Wat is dan die mysterieuze ervaring van zen? Het is een bewustzijn dat er in potentie bij iedereen al is, hoewel het nog niet bewust is van zichzelf. Merton vindt echter dat een ware preek een beroep doet op de metafysische intuïtie van de grond van het bestaan. Dit is de reden dat zen samen kan gaan met het christendom: de preek legt uit, de zenmeester wijst aan. Zenmeesters leggen volgens hem niets uit, hun uitspraken zijn als het rinkelen van een wekker.
Pakhuis van Verlangen
In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.
Hannah Arendt is overal
Dit artikel gaat over de grote lijnen van het hoofdstuk Een klasseloze samenleving en het deel over propaganda van het hoofdstuk De totalitaire beweging van Hannah Arendts boek Totalitarisme. Hierin beschrijft en analyseert ze de oorsprong en de dynamiek van totalitaire systemen als het nazisme en het stalinisme.
Kwantum en leegte 4 en slot – De blik vanuit de leegte
Een gedachte maakt zijn eigen betekenis in samenhang met andere gedachten. Daar is leegte voor nodig. Niemand weet van tevoren wat hij of zij het volgende moment zal denken.
Kwantum en leegte 3 – De blik van binnenuit
Volgens Kant is dus elk individu de bron van zijn eigen voorstelling en van zijn eigen verschijnende wereld. Elk individu is dus de bron van zijn eigen bestaansrecht, de verschillen tussen de mensen zijn niets dan schijn en in wezen zijn we daarom allemaal gelijk. Iedereen is nu het centrum van zijn eigen wereld.
Ethiek zonder religie
Ruimhartige, onbevooroordeelde compassie is de voedingsbodem van alle positieve innerlijke waarden, zoals geduld, vriendelijkheid, vergevingsgezindheid, zelfdiscipline en tevredenheid. Het vormt het fundament van de ethiek, van spiritualiteit en vormt zelfs de basis voor rechtvaardigheid.
Kwantum en leegte 2 – De blik van bovenaf
De Advaita Vedānta is ook een metafysisch realisme. Het leert dat de echte werkelijkheid het brahman is. De wereld waarin we leven is een illusie (maya), die ontstaat doordat we door onze onwetendheid allerhande begrippen opleggen (adhyāsa) op wat zich aan ons toont.
Kwantumfysica en leegte I – Van niets en generlei waarde
Het gebeurt vaak tijdens een gesprek op een verjaardagspartijtje of in de kroeg dat iemand enthousiast over de kwantumfysica begint. De anderen luisteren dan ademloos toe, maar het gesprek eindigt meestal in een diepe stilte. En dan schenk je nog maar eens in.
Rechtvaardigheid en een menswaardig bestaan
Rawls vindt dat mensen fundamenteel gelijkwaardig zijn en dus daarom moet een ethisch systeem zich dus zich richten op iedereen. Niet iedereen heeft echter dezelfde startpositie in het leven of heeft dezelfde begaafdheden, iets wat hem of haar persoonlijk niet valt te verwijten.
Hersenen heb je om te overleven
Als we alles zouden onthouden en alle zintuigprikkels zonder selectie binnen zouden komen, dan zouden we ten onder gaan aan niet relevante informatie. Sprakeloos en verbijsterd zou ons leven tot stilstand komen. Misschien zouden we ons vrijwillig willen blinddoeken, een prikkelarme kamer invluchten, alle geluid vermijden en ieder gezelschap ontlopen.
Bovenal bemin de mens
De centrale gedachte van het boek Atheïsme als basis voor de moraal (2013) is dat het tijd wordt om de ethiek definitief los te maken van religieuze denkbeelden, aldus auteur Dirk Verhofstadt. Volgens hem waren de filosofen Immanuel Kant en Jeremy Bentham hiermee al eerder begonnen.
Boekbespreking – grenzeloos vrij
In het goddelijke, kosmische bewustzijn is alles aanwezig. Alles is er. Het is ongeboren en het zal nooit sterven. Het is het veld van onbeperkt potentieel. Zijn wij het veld van onbeperkt potentieel (Deepak Chopra e.a.)? En zijn we grenzeloos vrij? Zoals Wendy betoogt?
Nieuwe Dharmahuis in Euskirchen zwaar getroffen door watersnood
Een jaar later, midden in deze zomer, kolkte het water meters hoog door het centrum van de stad en door de straat waar het Dharmahuis is gevestigd. Het nieuwe Dharmahuis staat in de modder.
