• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » ‘We weten niet meer wie we in wezen zijn’

‘We weten niet meer wie we in wezen zijn’

18 december 2023 door Rob van Boven en Luuk Mur

“Consciousnes cannot be accounted for in fysical terms. For consciousness is absolutely fundamentel. It cannot be accounted for in terms of anything else”.

Citaat van Erwin Schrödinger, natuurkundige, beroemd door zijn bijdragen aan kwantum fysica.

Wanneer we zeggen dat we bewustzijn hebben, dan bedoelen we dat we een innerlijke beleving hebben gebaseerd op sensaties en gevoelens. Deze beleving is strikt privé. We denken dat bewustzijn niet voort komt uit materie (de hersenen), maar uit iets ondefinieerbaars dat fundamenteel is. We denken dat er een kosmische intelligentie is die aan de basis staat van ons bewustzijn. Die intelligentie kunnen we wordingsdrang noemen of zoals Schopenhauer deed “de Wil”.

Alles in het universum begint vanuit deze wordingsdrang en alles is ermee doordrenkt. Het beeld van de rivier met diverse draaikolken kan helpen ter verduidelijking. De rivier staat in deze analogie voor alles en draaikolken (materie) komen voort uit die rivier, zonder dat deze daarbij iets af doen aan die rivier. Draaikolken zijn een onderdeel van de rivier, bestaan uit dezelfde substantie en zijn te onderscheiden en zullen in de toekomst weer rivier zijn. In deze gedachtengang ontstaat bewustzijn dus niet vanuit materie (hersenen), maar materie (draaikolk) uit bewustzijn(rivier). Als we geboren worden komen we voort uit de al omvattende Wil of kosmische intelligentie en we starten als potentie en ervaring. We ervaren de wereld vanuit ons gezichtspunt en we vergeten dat we afkomstig zijn uit de kosmische intelligentie. De draaikolk vergeet dat hij uit de rivier afkomstig is en er weer toe zal terugkeren. We identificeren ons totaal met ons lichaam en onze “ik-beleving” en daarmee vergeten we wie we in wezen zijn.

Op basis van wat we meemaken trekken we conclusies en delen we in. Eén van de indelingen is die tussen “Ik” versus “de wereld” (de draaikolk en de rivier). Is het aanvankelijk -in-de-wereld-zijn, bij het opgroeien wordt het steeds meer -ik-en-de-wereld-. Het ‘ik-besef’ wordt steeds dominanter en we gaan ‘geloven’ dat we een afgescheiden ‘ik’ zijn. We vergeten dat we slechts een draaikolkje zijn in de rivier.

Het ‘ik’ (de linkerhemisfeer-activist) maakt een model van de wereld. Mensen worden ingedeeld in deugers en niet-deugers, mannen en vrouwen, homo’s en hetero’s. De hele wereld wordt ingedeeld, oorlogen worden gevoerd, mensen zonder pardon vermoord. Op basis van een model, een geloof, een gedachtengang. Voorbeeld: onder het begrip LHBTIQ+ vallen lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transseksuelen, interseksuelen en queers. Deze categorieën worden gehanteerd alsof ze feitelijke aparte entiteiten zijn.

Bij de start van groep één van de basisschool zien de kinderen andere kinderen en de juf. Hun rechterhemisfeer is nog dominant, ze ervaren. Twintig jaar later zijn deze kinderen volwassen en zien ze mannen en vrouwen, blanke en donkere mensen, Joden en Palestijnen, succesvolle mensen en mensen die mislukt zijn, slachtoffers en daders.

Veelal loyaal aan het gezinssysteem waarin we opgroeiden hebben we kernovertuigingen van onze ouders overgenomen en dat beïnvloedt onze aandacht en perceptie.  We ontwikkelen ons als categoriseer-automaten en we gebruiken de categorieën om in te delen in goed en fout. We delen onszelf ook in, voor de buitenwereld en ook voor onszelf. Een vierjarig meisje zei tegen haar vader dat ze liever een jongen was, want jongens zijn stoerder. Haar vader legde haar uit dat meisjes en jongens even stoer kunnen zijn, dat we vrij zijn in plaats van ons gevangen te geloven in een categorie. Vrij zijn is een eigenschap van de wordingsdrang, waar we uit afkomstig zijn en mee doordrenkt zijn.

