• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Het bombardement op Rotterdam – Het Huis

Het bombardement op Rotterdam – Het Huis

14 mei 2022 door Joop Ha Hoek

‘Als jonge vrouw van 22 jaar, met mijn eerste kind van een half jaar oud, begon mijn leven in 1935 op de eerste etage van een woning in de Hildegardisstraat 29b in het Oude Noorden van Rotterdam. Ik had het er ineens naar mijn zin. Het was ook wel gewoon stads waar het huis stond, maar ik hoorde ook een haan kraaien. En aangezien mijn wortels via mijn voorouders bij het leven op het platteland lagen, vond ik dat een herkenning.

Door Grietje de Wal ©

Twee jaar later werd mijn tweede dochter geboren. Het was in 1937, in de crisistijd. Het leven was niet gemakkelijk, maar wie gezegd zou hebben dat drie jaar later het wel zeer onaangenaam zou worden, had ik niet geloofd. Toch, in 1940, stond ik met mijn twee dochtertjes en mijn man, ook de buurvrouw was er bij, in de gang achter de voordeur te schuilen. Het was mei 1940, voorjaar. We dachten dat we elk moment moesten vluchten, want het oorlogsgeweld was losgebarsten. Ik was hoogzwanger. Af en toe ging ik naar boven, naar de woning, om iets te halen. Ik herinner mij dat daar ook jodium bij was. Waarom? Ik was bang dat ik dat zou missen, binnen veertien dagen zou mijn derde kind geboren worden.

Alie de Wal met echtgenoot Toon Coerver.

Het was veertien mei, vroeg in de middag. Onze mooie, oude stad Rotterdam werd gebombardeerd door de Duitsers. Meneer Hitler wilde de hele wereld hebben. De deur van het oude huis ging heen en weer door het geweld van de inslaande bommen, op onder meer het centrum en Kralingen, maar bleef gesloten. Mijn oudste dochtertje huilde erg, ze was vreselijk bang van het geluid van de explosies en het gejank van duikende vliegtuigen. Haar kleine zusje zei: ‘Stil maar, het zijn allemaal stofzuigers’. Het geweld bedaarde na een tijdje en we gingen weer naar boven. Even later kwamen mijn ouders, die ook in het Oude Noorden woonden, naar ons toe. Gelukkig waren ze ongedeerd. We waren blij elkaar te zien. De hele stad leek in brand te staan. De mensen die niet waren omgekomen, vluchtten de stad uit. Velen waren in enkele uren alles kwijt. Bezittingen maar ook familie. Ook een zus van mijn vader en haar man, Alie en Toon Coerver, waren met hun dochter door bommen geraakt en gestorven. Het meisje was zwanger. Zoon Wim zag hoe zijn moeder als een fakkel brandde, maar kon haar niet redden.

Op 28 mei, veertien dagen later op hetzelfde uur van het bombardement, werd mijn eerste zoon geboren. Zijn vader was in de stad aan het puinruimen, dus die was er niet bij. Mijn opa, Marten Johannes, die in Beekbergen woonde, kwam naar Rotterdam, op kraamvisite. Zijn dochter, schoonzoon en kleindochter waren er helaas niet meer. Met zoveel anderen zijn ze omgekomen door de bommen en later de brand, die alles verwoestte wat er nog over was. Opa werd geconfronteerd met immens verdriet en ook de blijdschap over een nieuw leven.

Hildegardisstraat 29b Rotterdam

Wij woonden met ons gezin op de eerste etage van het pand in de Hildegardisstraat. Boven ons woonde nog een gezin. Onze buurvrouw was in de oorlog naar familie in Brabant gegaan maar de kostganger, meneer De K. was achtergebleven. Die man had een jonge kennis ontmoet, Piet G., die bij hem in was getrokken. Samen hadden ze in de oorlogstijd de spullen van de buurvrouw verkwanseld voor eten. Dat was op de een of andere manier misgegaan. En net voor de bevrijding heeft G. de oude meneer De K. met een hakbijl de schedel ingeslagen. Het lichaam heeft weken in de woning gelegen, tot het begon te ruiken. De dader was spoorloos, maar op een dag zag ik hem op straat lopen. Ik heb toen een politieagent gewaarschuwd. Hij is gepakt, heeft bekend en is veroordeeld.

In maart 1946 is mijn tweede zoon geboren. Er was een geboortegolf. Aan alles was gebrek. Ik kreeg een distributiebon voor zes luiers: drie gewone en drie vierkante lapjes. Die noemden we Amerikaanse luiers. Ik kon voor mijn zoon een kinderwagen van geperst papier kunnen kopen. In 1948 werd mijn derde zoon geboren en twee jaar later mijn derde dochter.

Toen werd ons huis wel erg klein. En ben ik er werk van gaan maken om een grotere woning te huren. Er werd ons een eengezinswoning in Overschie aangeboden. Na afscheid van onze buren te hebben genomen, verlieten we in augustus 1954 het Oude Noorden. Het vertrek viel mij niet mee, ik huilde. Misschien het huis ook. We hebben samen heel wat beleefd.’

Naschrift. Het originele, door Grietje de Wal gemaakte verslag, dat bewaard is gebleven, is in januari 2008 bewerkt door haar zoon Joop. Haar belevenissen zijn in een historische context geplaatst en waar nodig aangevuld met feiten. Zo zijn de cijfers over de razzia in Rotterdam aan het verslag toegevoegd. En de omstandigheden van de slavenarbeid in Groessen en omgeving. Ook zijn namen toegevoegd van familieleden. Haar emoties en handelingen worden echter onverkort weergegeven. Deze tekst is een samenvatting.

 

© Erven Grietje de Wal. Deze publicatie in welke vorm ook, of een deel daarvan is zonder schriftelijke toestemming van de erven verboden.

Categorie: Achtergronden, Geluk, Gezondheid, Krijgsmacht, Mensenrechten, Voedsel, Zorg Tags: 14 mei 1940, bombardement Rotterdam, Grietje de Wal, Rotterdam-Noord

Lees ook:

  1. Veertien mei 1940 – Het Duitse bombardement op Rotterdam
  2. Rotterdam herdenkt Duits bombardement op 14 mei 1940
  3. Het jaar 2021 – dag 124 – erfgenaam
  4. HRW – Rusland, Oekraïne en internationaal recht: over bezetting, gewapend conflict en mensenrechten

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Joop Ha Hoek

Joop Ha Hoek, volger van de dhamma en redacteur. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Ardan – Een boot die waarschijnlijk nooit komt…
    • Het verschil tussen apofatisch spreken en katafatisch spreken
    • Sodis – de virtuele denkster 527
    • Officiële lancering van het herintroductieproject van de Gele Komkommer
    • ‘Politiek signaal’ Veldkamp helpt Palestijnen in Gaza niet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.