De jaren zestig waren de tijd van vernieuwing, ook op spiritueel gebied. Zen waaide over uit Amerika. De Dalai Lama vluchtte uit Tibet naar India en vanaf 1959 zwierven lama’s uit over de westerse wereld. De Vriendenkring van Verwaal breidde zich uit. Intussen volgde in Groningen Peter van der Beek zijn eigen traject.
Dharma en filosofie
Op deze pagina staan wat zwaardere stukken die een relevantie hebben met de leer van de Boeddha. Actuele onderwerpen belicht tegen de achtergrond van de oorspronkelijke teksten van de Boeddha. De moeite van het bewaren en bespreken waard.
Tulpenboeddhisme: Hoe het boeddhisme in Nederland wortel heeft geschoten (1)
In de jaren tot de Tweede Wereldoorlog kreeg de leer van de Boeddha vooral bekendheid door de theosofie. De grondlegster van deze beweging, de Duits-Russische Helena Petrovna Blavatsky (1831-1891), voelde zich langs occulte weg geleid door twee Tibetaans-boeddhistische meesters. Zij verklaarde dat ze haar hadden ingewijd in een oeroude wijsheid en wetenschap die de grondslag is van alle religies en de broederschap der mensheid. Deze door haar openbaargemaakte ‘geheime leer’ of theosofie werd ook wel ‘esoterisch boeddhisme’ genoemd.
Boekbespreking – Bijzonder is gewoner dan je denkt
Peter Jurgens, is managementconsultant, maar houdt zich daarnaast bezig met filosofie. Hij is voorzitter van de Stichting Spinoza in Den Haag en van de Vereniging voor Wijsbegeerte aldaar. Hij heeft zelf enkele malen een overweldigende ervaring gehad en vond het tijd om daar eens een boek aan te wijden. De meeste lezers zullen eerst wel eens willen weten wat hij onder een overweldigende ervaring verstaat.
Ujukarin – Leefstijl en de-Dharma-doorleven
In Azië is er traditioneel een duidelijke rolverdeling: pijdragers (M/V) doen het ‘echte’ werk voor de Dharma, de gewone familiemensen steunen hen met eten en geld. In het Westen is er ook iets van een taakverdeling: je hebt fulltimers (met of zonder pij) en je hebt de ‘gewone’ studenten met baan-in-de-wereld en vaak familie. Hoe is de verhouding tussen die twee nu, en wat is de ideale situatie? Misschien komt het allemaal terug op een oud Bijbels principe: “Er is voor alle dingen een moment en voor alle dingen onder de hemel is er een tijd”?
De kunst niet te zijn
‘Ik heb besloten dat ik vanaf vandaag niet meer ben.’
Over leraren en meesters
Deze leraren roeren de trom, maken veel lawaai, roepen grote woorden en oreren indrukwekkende theorieën, maar de reikwijdte van hun geluid is kort. Hun echo verstomt voordat het ooit de diepte van het bewustzijn bereikt. Ze gaan op in vorm en structuur, druk bezig met de uiterlijke kant van het onderricht, hoe je op je zafu moet zitten en de zendo correct betreedt, terwijl de inhoud hen ontglipt.
‘De kunst van samenwerken’
Samenwerken aan één schilderij of tekening, de emoties met elkaar uitwisselen, elkaar uit balans brengen, evenwicht zoeken en elkaar vinden, de verschillende stijlen combineren tot één geheel.
Yogaconcerten in de Jungle, Amsterdam
Het programma vormt een combinatie van muzikanten uit de geïmproviseerde en klassieke muziek en ervaren ‘klankreizigers’ uit de spirituele niche.
The Pearl Necklace Tantra: Upadesha Instructions of the Great Perfection
De Grote Volmaaktheid, ook bekend als de Atiyoga of Dzogchen (rDzogs chen), is een traditie van esoterisch boeddhisme die onmiddellijke verlichting voorstaat en voor het eerst naar Tibet werd gebracht in de achtste eeuw van het gewone tijdperk. De Indiase manuscripten van deze traditie zijn verloren gegaan in de tijd. Alleen de Tibetaanse vertalingen zijn bewaard gebleven.
Rekening houden met…
Laten we eens speculeren dat er na de dood helemaal niets is. Gewoon niks. Je gaat dood, en dat is het dan. Einde leven. Einde bestaan. Voor die tijd was er dan ook al niks, maar dat terzijde.
