De laatste tijd wordt er in de media veel geschreven over het enorme verschil in levensverwachting en gezonde levensjaren tussen mensen in verschillende sociale klassen. Praktisch opgeleide mensen leven statistisch gezien vijf jaar korter en hebben vijftien (!) gezonde jaren minder dan theoretisch opgeleiden, blijkt uit cijfers van het CBS. Die cijfers laten ook zien dat de 20 procent armste Nederlanders negen jaar korter leven dan de 20 procent rijkste Nederlanders, en ze leven 24 (!) jaar minder in goede gezondheid. Deze verschillen hebben veel te maken met lifestyle: met eten, drinken, roken, en bewegen.
Vervolgens wordt er veel inkt en papier verspild aan het vingerwijzen naar de oorzaken en veroorzakers van deze dramatische verschillen. De supermarkten zijn verantwoordelijk! Ze doen alsmaar ongezonde levensmiddelen in de aanbieding. Of nee: de fabrikanten zijn verantwoordelijk! Ze stoppen nog steeds te veel zout, suiker en ongezonde vetten in hun producten. Of is het de politiek? Ze slagen er maar niet in om suikertaks of vleestax in te voeren en de BTW op groente en fruit te verlagen. Tot slot wordt gewezen op de eigen verantwoordelijkheid van consumenten om verstandige keuzes te maken.
Gelukkig hebben wij de boeddhadharma. Als beoefenaar van mindfulness in de traditie van Plum Village/Thich Nhat Hanh zie ik het anders. Bijna alle teksten van Thich Nhat Hanh spreken over het belang van vrijheid, en een gevoel van ruimte, als voorwaarde voor geluk. Vrijheid is met name vrijheid van zorgen en spijt. Van gevangen zitten in wrok, schuldgevoelens en spijt over dingen uit het verleden, van gevangen zitten in angst en zorgen voor de toekomst. Als we kunnen thuiskomen in het hier en nu, kunnen we die vrijheid voelen, en ruimte, om met aandacht te leven en verstandige keuzes te maken.
Ergens heb ik gelezen dat een gemiddeld mens maar een bepaald aantal verstandige beslissingen op een dag kan nemen. Zijn die eenmaal genomen, dan is het saldo op. Dan heb je een kort lontje, of bezwijk je voor de verlokkingen van fast food. Nu zijn mensen met bijvoorbeeld financiële problemen sneller door hun saldo heen: ze moeten immers bij alles wat ze doen nadenken over de financiële consequenties. Ze moeten elk dubbeltje omdraaien, als het ware. Veel mensen aan de onderkant van de samenleving hebben bovendien nare dingen meegemaakt in hun jeugd: verslaving, geestesziekte, werkloosheid, armoede, huiselijk geweld. Er kan veel zijn dat ze wegtrekt uit het huidige moment naar het verleden, of juist naar zorgen of angst voor de toekomst. Er is veel lijden, er zijn oorzaken van lijden, maar er is geen pad.
Natuurlijk kunnen de politiek, de producenten, de supermarkten, en anderen, maatregelen nemen om de ongelijkheid in gezondheid en welzijn te verminderen. Maar maatregelen zouden verder moeten gaan dan de hierboven genoemde suikertaks en wat minder chips en frisdrank in de bonus. We zouden moeten investeren in een maatschappij waarin ieder kind in goede omstandigheden kan opgroeien, zonder armoede en huiselijk geweld. Daarnaast zou het helpen als mindfulness zijn weg zou vinden naar alle lagen van de bevolking. Opdat iedereen leert om vrede, ruimte, vrijheid, dankbaarheid en geluk te voelen, wat je omstandigheden ook zijn. Dan komen die gezondere lifestylekeuzes vanzelf wel.
Het volgende recept is niet heel gezond. Maar met mindfulness kunnen we leren genieten van kleine porties die we met volle aandacht, langzaam, hapje voor hapje opeten. In de Plum Village traditie wordt geadviseerd om elke hap dertig keer te kauwen. Op zo’n manier een stukje brownie opeten is gezonder dan achteloos een zak chips naar binnen werken.
Ingrediënten:
- Een restje kikkererwten met kookvocht. Het originele recept gebruikt 120 ml aquafaba (het kookvocht van kikkererwten) – ik gebruikte in totaal 275 gram kikkererwten met aquafaba, die ik over had toen ik hummus had gemaakt, gepureerd (staafmixer)
- 225 gram suiker
- 180 gram extra pure chocolade, grof gehakt
- 112 gram vegan boter, in blokjes
- 180 gram bloem/meel naar keuze
- 45 gram cacaopoeder
- ½ theelepel zout
- 1 zakje vanillesuiker
- 1 theelepel espressopoeder of 2 theelepels oploskoffie
Bekleed een bakvorm eventueel met bakpapier (of vet in). Verwarm de oven voor op 175°C.
Zeef de bloem en het cacaopoeder samen in een kom.
Klop de aquafaba – al dan niet met kikkererwten – met de suiker in een grote mengkom. Gebruik een elektrische handmixer op hoge snelheid en klop het mengsel gedurende 2 tot 3 minuten. Zelf gebruikte ik de staafmixer om te mixen, omdat ik er zeker van wilde zijn dat er geen stukjes kikkererwt meer in de brownies zichtbaar waren.
Voeg de vanillesuiker, het zout en het espresso- of oploskoffiepoeder toe en meng met een siliconenspatel tot alles goed gemengd is (de espresso zal later helemaal oplossen).
Smelt nu boter en chocolade au bain-marie, in een hittebestendige kom die in of boven een pan met kokend water wordt geplaatst. Roer af en toe tot de chocolade volledig gesmolten is en boter en chocola goed gemengd zijn.
Giet het warme boter-chocolademengsel bij het aquafaba-kikkererwten-suikermengsel en spatel alles door elkaar met de siliconenspatel.
Voeg het bloem-cacaomengsel toe aan de natte ingrediënten en roer tot alles net gemengd is. Giet het beslag in de bakvorm en strijk het oppervlak glad met de spatel (voor gelijkmatig bakken).
Bak de brownies in de voorverwarmde oven gedurende 30 – 35 minuten, controleer of een in het midden gestoken satéprikker er droog er uit komt.
Laat afkoelen. Snij de brownies in stukjes en geniet ervan – met volle aandacht. Deze brownies gingen mee naar mijn OIAG-weekend (Orde van Interzijn aspiranten en kennismakers groep). Ze waren de volgende dag nog minstens even lekker. Lekker smeuïg. Dit recept is voor herhaling vatbaar.
Het origineel is van hier: https://rainbowplantlife.com/the-absolute-best-vegan-brownies/#recipe