Onze gebroken wereld herstellen
Moraal stuurt gedrag, wat vooral duidelijk wordt als de ander is opgevoed met een moraal die sterk afwijkt van de onze.
De kunst van het geluk 1
Nieuw, positief gedrag inoefenen vraagt om volgehouden overtuiging. Om te beletten dat onze overtuiging slinkt, kunnen we een gevoel van hoogdringendheid opwekken, als besef van onze eindigheid. De uitdaging wordt dan dat we elk moment benutten om te doen wat goed is voor onszelf en voor anderen.
Dialectiek der Verlichting
Op de keper beschouwd is het niet zo vreemd dat een boeddhistische voorman als de Dalai Lama in het verleden een sympathie voor het communisme aan de dag heeft gelegd. Het dialectische materialisme van Karl Marx en zijn geestelijke erfgenamen kent immers een maatschappijopvatting gebaseerd op een geestelijke ‘bovenbouw’ en een materiële ‘onderbouw’.
Boekbespreking – Op zoek naar het ongerijmde
Erik Hoogcarspel: ‘De titel van de biografie is ontleend aan “een bundeltje met losse artikelen … dat als doel had de lezers kennis te laten maken met de persoon van de schrijver”. Het is de vraag of Janwillem echt naar dat ongerijmde moest zoeken. Om te beginnen is de hele wereld op zich al ongerijmd, behalve dan voor een paar mensen die ervan overtuigd zijn dat ze is voortgekomen uit een logische redenering van een rationele God.’
Ardan – 11 juli 2021
Cartoon voor 11 juli 2021 door Ardan.
Een nachtmerrie
Voor Josef K. is de rechtbank waarmee hij te maken heeft een anonieme, raadselachtige, en onvoorspelbare macht. Franz Kafka, Het Proces. Het is een ander soort rechtbank dan de echte rechtbank. Zijn rechtbank bestaat uit een verzameling verzwegen ondoordringbare hiërarchieën, die ook uit verschillende onderdelen bestaan. Alleen met de laagste regionen ervan heeft K. contact.
Boekbespreking – De wereld vóór God
Alders maakt in het algemeen zijn belofte waar. Het boek is vaak inspirerend en leest vlot. Zijn boek is een poging om bijzondere en geniale inzichten als vanzelfsprekend te beschrijven.
Wie dit leeft is gek
De auteur van Catch-22 Joseph Heller (1923-1999) werd geboren in New York. Zijn ouders waren arme Russische Joden. In 1942 ging hij als 19-jarige bij de Amerikaanse luchtmacht. Hij werd gestationeerd op Corsica aan het Italiaanse front en voerde als bommenrichter in een B-25 meer dan 60 missies uit. Na de oorlog studeerde hij Engels.
Boekbespreking – In de huid van de Boeddha
Van der Velde geeft in het eerste hoofdstuk zijn visie op de figuur van de Boeddha zelf. Het valt al direct op dat hij niet uitgaat van teksten, maar van wat ‘men’ in Azië vindt. Dat geeft hem de vrijheid om vrijelijk gebruik te maken van allerhande teksten die het leven van de Boeddha beschrijven, er is immers altijd wel iemand in Azië te vinden die een van deze teksten heeft gelezen.
Taigu – Boeddha is niet-Boeddha
Als Boeddha niet-Boeddha is, wat hebben we dan eigenlijk te verwachten van een gezapig boeddhisme met zijn eigen dogmatische leerstellingen? Wat hebben we te verwachten van het eindeloos uitmelken van de apocriefe dialogen van Linji, wat van het spellen van Dogen in het Engels van zijn (eveneens gedeeltelijk apocriefe) Shobogenzo, en wat van de ijdele woordspelletjes van de onvermijdelijke Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad?
De pandemie
Dit artikel gaat over Rhinocéros, Neushoorn uit 1959, een van de spraakmakende toneelstukken van de Roemeens-Franse toneelschrijver Eugène Ionesco, geboren Eugen Ionescu (1909 – 1994).
Boekbespreking – Verdwaald in de werkelijkheid
Erik Hoogcarspel: ‘Vroeger subsidieerde men theologen die debatteerden over de vraag hoeveel engelen er op de punt van een naald konden dansen. Er is in dit opzicht misschien niet veel veranderd. Wel stormen we als mensheid op een klimaatcatastrofe af, is er overal oorlog en onderdrukking, sterven er nog miljoenen mensen van de honger en is de kloof tussen arm en rijk onoverbrugbaar geworden.’
