Als Boeddha niet-Boeddha is, wat hebben we dan eigenlijk te verwachten van een gezapig boeddhisme met zijn eigen dogmatische leerstellingen? Wat hebben we te verwachten van het eindeloos uitmelken van de apocriefe dialogen van Linji, wat van het spellen van Dogen in het Engels van zijn (eveneens gedeeltelijk apocriefe) Shobogenzo, en wat van de ijdele woordspelletjes van de onvermijdelijke Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad?
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
De pandemie
Dit artikel gaat over Rhinocéros, Neushoorn uit 1959, een van de spraakmakende toneelstukken van de Roemeens-Franse toneelschrijver Eugène Ionesco, geboren Eugen Ionescu (1909 – 1994).
Boekbespreking – Verdwaald in de werkelijkheid
Erik Hoogcarspel: ‘Vroeger subsidieerde men theologen die debatteerden over de vraag hoeveel engelen er op de punt van een naald konden dansen. Er is in dit opzicht misschien niet veel veranderd. Wel stormen we als mensheid op een klimaatcatastrofe af, is er overal oorlog en onderdrukking, sterven er nog miljoenen mensen van de honger en is de kloof tussen arm en rijk onoverbrugbaar geworden.’
Geloof niet alles wat je denkt
Als je dan niet alles moet geloven wat je zelf denkt, moet je dan wel alles geloven wat Björn Lindeblad denkt? Nee, gelukkig niet. Björn schrijft alsof hij naast je zit en gewoon vertelt wat hem is overkomen. Direct, bescheiden, zonder de leraar uit te hangen. Hij geeft geen commentaar en laat ruimte open voor relativering. Zo schrijft hij bijvoorbeeld dat het spreekwoord “vertrouw op Allah, maar bind wel je kameel vast” hem uit het hart gegrepen is.
‘Meneer de antichrist’
Het absurdisme van de door Camus verzonnen situatie verbleekt volgens mij echter bij de werkelijkheid. De toeslagenaffaire, om maar eens een actueel voorbeeld te noemen. Of niet?
Euthanasie in het boeddhisme
Tegenwoordig is ‘voltooid leven’ een ingeburgerd begrip en mensen zouden het recht hebben hun eigen leven in die fase te beëindigen. Maar wat is voltooid?
Van de bergen naar de stad (vervolg)
Onder invloed van de Koreaanse oorlog, de gevolgen ervan en de strijd in de sangha deed de verspreiding van het boeddhisme een stap terug tijdens de eerste vijftien jaar na de bevrijding. Het protestantse christendom trok tijdens de industrialisatie en verstedelijking in de jaren 1970 en 1980 veel mensen aan, met name in de groeiende steden.
Van de bergen naar de stad
De leiders van het Nieuwe Boeddhisme (shin bukkyō) beweerden dat het Japanse boeddhisme evolutionair de meest geavanceerde vorm was van Boeddha’s leer. Anderen gingen zelfs zover om te beweren dat het zuivere boeddhisme alleen in Japan bewaard is gebleven.
Het zelfgekozen levenseinde
Je hoort steeds meer tegenwoordig dat een leven “voltooid” kan zijn, alsof het leven een klus is die je moet klaren. Ik begrijp het gevoel, maar uit de bijna-doodervaringen blijkt dat mensen die op het randje zijn geweest opeens andere opvattingen hebben gekregen.
De brug tussen China en Japan
Toen het koninkrijk Silla zich in het jaar 57 losmaakte van China, ontstonden de Drie Koninkrijken van Korea. Dit waren: het koninkrijk Goguryeo, het koninkrijk Baekje en het koninkrijk Silla. Dit artikel gaat met grote stappen door de geschiedenis van Korea. Eeuwenlang was het land de brug die China met Japan verbond en ook de brug waarover de Boeddha naar Japan reisde.
Ardan – 4 april 2021
Cartoon voor 4 april 2021 door Ardan.
