• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Tijdstip Losar gebaseerd op duizenden jaren oude Tibetaanse tijdsberekening

Tijdstip Losar gebaseerd op duizenden jaren oude Tibetaanse tijdsberekening

10 februari 2013 door de redactie

Het Tibetaans Nieuwjaar (Losar, Lo = nieuw Sar = jaar), die de belangrijkste feestdag in Tibet is en vanaf morgen voor een periode van vijftien dagen wordt gevierd, luidt het jaar (2140) van de Waterslang in. Deze dag is niet willekeurig gekozen, maar is bepaald door Tibetaanse astrologen, op basis van een astrologische kalender die al meer dan tweeduizend jaar oud is. Elk jaar worden hun bevindingen ingepast in de kalender en valt Losar op steeds andere data..

De kalender wordt door Tibetanen onder meer gebruikt om weersomstandigheden te voorspellen en ideale data te prikken om te zaaien en te oogsten. Voor Tsering Dondrup was de kalender het eerste ‘boek’ dat hij las. ‘Elk jaar hadden we een nieuw exemplaar met steeds weer een cover in een andere kleur. Maar altijd was er een afbeelding te zien van vee in het voorjaar’, zegt deze inwoner van Lhasa.

Toen hij ouder werd leerde hij dat elk jaar in de Tibetaanse kalender gekoppeld is aan verschillende kleuren, zoals wit, zwart, groen, geel en rood. ‘Geel staat voor het jaar van de aarde, terwijl blauw, groen en rood staan voor water, hout en vuur.’ Dit jaar is de omslag van de kalender blauw vanwege het jaar van de Waterslang. Het beeld dat Tsering Dondrup is bijgebleven van de dieren in de Tibetaanse natuur in het voorjaar, heeft een diepere betekenis. Ze bergen een fascinerende geschiedenis in zich en zijn volgens hem nog steeds van grote praktische betekenis.

‘De kleuren en de houdingen van het vee, de houding van de kop, hoorns, bek, hoeven en staart, geven de weersomstandigheden in de verschillende perioden van het jaar weer en helpen boeren bij het nemen van beslissingen over zaaien en oogsten. Als de koppen van het vee groen geschilderd zijn voorspelt dat een stevige wind in het voorjaar. Gele poten geven een goede oogst in de valleien aan, terwijl een blauwe buik voldoende regen en potentiele overstromingen voorspelt.’

Volgens Tsetop, adjunct-hoofd van het instituut dat zich bezig houdt met astrologie en berekeningen voor de jaarlijkse kalender, bevat de kalender een overzicht van het klimaat in dat jaar, astrologische verschijnselen en mogelijke calamiteiten. De kalender bevat ook een dagelijkse lijst met dingen die gedaan of gelaten moeten worden. Veel Tibetanen raadplegen de kalender om gunstige data uit te zoeken voor bruiloften, begrafenissen en het inhuldigen van nieuwe woningen. Volgens Tsering Dondrup hangen nog steeds veel oudere Tibetanen gebruikte kalenders in hun huizen om onheil af te weren. Er zijn Tibetanen die hun hele leven wijden aan het opstellen van de data voor de kalenders, zoals Kunga Rigzin (71), die er meer dan zestig jaar tijd in stak.

De Tibetaanse kalender wordt samengesteld op basis van de bewegingen van planeten, de twaalf tekens van de Chinese dierenriem en de vijf planeten Mars, Mercurius, Jupiter, Venus en Saturnus. En de elementen vuur, aarde, ijzer, water en hout. De kalender omvat net als bij ons twaalf maanden en elke zestig jaar wordt een cyclus doorlopen. Naar schatting is de eerste Tibetaanse kalender uitgebracht in 1206. De Tibetaanse kalender is afgeleid van de Indiase kalendertraditie, maar heeft ook elementen overgenomen uit plaatselijke Chinese gewoonten op dat gebied, zoals de vijf elementen water, vuur, aarde, ijzer en hout.

Rigzin en zijn collega’s worden twee keer per jaar, in maart en september, door regionale Tibetaanse weerstations uitgenodigd om een middellange-en lange termijn weersvoorspelling te maken. Weerrapporten die gebaseerd zijn op hun astrologische berekeningen worden sinds 1993  dagelijks uitgezonden door Tibet TV. Dit onderdeel van de uitzendingen is erg populair bij boeren en mensen die op reis gaan in het soms ruige Tibetaanse land.

Meer dan 300.000 exemplaren van de Tibetaanse kalender zijn gedrukt en worden op de Tibetaanse Nieuwjaarsdag in gebruik genomen. In Tibet, Tibetaanse gemeenschappen in de Chinese gebieden in Sichuan, Qinhai, Gansu en Yunnan maar ook in Bhutan en Nepal. De Tibetaanse regering in ballingschap heeft Tibetanen opgeroepen het Tibetaans Nieuwjaar niet te vieren vanwege de toenemende repressie in Tibet en zogenoemde autonome gebieden door de Chinese bezetter en respect te betuigen aan de ongeveer honderd Tibetanen die sinds het voorjaar van 2009 zichzelf in brand staken en van wie de meerderheid is overleden.

