• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Nog net niet: ‘Je billen afvegen met de Boeddha’

Nog net niet: ‘Je billen afvegen met de Boeddha’

5 maart 2013 door Joop Ha Hoek

De afbeelding van de Boeddha op een mobiel toilet (Boels Bio Boxen) in Nederland en België, en op een hoes om een toiletbril (hotel Moulin de Broaille, Frankrijk) geven met name in boeddhistisch Thailand weer voeding aan de discussie over hoever reclamemakers en bedrijven kunnen  gaan in het gebruik c.q. misbruik van afbeeldingen van attributen en personen uit het boeddhistisch leven. Wij, Westerse  boeddhisten, lijkt het ons niet zo te deren. Tenminste, ik heb nog geen demonstraties van verontruste boeddhisten in de Amsterdamse Kalverstraat, de koopgoot in Rotterdam of luxe winkelstraten in Brussel gezien.

In Azië is dat wel anders. Vorig jaar gingen in Bangkok honderden boeddhistische monniken en leken een paar keer de straat op om te protesteren tegen de vercommercialisering, lees het misbruik van beelden en attributen uit het boeddhisme. In een onlangs verschenen artikel in de New York Times werd de vraag gesteld: Zou je je beledigd voelen als de beschermhoes van een wc-bril de afbeelding van Jezus of Mohammed zou dragen? Met andere woorden: is de Boeddha vogelvrij?

Deze vraag wordt nog actueler nu blijkt dat de Finse toiletpapierfabriek Metsa Tissue deze week na klachten het bedrukken van wc-rollen met bijbelteksten heeft stopgezet. Metsa, nee, geen metta, liet de kont afvegen met de Heilige Schrift. Volgens de fabrikant was het een fout in de productie en hadden op de rollen boodschappen over liefde moeten worden geprint. De bijbelteksten zijn er bij vergissing op terecht gekomen, zei een woordvoerder. Het betrof uitspraken van Jezus zelf over het verzamelen van schatten in de hemel in plaats van op aarde. De rollen werden verkocht in Denemarken, Zweden en Noorwegen. Volgens mij liegt die woordvoerder. Op welk artikel van een wc-rollenfabrikant hadden die teksten dan wel gedrukt moeten worden? Overigens zijn  bedrukte wc-rollen slecht voor het milieu.

Thaise boeddhisten zijn dat gedoe met dit marchanderen zat. Niet-boeddhisten zien volgens hen een afbeelding van een Boeddha alleen maar als een stuk folklore en niet als een religieus symbool, waardoor het boeddhisme als religie en de Boeddha niet het respect krijgen die het verdient. Het gedoe in het door een Belgisch echtpaar gedreven hotel Moulin de Broaille in de Bourgogne, dat een speciale ‘Littele Buddha’ boeddharuimte had ingericht, en waar je heerlijk op een wc-bril met een boeddhahoes er omheen kan wegdromen, was weer eens olie op het vuur en volgens Thaise boeddhisten een stap te ver. Het hotel reageerde overigens niet op de ontstane emotie.

Dat deed het Nederlandse verhuurbedrijf Boels Verhuur van gereedschappen en mobiele wc’s wel. In Brunssum, maar blijkbaar ook in andere plaatsen in Nederland en België, waren mobiele wc’s geplaats met een afbeelding van de Boeddha erop. Nog niet eens zo onaardig beplakt of  beschilderd, maar toch. Je piest toch tegen de rug van de Boeddha.

In Aziatische boeddhistische kringen brak een storm van protest uit en na een gesprek met de Nederlandse ambassade in Bangkok-waarin beschreven werd welke deining er in Azië was ontstaan,  besloot het bedrijf de vijf ‘bioboxen’ uit de roulatie te halen en te vernietigen. De toiletten maakten deel uit van een serie wc’s ‘die goed passen binnen een stadse omgeving’. Andere toiletten uit de serie zijn verfraaid met bijvoorbeeld zonnebloemen. Boels verklaarde zich niet bewust te zijn van de gevoeligheden over de Boeddha op de wc. Slechts aan handvol mensen reageerden bij Boels telefonisch op het gedoe met die bio boxen. En het bedrijf is niet bedreigd, zei een woordvoerder. Nee, gelukkig maar, boeddhisten kennen geen fatwa.

Waarom beplak je nou een urinoir met een afbeelding van de Boeddha? Wat zit daar achter? Is het onwetendheid of is er sprake van kwaadwilligheid? Leuk of niet leuk. Het BD wilde er het fijne van weten en stuurde vandaag een mailtje naar de afdeling marketing van Boels. Met onder meer de volgende vragen.