Over het lijden van boeddhisten in Bangladesh
Bangladesh werd in 1971 na een wrede onafhankelijkheidsoorlog onafhankelijk van Pakistan. Dit ‘land van de Bengalen’, de letterlijke betekenis van ‘Bangladesh’, is de delta van de rivieren de Ganges en de Brahmaputra en grenst zowel aan India als aan Myanmar. Zo’n 0,6% van de ruim 162 miljoen Bengalen is Theravada boeddhist en 95% is moslim. In 1988 werd de islam er staatsgodsdienst. Dit artikel gaat over de grote lijnen van de positie van de boeddhisten.
Ekayano maggo – de kern van het pad naar zelfrealisatie
Guy E. Dubois is auteur van verschillende werken over de leer van de Boeddha. Verder heeft hij verschillende vroeg-boeddhistische suttas vertaald vanuit het Pali naar het Nederlands en deze teksten becommentarieerd. Als yogi is hij volledig ongebonden t.o.v. elke boeddhistische stroming. Hij interpreteert de dhamma op een vrijgevochten manier. Al zijn boeken stelt hij gratis ter beschikking aan de lezers van het Boeddhistisch Dagblad
Boeddhisten ontwaakt! Deel 4 en slot.
Walpola Rahula publiceerde in 1946 zijn Bhiksuvage Urumaya (The heritage of the Bhikkhu), over de politieke rol van de bhikkhu in Sri Lanka. Deze rol werd een geaccepteerde norm, aldus antropoloog Stanley Tambia in zijn Buddhism betrayed? (1992). ‘Het politiek boeddhisme werd een macht om rekening mee te houden. Zij waren in staat om regeringen te maken of te breken,’ schrijft Lionel Wijesiri in 2020. Waar komt dit vandaan en wat waren de gevolgen ervan? Hieronder een indruk van met name Tambiah’s boek.
Boeddhisme en wetenschap
Er wordt de laatste tijd veel gesproken over depressie of neerslachtigheid. Dit is een groot probleem, veel mensen worden tegenwoordig neerslachtig doordat ze vaker thuis zitten en elkaar minder vaak ontmoeten. Je kunt echter niet zeggen dat thuis zitten automatisch neerslachtigheid veroorzaakt. Er zijn altijd veel mensen geweest, ook veel boeddhisten, die de eenzaamheid opzochten en daar juist erg vrolijk van werden.
Waarom ik mijn vrienden niet opeet – ‘De Vleesvrije stad’
Hoe willen we in de toekomst met andere dieren omgaan? ‘De vleesvrije stad (in 10 jaar)’ is een actueel en tegendraads boek met beeldverhalen van 17 tekenaars en schrijvers. Gemaakt in het afgelopen Corona-jaar, rondom een gedurfd en hoopvol toekomstperspectief: een wereld zonder dierenuitbuiting.
Boeddhisten ontwaakt (deel 3)
Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.
Mijmeringen over bewustzijn
Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven. Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.
Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))
Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.
Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)
We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.
Paul Boersma – Het portret als valkuil
Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.
Zó ontken je het klimaatvraagstuk óók. Dat kan anders!
De crisis lijkt te groot, te massief om door de massa’s goed begrepen te kunnen worden. Let wel, het staat hier goed, die massa’s mensen zijn niet dom, er is niets neerbuigends bedoeld, maar de omvang van de problemen en de belangenstrijd er omheen zijn dermate groot dat begrip en theorie moeilijk ‘populair’ te maken zijn. Alleen maar roepen dat het ‘heel erg’ is, motiveert ook niet echt. En dan nog de (on)kosten van de benodigde maatregelen, wie draait ervoor op?
Boeddhisten ontwaakt! Deel 2
Dit tweede deel van Boeddhisten ontwaakt! pakt de draad op van deel 1 van de bespreking van Sarath Amunugama’s boek The Lion’s Roar, Anagarika Dharmapala and the making of modern buddhism. Dit deel wordt aangevuld met informatie uit Patrick Grant’s boek Buddhism and etnic conflict in Sri Lanka.
Coronaneurosen
Individuatie is in dit maatschappelijke klimaat ontaard in een doorgeslagen ik-cultuur, waarin egoïsme en afgescheiden zijn domineren. Om verveling te verdrijven zijn er in ‘normale tijden’ vervangende zaken voor bezinning beschikbaar.
