CCP maakt zich zorgen over het succes van de geweldloze Tibetaanse verzetsbeweging

Het begon allemaal in mei. Boeddhistische monniken en nonnen werden overal in de Tibetaanse Autonome Regio (TAR) opgeroepen om deel te nemen aan heropvoedingscursussen die hen het principe van het ‘Drie Bewustzijn’ zouden bijbrengen: nationaal bewustzijn, burgerbewustzijn en rechtsstaatbewustzijn. Ze wisten al voordat het programma begon dat ‘nationaal bewustzijn’ betekent dat ze de Chinese heerschappij in Tibet steunen en het ‘separatisme’ veroordelen, en dat ‘burgerbewustzijn’ en ‘rechtsstaatbewustzijn’ betekenen dat ze zonder vragen leren gehoorzamen aan de CCP, het Centraal Comité en Xi Jinping.

Belaagde Tibetaanse monniken en nonnen zijn al eerder onderworpen aan verschillende heropvoedingsprogramma’s, maar zij melden dat dit programma enigszins nieuw is. Zij wisten zeker wat hen geleerd zou worden te steunen, maar deze keer werd hen gevraagd specifiek vier bewegingen af te zweren en te veroordelen.

Ten eerste moesten zij Tsethar of ‘merit release’ veroordelen, d.w.z. de boeddhistische praktijk van het vrijlaten van dieren die bestemd zijn voor de slacht. De praktijk heeft nu zijn critici onder milieuactivisten, die beweren dat de dieren die in de wildernis worden vrijgelaten een onbalans in het ecosysteem kunnen veroorzaken. Wat de CCP echter stoort is meer de religieuze betekenis van Tsethar en het feit dat het gebeurt buiten een systeem van omgang met huisdieren dat streng gereguleerd is door de autoriteiten.

Ten tweede wordt monniken en nonnen gevraagd het vasten van Saka Dawa te veroordelen. Saka Dawa is de heilige maand rond Vesak, het feest dat de geboorte, de verlichting en de dood van de Boeddha viert. Veel Tibetanen vasten twee (of drie) dagen, en eten gedurende de hele maand geen vlees (ondanks westerse misvattingen zijn veel Tibetaanse boeddhisten niet vegetarisch).

Ten derde moeten monniken en nonnen Losar, het Tibetaanse Nieuwjaar, vieren en lekenboeddhisten aansporen hetzelfde te doen. Voor buitenstaanders kan dit vreemd lijken, aangezien Losar een typisch Tibetaans feest is, verbonden met de Tibetaanse kalender, en het lijkt alsof de viering ervan de Tibetaanse identiteit en het verzet tegen de sinisering versterkt. Na de bloedige onderdrukking van de massale opstand van 2008 besloten de Tibetanen binnen de grenzen van China echter te protesteren door af te zien van de viering van Losar.

De beweging ging in 2009 van start en was een groot succes, dankzij de spontane mobilisatie van de Tibetaanse bevolking. De CCP heeft vaak beweerd dat degenen die Losar niet vieren worden gemanipuleerd door de monniken. Elk jaar worden er monniken gearresteerd. De paradox blijft bestaan: enerzijds vernietigt de CCP systematisch de Tibetaanse cultuur, anderzijds vraagt zij monniken en nonnen de Losar-feesten te promoten, omdat het niet bijwonen ervan wordt gezien als een protest tegen China.

Ten vierde wordt monniken en nonnen geleerd stelling te nemen tegen de ‘boerenstakingen’, een andere vorm van niet-coöperatief protest waarbij boeren weigeren hun land te bewerken uit protest tegen de onderdrukking van de Tibetaanse taal en cultuur. Het protest begon in delen van historisch Tibet die nu deel uitmaken van de Chinese provincie Sichuan, maar breidde zich ook uit naar de TAR.

Dit zijn allemaal vormen van geweldloos protest, die de CCP bijzonder storen. De Chinese autoriteiten weten vaak niet hoe ze moeten reageren zonder nog meer protest te veroorzaken. Ze lijken te geloven in hun eigen mythologie dat alle Tibetaanse protesten worden georganiseerd door monniken en nonnen, en proberen deze laatste dus te dwingen om ‘mee te werken, of anders’. De nonnen en monniken het zwijgen opleggen zal echter het steeds succesvollere verzet van een heel volk niet stoppen.