De viering van Losar-vijftien dagen lang waarvan de eerste drie de belangrijkste zijn,  bestond al in de voor-boeddhistische tijd in Tibet. Voorbereidende oefeningen met het lezen van teksten en meditatie beginnen gewoonlijk vijf dagen eerder. Ook vindt er in de huizen eerst een grote schoonmaak plaats, heeft de familie nieuwe kleren, worden ruzies bijgelegd en schulden vereffend. Er wordt als het ware een nieuw leven begonnen.

De eerste dag van het Losar feest wordt overwegend met de familie gevierd. De tweede dag is aan religieuze zaken gewijd. Er worden grote tanghka’s in de kloosters opgehangen, cham-dansen bewonderd en aan kloosterceremonies deelgenomen. De derde dag wordt in het openbaar gevierd, meestal in de open lucht, en wordt er chaang (gerstebier) gedronken.

De Tibetaanse kalender’ is een lunisolaire kalender. Dat betekent dat een jaar bestaat uit twaalf of dertien maanmaanden die elk beginnen en eindigen met nieuwe maan. Een dertiende maand wordt ongeveer elke drie jaar toegevoegd, zodat een gemiddeld Tibetaans jaar gelijk is aan een zonnejaar. Elk jaar wordt geassocieerd met een dier en een element, vergelijkbaar met de Chinese dierenriem. De dieren wisselen elkaar af in de volgende volgorde: Muis, rund, tijger, haas, draak, slang, paard, schaap, aap, vogel, hond en varken. De elementen wisselen elkaar als volgt op: vuur, aarde, ijzer, water en hout.

Elk element is geassocieerd met twee opeenvolgende jaren, eerst in zijn mannelijke en dan in zijn vrouwelijk aspect. Het geslacht kan achterwege blijven wanneer het uit de aanduiding van het dier herleid kan worden. Het jaar 2013 heeft deze volgorde water-slang-vrouwelijk. Volgend jaar is dat hout-paard-mannelijk.

De dagen van de week zijn genoemd naar de hemellichamen. De namen van de objecten worden ook vaak gebruikt als voornamen, zoals Nyima (Zon) voor iemand die op zondag is geboren, Lhagpa (“Mercurius”) voor iemand die op woensdag is geboren, enz.

Bronnen Daily China en Wikipedia

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden Tags: hout, kalender, Losar, vuur, water

Lees ook:

  1. Inzichtmeditatie en de vier elementen
  2. Happy Losar Tashi Delek!
  3. Eerste dag Tibetaans Nieuwjaar in USA en Vlaanderen
  4. Happy Losar 2142 – Tibetaans Nieuwjaar

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

02 feb
Meditatie in het dagelijks leven
2 feb 23
08 feb
Online Lezingenserie 'Spirituele wetenschap - De nieuwe wetenschappelijke mentaliteit' (2)
8 feb 23
08 feb
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
8 feb 23
09 feb
ONLINE - Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
9 feb 23
09 feb
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
9 feb 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Taigu – Het lijden in de wereld

    Taigu - 6 februari 2023

    Het komt Taigu voor dat boeddhisme te vaak gaat over ‘verlichting’ en te weinig over het lijden in de wereld, dat eerst moet worden opgelost voordat iemand zich in spirituele zin bevrijd kan wanen. Het existentiële kerndilemma van boeddhisme is dat wij ieder delen in de rotheid van de wereld, terwijl wij over het vermogen beschikken onze bevrijding dichterbij te brengen door het lijden van de ander te verminderen. In sommige teksten wordt dit vermogen ‘boeddhanatuur’ genoemd.

    Linkerhemisfeer domineert – een catastrofale weg

    Rob van Boven en Luuk Mur - 6 februari 2023

    We leven steeds meer in een materialistische wereld gericht op nut en macht, met hebzucht als doorlopende achtergrond motivatie. Afleiding is inmiddels vooral een noodzakelijkheid, waardoor het een gevangenis is geworden. Volle brede aandacht voor de natuur, elkaar, de omgeving kunnen we niet meer opbrengen.

    Ashoka – India’s bijna vergeten keizer

    Kees Moerbeek - 5 februari 2023

    De verdiensten van Ashoka (circa 268 – 232 v.o.j.), de derde keizer van het Mauryaanse rijk zijn groot, maar hij was bijna vergeten. De vertaling van zijn inscripties in de 19de eeuw ontrukte hem aan 2.000 jaar vergetelheid. Dit artikel gaat over het boek Mauryan India van de ook internationaal eminente Indiase historicus Irfan Habib en vooral over Ashoka’s inscripties.

    Erik – Een kleine geschiedenis van de leegte

    Erik Hoogcarspel - 1 februari 2023

    Logica is als de Formule 1: het geeft een hoop lawaai, maar het leidt ergens naar. Leegte gaat ook nergens naartoe, het heeft geen geschiedenis, dat hebben alleen de mensen die erover praten.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Boeken – monddood
    • Tegenwoordigheid van geest
    • Het regressieprobleem in de advaita vedanta
    • Het jaar 2023 – dag 38 -ziekzwakmisselijk (2)
    • Als individu ben je nooit alleen…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens