individueel én als geheel.
Guy – dhammazaadjes – Verzaking (P. nekkhamma)
Je hoeft de wereld niet los te laten om je te bevrijden van dukkha. Integendeel, je moet de wereld juist gebruiken om je ervan te verlossen. De dingen van de wereld kan je immers niet loochenen. Het is dwaas om het licht van de zon te ontkennen. Het volstaat dat je realiseert dat de wereld vergankelijk is. En dat je dit inzicht gelijkmoedig aanvaardt.
Dhammazaadjes – Sankhara’s (P.)
Er bestaat geen equivalent woord in de westerse talen voor het Pali-begrip ‘sankhara’s’. Daarom lijkt het me beter om—nadat het begrip voor de westerse beoefenaar volkomen duidelijk is—de term onvertaald te laten.
Ujukarin – Leefstijl en de-Dharma-doorleven
In Azië is er traditioneel een duidelijke rolverdeling: pijdragers (M/V) doen het ‘echte’ werk voor de Dharma, de gewone familiemensen steunen hen met eten en geld. In het Westen is er ook iets van een taakverdeling: je hebt fulltimers (met of zonder pij) en je hebt de ‘gewone’ studenten met baan-in-de-wereld en vaak familie. Hoe is de verhouding tussen die twee nu, en wat is de ideale situatie? Misschien komt het allemaal terug op een oud Bijbels principe: “Er is voor alle dingen een moment en voor alle dingen onder de hemel is er een tijd”?
Over leraren en meesters
Deze leraren roeren de trom, maken veel lawaai, roepen grote woorden en oreren indrukwekkende theorieën, maar de reikwijdte van hun geluid is kort. Hun echo verstomt voordat het ooit de diepte van het bewustzijn bereikt. Ze gaan op in vorm en structuur, druk bezig met de uiterlijke kant van het onderricht, hoe je op je zafu moet zitten en de zendo correct betreedt, terwijl de inhoud hen ontglipt.
Mes Aynak – de stad die vertelt dat we verbonden zijn
Mes Aynak in Afghanistan, de archeologische site waar ooit een gigantische boeddhistische stad gevestigd was, lijkt gered te zijn. Mes Aynak is echter, zoals zoveel centra uit de Grieks-boeddhistische traditie in Azië, véél meer dan zomaar een archeologische vondst. De stad vertelt dat we verbonden zijn. Dat grenzen, culturele identiteit en nationalisme verzinsels zijn om ons te verdelen. Als we graven in de geschiedenis zien we een vruchtbare chaos, dwaze toevalligheden waarin we elkaar ontmoeten en bevruchten. De dingen gebeuren nu eenmaal zoals ze gebeuren. Ze bewijzen keer op keer dat het eigen volk, de eigen tradities, de eigen religie, de eigen voedingsgewoonten gewoon niet bestaan.
Guy – dharmazaadjes – Varanasi (1)
Vier jaar geleden pelgrimeerde ik gedurende zes weken met een kleine internationale groep gevorderde vipassana-yogi’s in Majjhimadesa—het Middenland waar de Boeddha geboren werd, waar hij tot Zelfrealisatie kwam, waar hij predikte en tenslotte het parinibbana bereikte.
Guy – dhammazaadjes – Wijsheid en mededogen
De Boeddha leerde dat we dukkha niet moeten ontvluchten. Er niet van moeten weglopen. Integendeel.
Is de Boeddha voor ons nog wel relevant nadat hij Boeddha werd?
De Boeddha heeft zich altijd tegen het Brahmanisme afgezet, net omdat er té veel (commercieel) ceremonieel was en té weinig interesse in het welzijn van de mensen door vele Brahmanen; welnu het boeddhisme is stilaan in hetzelfde bedje ziek.
Guy – dhammazaadjes – De Boeddha was geen profeet
Hij zei dat hij énkel een Wegwijzer was en verzocht zijn (toekomstige) volgelingen om zijn leer op de eigen verdiensten te beoordelen.
Guy – dhammazaadjes- Wijsheid en bewustzijn
Iemand die wijsheid bezit begrijpt wat dukkha is, begrijpt wat de oorzaak van dukkha is, begrijpt wat de beëindiging van dukkha is en begrijpt wat de weg is die leidt tot de beëindiging van dukkha.
Ontkennen om te kunnen groeien: Anatman
En om naar dat niveau te groeien moeten we het oude beeld van een onveranderlijk zelf loslaten, dus erkennen dat we uiteindelijk een anatman-identiteit hebben.
Omgaan met de (eigen) dood.
In dit verhaal komt de Boeddha nogal cru over. Eigenlijk geeft hij Kisa Gotami valse hoop. Hij stuurt haar weg om mosterdzaad wetende dat aan de situatie niets te veranderen valt. Hij kan haar zoontje, met of zonder mosterdzaad, nooit terug tot leven wekken, want die macht heeft hij niet. Hij is maar een mens zoals wij, geen god.
Het Ongeborene En Onvergankelijke
Het is de kern van de ontdekking die de Boeddha deed op het moment van ontwaken, hij kwam los van de illusie van een zelf; het heldere licht brak door. Het is een illusie te denken dat we een zelf zijn met een vaste kern, we zijn slechts vormen van bestaan: vijf in getal, staat in de Hartsutra.
Zeshin – Dukkha
Is goed te vertalen met leed, de pijn van ziekte ouderdom en dood, iets waar elk levend wezen aan onderhevig is. Elk levend wezen loopt in cirkels om telkens weer op zijn schreden terug te keren, geboorte, ziekte, ouderdom en dood. Wat is de diepgang van het westers boeddhisme? Elke avond wordt in Japanse kloosters […]
Een tekst geschreven vanuit verbazing…
Ik heb namelijk de indruk dat sommige Zenboeddhisten en iemand als Thich Nhat Hanh de concepten dukkha en samsara niet erg centraal stellen in hun uitingen, om het voorzichtig te zeggen. Ik ben niet te beroerd om het stelliger te zeggen: die de concepten dukkha en samsara hebben verdonkeremaand in hun Dharma.
Guy – Ad absurdum
In het begrijpen en de aanvaarding van het eeuwige proces van ontstaan en vergaan verbergt zich onze bevrijding.
De drie kenmerken van ons bestaan
De dharma bekeken door de ogen van een leek.
