• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Een nieuwe mens?

Een nieuwe mens?

5 februari 2024 door Rob van Boven en Luuk Mur

Artificiële Intelligentie (AI) gaat de wereld veranderen. Pessimisten stellen dat AI gevaarlijker is dan kernenergie, omdat AI-systemen nieuwe AI-systemen kunnen ontwikkelen, waardoor mensen de controle zullen verliezen. Optimisten vermoeden dat de mens goddelijke eigenschappen kan krijgen met behulp van kunstmatige intelligentie. Voor pessimisten: verlies van banen, verlies aan privacy, fout geprogrammeerde robots (auto’s) die ongelukken veroorzaken, verspreiden van niet van echt te onderscheiden nepnieuws, vergroten van eenzaamheid, met gezichtsherkenning groepen mensen controleren, machthebbers die steeds machtiger worden. En als tegenwicht enkele mogelijk positieve ontwikkelingen: hulp bij het opsporen van ziektes, ontwikkelen van nieuwe medicijnen, vervelend werk van ons overnemen, een basisinkomen voor iedereen, effectiever maken van lessen van docenten, hulp bij het nakijken van toetsen en examens, nieuwe vormen van (liefdes)relaties en meer vrijheid zodat we onze passies kunnen volgen.

In het gesprek over AI vergelijken we vaak de prestaties van computers met de capaciteiten van onze linkerhersenhelft en dat definiëren we dan als de intelligentie. Onze linkerhersenhelft is gespecialiseerd is het herkennen van patronen en op basis daarvan redeneren. Een computer kan dat inderdaad beter en sneller. Maar we hebben ook nog een rechterhersenhelft, met gevoelens, nieuwsgierigheid, intenties en verbinding met anderen en de Natuur in het algemeen. Zijn computers intelligent, is dat de juiste omschrijving? Of moeten we het rekenkracht noemen? Via onze rechterhersenhelft staat de mens in verbinding met de overal aanwezige wordingsdrang, door anderen kosmisch bewustzijn of kosmische intelligentie genoemd. We zijn een onderdeel van de Natuur met een hoofdletter N, net zoals eencelligen, vissen, vogels, planten, bomen dat zijn en een computer niet.

We koppelen kunstmatige intelligentie aan menselijke hersenen en de prestaties van onze hersenen reduceren we tot hetgeen de computer kan. We maken van de computer (machine) een mens en van de mens een machine (de hersenen zouden bewustzijn creëren). En vervolgens zien we dat de computer in staat is ‘onze’ wereldkampioen schaken te verslaan. Het roept de vraag op of we niet andere taal moeten gebruiken en bijvoorbeeld een computer niet intelligent moeten verklaren maar zeggen dat de computer bijzonder goed kan rekenen op basis van algoritmen. Daarnaast kunnen we constateren dat we ongemerkt de mens als een machine definiëren, een machine die op wonderlijke, nog niet begrepen wijze, bewustzijn zou hebben ontwikkeld. En vervolgens trekken we de conclusie dat de computer de mens overtreft. We zijn dan vergeten dat we ons eerst vereenzelvigd hebben met de wijze van in de wereld staan van onze linkerhersenhelft (Ik-versus-de-wereld) en daarbij de rechterhersenhelft negeren (in-de-wereld-zijn).

In het boeddhisme wordt benadrukt dat we niet ons lichaam/hersenen zijn, niet onze gedachten en zintuiglijke waarnemingen, we zijn puur bewustzijn. Boeddha’s conclusie: de wereld van de verschijnselen, het geheel van het relatieve bestaan -waarvan onze individualiteit een deel is- wordt per definitie gekenmerkt door Anatta: Niet Zelf *. In Boeddha’s eigen woorden, wat we horen te bedenken bij alles wat we ervaren, is: dit is niet van mij, dit ben ik niet, dit is niet mijn Zelf.

De mens is het pad gaan volgen dat het product is van onze linkerhersenhelft, de modellenmaker. De modellenmaker staat los van de wordingsdrang. Op dit gefantaseerde pad zijn we eigenlijk blind geworden voor ons eigenlijke pad ingegeven door de wordingsdrang. Blind geworden gaan we steeds meer handelen vanuit onze ideeën die liefde doen verwelken en veiligheid ongedaan maken. De wereld om ons heen, geleid door politici, getuigt daarvan en het volk gelooft veelal in hun modellen. De wereld lijkt steeds meer in brand te komen vanwege allerlei oorlogen en dreigingen daarvan. En om deze oorlogen te doen stoppen worden er oplossingen bedacht die de onveiligheid alleen maar doen toenemen. Met overmacht van geweld denken we de oorlog te stoppen. Dat we zo enkel bezig zijn met het generen van haat lijkt geen onderwerp van de overwegingen te zijn. Wij mensen onderling lijken ook steeds meer om te gaan met elkaar vanuit modellen. In contactlegging moet iemand in een plaatje passen, zo niet gaan we verder kijken. Elkaar wezenlijk ontmoeten en vanuit nieuwsgierigheid de ander leren kennen daar lijken we ons steeds minder mee bezig te houden.

Moeiteloos kunnen we polariseren, (ver)oordelen en manipuleren allemaal voortkomend uit leven vanuit modellen. Doordat we op een bedacht pad lopen, waar we doof en blind worden voor de wordingsdrang, maken we ons leven onveilig en vereenzamen we meer en meer. Het tragische is dat we daardoor des te meer in een overlevingsmode komen en daardoor zijn we nog meer geneigd een beroep te doen op modellen en daarin te gaan geloven. Dit om houvast te ervaren, dat we kwijt geraakt zijn met het negeren van onze wordingsdrang/ rechterhersenhelft.

AI zal dit proces gaan versnellen en authentiek contact met de werkelijkheid verder in de weg staan.

  • De essentie van alle wijsheid Frans Langenkamp.
Rob van Boven (1951) is psycholoog en geregistreerd psychotherapeut. Hij was consultant voor verschillende organisaties (drugs en verslaving counseling, vaardigheden workshops) en werkte vijftien jaar als een behandelingscoördinator in een psychiatrische instelling. Bij Rob van Boven wordt het geloof van de overlever bewust gemaakt en een juiste plaats gegeven. Het doel is om los te komen van de dwang van het geloof en bewustzijn te ontwikkelen naast deze denk- en voelpatronen. Hoe meer je van het geloof van de overlever bevrijd bent, zonder het te bestrijden, maar door het de juiste plek te geven, hoe vrijer je kan leven.

Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en heeft een drietal boeken geschreven over de door hemzelf ontwikkelde hulpverleningsmethode communitysupport. Hij is lid van de Dzogchen Community Nederland. Dzogchen is een vorm van Tibetaans boeddhisme waarbij veel belang wordt gehecht aan de ontwikkeling van individueel bewustzijn. Bij deze traditie streeft men naar non-dualiteit van het bewustzijn. Mensen zijn zich niet alleen bewust ( je weet dat je dit leest), maar je kunt je ook bewust zijn van dit eerste bewustzijn. Dit meta-bewustzijn wordt ‘gewaarzijn’ genoemd.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Geluk, Luuk Mur, Rob van Boven Tags: AI, anatta, arbeid, Artificiële Intelligentie, computers, een nieuwe mens, machine, manipuleren, natuur, polariseren, privacy, veroordelen

Lees ook:

  1. Het zal mijn tijd wel duren
  2. Over Theologie 20 – Het Nationaal Socialisme
  3. Edel – Het wegvallen van het zelf
  4. Boeddha in de bajes – Vrij zijn waar je ook bent (slot)

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Wulf zegt

    6 februari 2024 om 13:43

    Visionair Rudolf Steiner schreef hier ruim 100 jaar geleden al boeken over en hield voordrachten om ons hiervoor te waarschuwen. Nu kunnen? we niet meer terug. Ik ben nu bijna 72 jaar en hoef gelukkig niet ver meer naar voren te kijke naar wat de mens te wachten staat.

  2. Jacob van van Keulen zegt

    8 februari 2024 om 04:32

    Goed artikel. Ben ook al zo oud en volg alles met interesse. Het blijft nodig om de Eyes wide Open te houden.

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.