Dalai Lama – leven in ballingschap en wereldwijde bewustwording Tibet en het boeddhisme
‘Als ik geen vluchteling was geweest, zat ik nu misschien op een hoge troon in Lhasa, Tibet,’ vertelde de Tibetaanse spirituele leider aan meer dan honderd Tibetanen en andere weldoeners die bijeen waren gekomen in de Dalai Lama Library and Learning Center in Ithaca, New York.
Ween niet. De dood is niets, ik ben slechts aan de andere kant.
Dagen en nachten ijlen voorbij. Het leven verdwijnt snel. Evenals het water in een poel, zo droogt het leven van sterfelijken op. De Boeddha
Het jaar 2024 – dag 219 – moordenaar
Muggenouders: dek maar een bordje minder, Joop heeft ons kind doodgemept.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
De woorden van de Oude Cheng (5)
Op alle vragen die me worden gesteld over de Oorspronkelijke Geest kan ik er alleen maar het zwijgen toe doen of antwoorden met ‘nee’. En iemand die de Oorspronkelijke Geest gezien heeft, heeft de oude Cheng niet meer nodig.
De woorden van de Oude Cheng (3)
Begrijp nu toch eens en voorgoed dat al jullie pogingen om het Ondoordringbare te doordringen met je gedachten en activiteiten volmaakt zinloos zijn. Je kunt net zo goed proberen de wind te grijpen.
De woorden van de Oude Cheng (2)
Wierook branden, soetra’s reciteren, je tijd doorbrengen met je ter aarde buigen, opletten of je wel helemaal stilzit, je op een gedachte of juist het uitbannen van die gedachte concentreren, kijk, dat is jullie dwaling.
De buste van Schopenhauer
In Schopenhauers tijd, de 19e eeuw, waren nog niet veel boeddhistische- en Hindoeïstische teksten in het Duits, Latijn of Grieks vertaald. Uit wel vertaalde fragmenten van boeddhistische schriftgeleerden stak de jonge Arthur op dat leven lijden is.
De vijf machten
De vijf machten zijn geloof, energie, oplettendheid, concentratie en inzicht of wijsheid. We spreken echter eerst van vermogens, voordat we van machten kunnen spreken. Thich Nhat Hanh vergelijkt deze machten met de werking van een krachtcentrale.
Guy dhammazaadjes – Dhamma is zonder referentiepunten
Dhamma kent geen referentiepunten. Referentiepunten creëren dualiteit.
Wil het échte sanghalid opstaan?
Het ideaalbeeld van een gemeenschap van Slimmeriken/Arya’s, ook in het vorige tweeluik benoemd, vind je ook hier terug. Maar nu, heel wat jaren na die eerste schrijfsels en heel wat eelt op de ziel verder, ben ik een stuk genuanceerder geworden over de realiteit. Ook binnen sangha’s in het Westen zie je bij vlagen gedrag als (positieve) groep, met allerlei modevlagen en elkaar (en vooral de leraren) napraten.
De Boeddhistische Blik: David Claerbout, het echte beeld
“Een echt beeld bestaat niet.” De Belgische beeldend kunstenaar David Claerbout trekt de authenticiteit van beelden in twijfel. Ook al is een beeld documentair gemaakt, het laat volgens hem niet per se zien wat er echt gebeurd is. Claerbout wil conventies over beeld ‘ondermijnen’.
De Boeddhistische Blik: David Claerbout, het echte beeld
“Een echt beeld bestaat niet.” De Belgische beeldend kunstenaar David Claerbout trekt de authenticiteit van beelden in twijfel. Ook al is een beeld documentair gemaakt, het laat volgens hem niet per se zien wat er echt gebeurd is. Claerbout wil conventies over beeld ‘ondermijnen’.
Marc Horemans – Tussen volksboeddhisme en zen
Boeddhisme als leidraad is verschillend voor hen die de monastieke weg volgen en zij die als leek hun leven inrichten volgens boeddhistische principes. Voor de leek is het moeilijk omdat er naast zijn spirituele behoeftes ook nog de beslommeringen van het dagelijkse leven zijn aandacht vergen.
Taigu – Geloofstaal en literatuur
Wordt het ware leven niet gekenmerkt door een vlammend pathos waarin tegengestelde gemoedstoestanden zich tezelfdertijd laten gelden? De Romeinse dichter Catullus uit de eerste eeuw vóór Christus, drukte zich in enkele beknopte dichtregels zo uit: “Odi et amo. Quare it faciam requiris. Nescio, sed fieri sentio et excurcior.” In vertaling: “Ik haat en voel lief. Waarom, wil je misschien vragen, doe ik dit? Ik weet het niet, maar ik voel het gebeuren en het verscheurt mij.”
