• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » De kunst van het geluk 1

De kunst van het geluk 1

15 juli 2021 door Ksaf Vandeputte

‘Gelukkig zijn is wanneer wat je denkt, wat je zegt en wat je doet in harmonie zijn.’

Mahatma Gandhi

Ik heb het altijd moeilijk gehad met het begrip ‘geluk.’ De westerse invullingen ervan zijn vaak beperkt tot de sentimentele opvatting dat je altijd ‘happy, happy’ moet zijn en de kreet ‘you can make it all by yourself.’ We kunnen inderdaad kiezen voor gedrag dat ons al dan niet gelukkig maakt. In boeddhistische termen: we kunnen kiezen of we zaadjes voor heilzame opvattingen en gedrag water geven, of we dat we ook de niet heilzame varianten begieten. Maar de neoliberale opvatting dat we ‘alles zelf doen’ is een mythe. Alsof we allen ons eigen brood bakken, kleren maken en eigen vuilnis ophalen.

Op een paar mensen na die weinig trauma’s hebben opgelopen of een onverwoestbaar optimistische aanleg hebben, zoeken de meesten onder ons een leven lang naar wat nu precies heilzame of niet heilzame gedachten zijn. Wat vervolgens de nog veel grotere vraag oproept hoe we die mooie inzichten in heilzaam of niet heilzaam gedrag omzetten.

Jaren geleden vond ik een tweedehands exemplaar van ‘De kunst van het geluk’, een boek van de Dalai Lama. Ik aarzelde tussen de voordelige prijs en de al te vrolijke titel. Het boek bleef jarenlang ongelezen, tot ik een paar andere boeken las waarin de Dalai Lama op een zeer open, intelligente én wijze manier de dialoog aanging met wetenschappers. Ik las ‘De kunst van het geluk’ en kon aangenaam verrast mijn vooroordelen loslaten.

De Dalai Lama begint met vast te stellen dat geluk niet voortkomt uit genot. Dat laatste is vluchtig en leidt niet tot stabiliteit of een diepere tevredenheid, laat staan tot zinvolheid. Wat wel zin geeft is het eenvoudige besef dat we hoe dan ook onderdeel zijn van de mensheid, van een groter geheel. Zoals ik vrij wil zijn van lijden, willen ook andere mensen dat. We zijn lotgenoten, zowel in ons lijden als in ons verlangen naar geluk. Zoals de psychiater Viktor Frankl het zei: ‘De mens is klaar voor alle lijden, als hij maar de zin ervan inziet.’

Het is duidelijk dat negatieve opvattingen geluk in de weg staan. Zoals er schadelijke stoffen zijn voor ons lichaam, zijn er schadelijke gedachten en praktijken voor onze geest. Dat zijn de basisoorzaken van lijden, we klampen ons vast aan genot en aan anderen, we willen de realiteit niet onder ogen zien als die te pijnlijk is. Minder duidelijk is dat het grootste obstakel voor geluk is dat we het najagen, omdat we het buiten onszelf situeren. Waardoor we het zien als iets dat op zichzelf bestaat, iets wat we ooit zouden kunnen bezitten. Door het te verzelfstandigen en als bezit te beschouwen installeren we angst in onszelf, want wat je bezit kan je verliezen. Geluk is open van geest zijn, zodat dat we niets willen bezitten, niets verwachten en niets moeten. Geluk is tevreden zijn met wie we zijn en vooral met wat we doen en betekenen voor anderen.

Onze intelligentie maakt ons minder afhankelijk van fysieke ontberingen, we gaan minder dood aan ziekte en honger. Maar onze intelligentie creëert ook de misvatting dat we niet afhankelijk zijn van anderen. De centrale boodschap van de Dalai Lama is een radicale omkering van die misvatting. Vanaf onze geboorte hangen we af van anderen, van hun liefde, hun mededogen. Als we dat beseffen, kunnen we inzien dat anderen afhangen van onze liefde, ons mededogen. Precies dit inzicht leidt tot geluk. Wanneer we radicaal kiezen om goed te doen, bouwen we negatieve gewoonten af. Niet agressie en egoïsme zijn onze natuur, maar een allesomvattend mededogen met al wat leeft.

Mededogen als levenshouding leidt tot stabiliteit. Wanneer we ons verbonden voelen met anderen en met een groter geheel, zijn we minder afhankelijk van zowel tijdelijk lijden als van tijdelijk genot. Door het aannemen van het grootst mogelijk perspectief, counteren we de automatische neiging van onze geest om zich te vernauwen tot louter de eigen beleving. We zijn ook in staat om vanaf een sympathiserend afstandje naar onszelf te kijken en vooral om te zien wat er op de lange termijn aan de hand is.

Nieuw, positief gedrag inoefenen vraagt om volgehouden overtuiging. Om te beletten dat onze  overtuiging slinkt, kunnen we een gevoel van hoogdringendheid opwekken, als besef van onze eindigheid. De uitdaging wordt dan dat we elk moment benutten om te doen wat goed is voor onszelf en voor anderen.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dalai Lama, Geluk, Gezondheid, Ksaf, Pakhuis van Verlangen Tags: compassie, de kunst van het geluk, empathie, fysieke ontberingen, geluk, genot, liefde, mededogen, negatieve opvattingen, positief gedrag

Lees ook:

  1. Ksaf – Van empathie tot liefde
  2. Isabella van Vliet over misbruik binnen Shambhala – ‘ik zal niet langer zwijgen’
  3. Levensvreugde in onvoltooid verleden tijd
  4. Bovenal bemin de mens

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ksaf Vandeputte

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers. www.meditatief.be 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 2 juli 2022
    Zazenkai Zengroep Oshida met Helma Jifu Vulink
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 180 – debat
  • Boeddhistische doeners en denkers – de serie (58)
  • Dôgen over meditatie en verlichting
  • Wakker Dier – Nederland telt 999 megastallen
  • Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens