Vijf explosies door Russische bommen of raketten in Kiev. Zondagochtend. Misha zit nog buiten de stad in het Nyingma Dharma Centrum waar hij opnamen heeft gemaakt. De Kyiv Independent en Reuters melden dan alleen nog dat er veel rook te zien is. Later blijkt dat Rusland vanuit de Kaspische zee vijf kruisraketten op Kiev afschoot. Volodymyr Zelensky zegt een dag eerder dat Rusland meer dan 2.500 raketten op Oekraïne heeft afgevuurd en beschuldigt de Russen van massale vernietiging van kerken en monumenten in zijn land.
Die dag, afgelopen zondag dus, horen we van Lotte, Misha’s partner, dat Misha besloten heeft naar huis te komen, een paar dagen eerder dan zijn oorspronkelijke plan. Dat was ook zo’n beetje de afspraak met het thuisfront. Als er gevaar dreigt in Kiev teruggaan. Gelukkig heeft Misha voldoende opnamen kunnen maken voor zijn documentaire die vooral handelt om Zhuravka, of om precies te zijn: Lama Dawa Zangmo (Zhuravka Dazang). Maandag was Misha al onderweg naar Krakau.
Wie de hoofdpersoon uit zijn film is valt af te leiden uit een bijzonder document dat ik aantrof op de site van de sangha waar zij haar opleiding voltooide. Het is gericht aan iedere geïnteresseerde. Na afronding van vier jaar retraite in juli 2009 werd Zhuravka door Z.E. Garchen Rinpoche aangesteld als spirituele gids van de Oekraïense Ratnashri sangha. Het document gaat als volgt verder:
‘Zhuravka Tonkovyd beoefent de Boeddha-dharma sinds 1995, toen ze de toevluchtsnaam Dawa Zangmo kreeg van Lama Namse van de Karma Kagyü-lijn. Sindsdien heeft ze talloze leringen, transmissies en bekrachtigingen ontvangen van lama’s van de Nyingma-, Drigung- en Karma Kagyü-lijnen. Sinds we elkaar in 1997 ontmoetten, heeft Dawa Zangmo op mij vertrouwd als haar wortel-lama, van wie ze empowermenten, pittige instructies en een introductie tot de aard van de geest ontving.
Gedurende die tijd heeft ze een aantal retraites gevolgd in het Garchen Institute in Arizona, VS: contemplatieve retraites over de vier gedachten die de geest doen veranderen, de voorbereidende oefeningen van de Drigung Kagyü en de traditionele Drigung-retraite van drie jaar, die omvat de praktijken van de Vijfvoudige Mahamudra en Zes Yoga’s van Naropa. Voorts voltooide ze een vierde jaar van eenzame retraite, waarin ze de disciplines van de voorgaande drie jaar heeft verfijnd.
Dawa Zangmo heeft deze trainingen goed afgerond en zowel begrip als directe ervaring opgedaan. Om deze reden heb ik haar gevraagd om de leerlingen in Oekraïne te begeleiden en te instrueren in de Dharma; en om te voorzien in hun behoeften als beoefenaars. Vanwege haar inspanningen in de praktijk en haar prestaties, denk ik dat het passend is dat Dawa Zangmo zich bezighoudt met de activiteiten van een lama en de titel ‘lama’ krijgt.’ Was ondertekend: Könchog Gyaltsen (ook bekend als Kyabje Garchen Triptrül Rinpoche) 21 juli 2009.
Later ging Zhuravka, van oorsprong verpleegkundige, naar Canada, maar toen Rusland de oorlog tegen haar geboorteland begon, keerde zij terug om vanuit haar oude beroep hulp te gaan bieden.
Die zondagmiddag doet de bekende Oekraïense voetballer Oleksandr Zinchenko na het mislopen van het WK voetbal een oproep tot vrede, geheel in de geest van Zhuravka. Hij vond dat belangrijker dan de verloren finale tegen Wales in de play-offs (1-0). ‘We moeten zij aan zij staan. We moeten ons verbinden en uitspreken tegen de oorlog’, zei Zinchenko op NU.nl na het duel in Cardiff voor de camera van beIN SPORTS. ‘Vandaag is het Oekraïne, maar morgen kan het jouw land zijn, je weet het nooit. Iedereen moet in vrede kunnen leven. Dat stijgt boven voetbal uit.’
