De mensenrechtensituatie in Tibet is vorig jaar nog verder verslechterd door de aangescherpte beperkingen op reizen van Tibetanen en de introductie door China van een campagne tegen de “georganiseerde misdaad” die zich richt op de Tibetaanse burgermaatschappij en culturele praktijken, zo meldt het in Dharamsala (India) gevestigde Tibetan Centre for Human Rights and Democracy (TCHRD) gisteren in een verslag.

Het gaat om de rechten van mensen die in de Tibetaanse Autonome Regio (TAR) en andere Tibetaanse gebieden in China wonen. De nieuwe beleidslijnen en de verordeningen hebben volgens de organisatie tot ‘een verhoogde beperking van rechten van de mens en het leven van de Tibetanen’ geleid.

Een nationale campagne tegen “misdaad” en “zwarte en kwade krachten” die aan het begin van het jaar werd geïntroduceerd, resulteerde in de opsluiting, arrestatie en marteling van mensenrechten- en milieuactivisten en gewone Tibetanen en van Tibetanen die het gebruik van de Tibetaanse taal promoten, aldus de rechtengroep in haar rapport.

Het recht op vrij verkeer werd ook beperkt in 2018 voor Tibetanen die van buiten de TAR kwamen om tijdelijke pasjes te verkrijgen bij een bezoek aan de regionale hoofdstad Lhasa, en anderen die gedwongen werden hun paspoorten in te leveren om te voorkomen dat ze op bedevaart naar India en Nepal konden reizen, stelt de mensenrechtengroep.

Tibetaanse schoolkinderen en overheidsmedewerkers mochten in de loop van het jaar niet deelnemen aan openbare godsdienstige bijeenkomsten en geen bezoek brengen aan kloosters, en meer dan 200 jonge monniken werden uit hun religieuze gemeenschappen verwijderd en onder dwang ingeschreven in Chinese regeringsscholen.

Ondertussen gaan de willekeurige arrestatie en detentie van vreedzame Tibetaanse demonstranten en andere mensenrechtenactivisten onverminderd door, zegt de TCHRD. China beweert dat het Tibet op vreedzame wijze heeft bevrijd van het feodale bewind en dat de Tibetanen genieten van de economische ontwikkeling die het de regio heeft gebracht.

Tibet bestaat niet meer

Deze week waren vertegenwoordigers van de mensenrechtenorganisatie International Campaign for Tibet (ICT bij de presentatie van de door de Nederlandse regering ontwikkelde China Strategie met als hoopgevende ondertitel ‘Een Nieuwe Balans’. Dit gaf de organisatie het idee dat er daadwerkelijk gezocht was naar een balans tussen de bescherming van zakelijke belangen enerzijds en de bescherming van de rechten van met name Tibetanen anderzijds.

ICT: ‘We kwamen bedrogen uit. In het ruim 50 pagina’s tellende rapport wordt met geen woord gerept over Tibet. Er is werkelijk geen letter gewijd aan hoe de Nederlandse regering denkt ‘Een Nieuwe Balans’ te vinden voor de 6 miljoen Tibetanen die dagelijks lijden onder de Chinese bezetting. Geen woord over de assimilatie van Tibetanen en de stelselmatige afbraak van de Tibetaanse cultuur. Het is alsof Tibet niet bestaat voor de Nederlandse regering.’

Waar gaat die Nieuwe Balans dan volgens de regering over? Minister Blok vatte het in zijn presentatie als volgt samen: ‘samenwerken waar het kan, beschermen waar het moet.’ Daarmee bedoelt hij niet het beschermen van onschuldige Tibetanen, maar het beschermen van Nederlandse bedrijven tegen Chinese spionage. Belangrijk natuurlijk, stelt ICT, maar hij vergeet de werkelijke bron van het probleem aan te pakken: de Chinese overheid is uit op totale controle. Totale controle van haar eigen volk, van Tibet en van de vele Afrikaanse landen waar het momenteel grote belangen heeft opgebouwd. Wie volgt, vraagt de ICT zich af.

ICT: ‘Wie denkt met China ‘een nieuwe balans’ te kunnen vinden om zaken te kunnen blijven doen onderschat dit land op een zeer naïeve manier. Wie China echt wil leren kennen zou eens een kijkje moeten nemen in Tibet. Het feit dat China de grenzen van Tibet hermetisch gesloten heeft zou bij de Nederlandse regering toch op z’n minst tot argwaan moeten leiden.’

De Nederlandse regering zegt zich in te blijven zetten voor mensenrechten in Tibet, zegt Peter Potman, directeur Azië van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.