• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Het jaar 2019 – dag 206 – bardo

Het jaar 2019 – dag 206 – bardo

25 juli 2019 door Joop Ha Hoek

Jaren geleden alweer praktiseerde ik het Tibetaans boeddhisme en volgde in een sangha bij een leraar het onderwijs daarover. Ook het bardo kwam aan de orde, de staat tussen  sterven en wedergeboorte die zeven maal zeven dagen duurt. Ik leerde dat je goed moest uitkijken in dat bardo. In hoeken en gaten loerde het gevaar- vaak zelfs begeleid door angstaanjagende geluiden, en kon je verleid worden tot zaken die een gunstige wedergeboorte in de weg stonden of zelfs onmogelijk maakten. Zo’n bardo is het wedergeboorte APK binnen het Tibetaans boeddhisme.

Ik voel me al erg lang aangetrokken tot de theravadaboeddhisme- de leer van de oudsten, de eerste vorm van het boeddhisme die de Boeddha onderwees. En gericht is op de eigen verlichting/ontwaken. Honderden jaren later- ver na de dood van de Verhevene,  kwam het mahayanaboeddhisme in zwang dat gericht is op de verlossing van iedereen. Ook wel het grote voertuig genoemd. Mahayanaboeddhisten kunnen erg denigrerend doen over de theravadisten, de volgelingen van het kleine voertuig.

Ik ben een BZP’er- een zelfstandig volger van de dhamma  zonder personeel. En voel me wel thuis in dat kleine voertuig al zijn mijn ramen, deuren en hart opengesteld voor eenieder die naar het ontwaken op zoek is.

Ik heb begrepen dat het theravadaboeddhisme geen bardo kent, van het moment van sterven ga je (geest, kenmerken, gedrag)  zo, plop, over naar een bevruchte menselijke eicel om in de nieuwe mens een paar sporen na te laten. Dus zonder de nieuwe identiteit over te nemen.

We leven in 2019, wetenschappers achterhalen in rap tempo geheimen van mysteries. Zelfs de kikkerplaag in de Bijbel is al wetenschappelijk verklaard. Het bardo is op een dag of wat door mensen bedacht om de moeilijke weg en inspanning tot wedergeboorte te verklaren en ondersteunen. Zijn er levende mensen op deze wereld die kunnen getuigen van hun reis door het bardo? Die trakteer ik op een loempia- al of niet vegetarisch, bij het Javaans restaurant Minang Kabau in het Kralingse bos.

Het is net als met BDE, bijna dood ervaring. De belevers zijn bijna dood maar niet echt. Een echte dode die bij mij over zijn stervensproces komt vertellen wacht eenzelfde heerlijke loempia. Wetenschappers denken dat het BDE-syndroom verklaard kan worden door een stoornis in de REM-slaap, waardoor stoffen worden aangemaakt die tunnels, contacten met familie en zo en vergezichten en wit licht veroorzaken. Niets is buiten ons, alles komt voort uit geest en brein. Perceptie speelt een grote rol. We zien wat we willen zien, al of niet bewust. Zelfs een lege spiegel raakt vol als je er voor gaat zitten.

Het is een voordeel en een voorrecht om als mensen kennis te kunnen maken met de boeddhistische stromingen die er zijn. De verschillen te ervaren en daar je voordeel mee te doen.

Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer. Of gaan de redactie stalken en bedreigen. Of geloven niet meer in Sinterklaas. Of wantrouwen de banken. Of er kruipt een poes op je hoofd. Of te twijfelen aan het nu. Of gepensioneerde uitvreter te worden.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Joop Hoek, Tibetaans boeddhisme Tags: bardo, joop hoek, wedergeboorte

Lees ook:

  1. ‘Er wordt niet meer aan me getrokken in mijn eigen bardo’
  2. Het jaar 2018 – de driehonderdenzeventiende dag – wedergeboorte
  3. Het jaar 2019 – dag 158 – wirkommen
  4. Het jaar 2019 – dag 303 – leefdood

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Ruud van Bokhoven zegt

    26 juli 2019 om 10:29

    Een mooi onderwerp, ook een moeilijk onderwerp althans voor mij wel. Het is een vorm van geloven en dat zegt het al, aannemen van iets wat niet te bewijzen. De dharma is voor mij het heden en de toekomst en wat er daarna gaat gebeuren is voor mij de verassing. Namasté.

  2. G.J. Smeets zegt

    26 juli 2019 om 13:49

    Het bardo-theater is een van de manieren waarop de Tibetaanse clerus het volk dat hen voedde eeuwenlang onder de theocratische duim hield. De hoofdwet van het bado-theater zegt dat bardo 7 maal 7 dagen duurt. Met als gevolg dat de nabestaanden van de overledene dus zeven weken te maken hebben met de aanwijzingen van de dienstdoende ’bardospecialist’. Met de overledene heeft het allemaal niks te maken en alles met sociale controle.

Primaire Sidebar

Door:

Joop Ha Hoek

Joop Ha Hoek, volger van de dhamma en redacteur. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 14 mei 2025
    Alleen maar zitten
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het wezen van het christendom
    • Guy – dhammazaadjes – Onwetendheid
    • Burgerinitiatief – ‘minister  van vreemdelingenhaat Faber uit ambt zetten’
    • Gedachten over een haiku 36 – Chiyo-ni
    • Ardan – Een boot die waarschijnlijk nooit komt…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.