Vier Nigeriaanse boeren en hun gemeenschappen ontvangen 15 miljoen euro schadevergoeding. Zij ontvangen dit geld vanwege de olievervuiling in hun dorpen, veroorzaakt door lekken in pijpleidingen van Shell. Een lekdetectiesysteem moet toekomstige lekkages voorkomen. Volgens Milieudefensie laat deze rechtszaak grote vervuilers wereldwijd zien dat ze niet meer wegkomen met vernietigende activiteiten.
De boeren en vissers startten in 2008 met Milieudefensie een rechtszaak tegen het hoofdkantoor van Shell in Den Haag vanwege de olievervuiling op hun land. Die vond plaats tussen 2004 en 2007 in de dorpen Oruma, Goi en Ikot Ada Udo in Nigeria. Ruim 15 jaar later krijgen de boeren en hun dorpsgenoten eindelijk gerechtigheid.
Eiser Eric Dooh: “Dankzij deze schadevergoeding kunnen wij onze gemeenschap opnieuw vormgeven. We kunnen opnieuw investeren in onze leefomgeving. Het is voor ons allemaal een opluchting om na de jarenlange juridische strijd tegen Shell straks dit geld te ontvangen ter compensatie van wat we verloren hebben. Ik ben God en Milieudefensie dankbaar voor de steun die tot dit resultaat heeft geleid.”
Directeur Milieudefensie, Donald Pols: “Met het bereikte resultaat kunnen de eisers en hun gemeenschappen eindelijk verder met hun leven. Dat is de belangrijkste uitkomst van vandaag. Kijken we naar de rechtszaak als geheel, dan is de grote winst dat er een nieuwe standaard is neergezet: bedrijven komen niet meer weg met vervuiling en het negeren van mensenrechten. Zij kunnen ter verantwoording geroepen worden.”
Baanbrekende zaak
De Nigeria-zaak is baanbrekend. Voor het eerst in de geschiedenis is een hoofdkantoor verantwoordelijk gehouden voor het handelen van een dochterbedrijf in het buitenland. Shell verzette zich hier jaren tegen: op het hoofdkantoor was men van mening dat de zaak zich in de Nigeriaanse rechtszaal moest afspelen. Daar was de Nederlandse rechter het niet mee eens.
De rechter bepaalde vorig jaar dat Shell de Nigeriaanse boeren een schadevergoeding betaalt, dat het bedrijf zijn troep opruimt en dat het nieuwe lekkages voorkomt. Verder oordeelde de rechter dat Shell een lekdetectiesysteem moet aanleggen bij Oruma. Door dat systeem worden lekken eerder opgemerkt.
Vijftien jaar vechten voor gerechtigheid
Over de hoogte van de schadevergoeding is na de uitspraak door de rechter onderhandeld door Millieudefensie en Shell. Milieudefensie moest samen met advocaten Channa Samkalden en Chima Williams 15 jaar lang vechten voor gerechtigheid. De zaak duurde zo lang dat alle oorspronkelijke eisers (Barizah Dooh, Chief Oguru, Elder Friday en Alali Efanga) inmiddels zijn overleden.
Rampzalige gevolgen olievervuiling
De inwoners van Oruma, Goi en Ikot Ada Udo krijgen eindelijk een schadevergoeding, maar er zijn nog duizenden andere dorpen in de Nigerdelta waar de situatie hetzelfde is. Daar verandert deze rechtszaak niets aan. Als gevolg van de olievervuiling ligt de kindersterfte in de Nigerdelta 2 keer zo hoog als in de rest van Nigeria. Boeren en vissers zien hun bestaansmiddelen ontnomen worden.
Shell gaat door met boren
In 2021 won Milieudefensie niet alleen de rechtszaak tegen Shell in Nigeria, ook de Klimaatzaak tegen Shell. Shell moet zijn wereldwijde uitstoot van de rechter met 45% terugbrengen in 2030. Logischerwijs kan Shell niet meer op zoek naar nieuwe olie- en gasbronnen. Toch blijft Shell op grote schaal investeren in olie en gas, blijkt uit recent data-onderzoek. Daarmee loopt Shell weg voor zijn verantwoordelijkheden en blijven ze mensenlevens bedreigen. Willen we voorkomen dat de schade veroorzaakt door klimaatverandering nog groter wordt, dan zullen we echt moeten stoppen met fossiele brandstoffen. Shell doet het tegenovergestelde.