‘In het boeddhisme draait alles om intentie. Daarom wil ik aan u vragen: welke intentie was er bij Boels om de bio boxen met de afbeelding van de Boeddha te voorzien? Wie maakte deze afbeelding? Hoe lang zijn deze boxen in gebruik geweest? Zouden er meer boxen geplaatst worden met deze afbeelding? Waarom een afbeelding met de Boeddha, wat was het idee er achter? Wie is de bedenker? In opdracht van wie werden deze boxen geplaatst en hoe was de reactie van deze opdrachtgever/huurder? Hoe waren de reacties van de gebruikers (plassers)? Waren het toiletten voor mannen of vrouwen? Zijn er ook bio boxen met afbeeldingen van andere religies in omloop?’

 

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme Tags: bio box, Boeddha, Boels, Brunssum, hotel Moulin de Broaille, Metsa Tissue, protesten

Lees ook:

  1. Nog net niet: ‘Je billen afvegen met de Boeddha’
  2. De toevlucht in Bodhgaya
  3. De toevlucht in Bodhgaya
  4. Bay Hagebeek – de sangha als Boeddha

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Menno Prins sr. zegt

    6 maart 2013 om 09:35

    Het eerste dat spontaan in mij opkwam, was: “Shit happens”.
    In tweede instantie dacht ik: moet je je daar boos over maken? Nee. Je wordt toch ook niet boos op een kleuter die in alle onwetendheid iets doet waardoor je in je ziel wordt geraakt? Het beste wat je dan kunt doen is – denk ik – kenbaar maken waarom je wilt dat de actie geen herhaling krijgt. Zeker is dat de Boeddha er zelf niet onder zal lijden wanneer iemand tegen de achterkant van zijn “afbeelding” piest, of op een poster met zijn krullenbol erop. Een afbeelding bestaat slechts uit verschillende kleuren inkt. De Boeddha zit er echt niet in. Als het “pijn” doet,is de oorzaak daarvoor in onszelf te vinden, en niet in de “schennisplegers”. Neemt niet weg dat we elkaar voortdurend liefdevol dienen te blijven bevragen of iets wel of niet juist is om te doen. Het stellen van vragen juich ik derhalve zeer toe. Welke vragen zijn echter de juiste vragen?

  2. Jean Leunissen zegt

    6 maart 2013 om 16:52

    Die foto komt me bekend voor. Ik woon namelijk in dat illustere dorp Brunssum. Ik heb bij Boels per e-mail mijn beklag gedaan. Je zet nl. ook geen Jesusbeeld op een pissoir. Ik kreeg een korte reactie ‘dat men het in overweging zou nemen’. Blijkbaar heeft het geholpen, want ik heb begrepen dat deze afbeelding niet meer wordt gebruikt.

  3. Francine Aarts zegt

    9 maart 2013 om 11:29

    Ik herinner me een tekst van Roko Sherry Chayat die ik onlangs vertaalde, oorspronkelijk gepubliceerd in Tricycle, 2006. Ik ben verder niet zo thuis in zen, maar dit fragment leek me wel van toepassing:

    ‘Iemand vroeg Unmon Bunen, de grote leider van de T’ang-dynastie: ‘Wat is boeddha?’ Unmon antwoordde: ‘strontveegstok’ Een moderner antwoord werd gegeven door mijn dharma-grootvader, Soen Nakagawa Roshi: ‘Een stuk wc-papier.’ Dat lijkt misschien blasfemisch: hoe kun je boeddha nou vergelijken met iets waarmee je je kont afveegt? En inderdaad, als we de boeddhanatuur beschouwen als iets heiligs, iets dat tegenover al het andere, het wereldse staat, dan klinkt het natuurlijk blasfemisch. Gezien vanuit de verlichting, is het echter juist het onderscheid tussen het heilige en het wereldse dat blasfemisch is. Dit is precies de dualistische instelling die de illusie creëert van een afgescheiden zelf en die ons tot lijden veroordeelt. ‘

  4. Tom Brinkmann zegt

    7 april 2013 om 19:23

    “Een zuivere geest vraagt zich niet af wat juist en niet juist is. Een geest die boven oordelen is uitgestegen neemt slechts waar en begrijpt”

    (uit: Dhammapada)

Primaire Sidebar

Door:

Joop Ha Hoek

Joop Ha Hoek, volger van de dhamma en redacteur. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 5 juni 2025
    Introductieworkshop ‘Leven vanuit Vrijheid’
  • 6 juni 2025
    Yoga en meditation
  • 6 juni 2025
    Exploring wisdom and emptiness
  • 7 juni 2025
    Workshop Kum Nye | Ons ware zelf belichamen | Live en Online
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Joseph Roth messcherpe kroniekschrijver van de chaos
    • Guy – dhammazaadjes – Leegte (P. anatta)
    • Renske haiku – waakhond
    • Ardan – meevechten
    • Als God alomvattend is, omvat Hij ook het kwaad

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.