Wie ik wezenlijk ben? Een kind in groep één is wat het ervaart of heeft hij of zij misschien ook al kernovertuigingen geleerd van zijn ouders? Dat zou spijtig zijn. Als we volwassen zijn weten we niet meer wie we wezenlijk zijn, we hebben ons vaak vereenzelvigt met de geleerde categorieën. We zijn gaan geloven dat materie fundamenteel is en we hebben de illusie ontwikkeld dat we ons lichaam zijn. Veel categorieën zijn gebaseerd op trauma’s en overlevingsgedrag van de ouders en de ouders leerden weer categorieën van hun ouders. Een categorie is het begin van buitensluiten, van polarisatie, strijd en oorlog.

In het begin van de oorlog stonden Zelensky en Poetin volgens journalisten dicht bij een vredesakkoord. Maar de NAVO voelde daar niets voor. Boris Johnson zelf zou naar Kiev gereisd zijn om duidelijk te maken dat er met Poetin niet onderhandeld mocht worden. We ondertekenen niets, let’s just fight, zou hij gezegd hebben. Geloven in categorieën en deze hanteren als ware entiteiten brengt ons weg van het besef van verbondenheid. In ons wezen zijn we allemaal gelijk en in onze verschijning en wordingsproces zijn we uniek. Des te meer we ons vereenzelvigen met categorieën des te meer geloven we in ons gescheiden zijn. Vervolgens kunnen we ons gerechtvaardigd ervaren oorlog te voeren, omdat andere mensen van ons “verschillen”. Wij zijn goed, met als noodzakelijk gevolg dat die anderen niet goed zijn. Dat houdt een dergelijke classificatie in, anders heeft het geen zin.

Maar wie zijn we nu eigenlijk? Alle classificaties vertellen niet wie we zijn, het vertelt ons waar we ons mee identificeren en vereenzelvigen. Misschien hebben we dit nodig om ons te onderscheiden van elkaar en kunnen we het gebruiken in het raamwerk van goed en fout. We willen de stelling innemen dat we voor wie we zijn niet samenvallen met welke categorie dan ook. We zijn dynamisch en niet te vatten in statische concepten. De vraag wie ik ben beantwoorden in statische concepten lijkt ons dan ook zinloos. Wat kunnen we dan zinvol antwoorden op de vraag wie we zijn? We kunnen vertellen wat onze zintuigen ons kenbaar maken, we kunnen iets vertellen over wat we denken, geloven en wat we emotioneel en fysiek voelen en dan houdt het op. We zijn de waarnemer en het waargenomene en in ons wezen zijn we allemaal hetzelfde.

Rob van Boven (1951) is psycholoog en geregistreerd psychotherapeut. Hij was consultant voor verschillende organisaties (drugs en verslaving counseling, vaardigheden workshops) en werkte vijftien jaar als een behandelingscoördinator in een psychiatrische instelling. Bij Rob van Boven wordt het geloof van de overlever bewust gemaakt en een juiste plaats gegeven. Het doel is om los te komen van de dwang van het geloof en bewustzijn te ontwikkelen naast deze denk- en voelpatronen. Hoe meer je van het geloof van de overlever bevrijd bent, zonder het te bestrijden, maar door het de juiste plek te geven, hoe vrijer je kan leven.
Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en heeft een drietal boeken geschreven over de door hemzelf ontwikkelde hulpverleningsmethode communitysupport. Hij is lid van de Dzogchen Community Nederland. Dzogchen is een vorm van Tibetaans boeddhisme waarbij veel belang wordt gehecht aan de ontwikkeling van individueel bewustzijn. Bij deze traditie streeft men naar non-dualiteit van het bewustzijn. Mensen zijn zich niet alleen bewust ( je weet dat je dit leest), maar je kunt je ook bewust zijn van dit eerste bewustzijn. Dit meta-bewustzijn wordt ‘gewaarzijn’ genoemd.

 

Categorie: Columns, Geluk, Luuk Mur, Rob van Boven, Tweespraak Rob van Boven en Luuk Mur Tags: bewustzijn, blanke en donkere mensen, Boris Johnson, ik, Joden en Palestijnen, LHBTIQ+, mannen en vrouwen, rivier, Schopenhauer, slachtoffers en daders, wil, wordingsdrang, Zelensky en Poetin

Lees ook:

  1. Zelf als ondefinieerbaar fenomeen
  2. Mijmeringen over bewustzijn, vervolg.
  3. Guy – Het ‘ik’
  4. Nathan – Een en Niet-Twee

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • God als de grondeloosheid van de onvindbare ziel
    • Het jaar 2025 – dag 149 – hemellift
    • Extinction Rebellion blokkeert attractie The Flying Dutchman in Madurodam
    • Vrijdag Zindag – Hemelvaart?
    • Amnesty International – ‘Hamas-veiligheidsdiensten moeten aanval op demonstranten in Gaza stoppen’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.