• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Het jaar 2018 – de driehonderdenzeventiende dag – wedergeboorte

Het jaar 2018 – de driehonderdenzeventiende dag – wedergeboorte

14 november 2018 door Joop Ha Hoek

Ik ken boeddhisten die absoluut niet geloven in het boeddhistisch concept van de wedergeboorte. Ze menen dat dat concept in het India van zo’n 2500 jaar geleden, toen de Boeddha leefde, ontstaan is in een stroming waarin geloofd werd in een zielsverhuizing na de dood. Hoewel in het boeddhistisch concept daar geen sprake van is. In het boeddhisme maakt wedergeboorte deel uit van samsara, de cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin en zonder eind. Indien iemand verlicht is en het nirwana heeft bereikt vind geen wedergeboorte meer plaats.

De afwijzenden vragen om bewijs dat iemand zich vorige levens kan herinneren. De Boeddha zei dat hij zich honderden vorige levens kan herinneren. De overleden Gehlek rinpoche kon dat niet, ikzelf ook niet maar mijn zus kan zich dingen herinneren uit een vorig leven. Voor zowel de Boeddha als mijn zus kunnen die vorige levens een implantaat zijn geweest, ze denken dat ze zich vorige levens kunnen herinneren. Er zijn mensen die details uit hun vorige leven weten weer te geven. Ze wijzen gebouwen en straten aan die er ook zijn. De vraag is of dat een bewijs van een vorig leven is. Als er een nieuwe Dalai Lama gekozen wordt wijst het jongetje dat kandidaat is voorwerpen aan van de overleden Dalai Lama. Zelf kan ik wel karaktertrekken van mijn voorouders in mezelf herkennen. Zijn zij wedergeboren in mij?

Ik geloof niet in wedergeboorte, maar wijs het concept ook niet per se af. Ik laat me verrassen hoewel dat technisch niet mogelijk is. Alhoewel er volgens het boeddhisme wel wedergeboorte plaatsvindt, is er geen ‘wezen’ dat herboren wordt. Om dit uit te leggen wordt vaak de gelijkenis van de kaars gebruikt. Wanneer de kaars op is en op het punt staat uit te gaan, kan men het laatste beetje vuur van de oude kaars gebruiken om een nieuwe kaars aan te steken. De vlam springt dus over van de oude naar de nieuwe kaars. Alhoewel er een oorzakelijk verband bestaat tussen het vuur van de oude kaars en het vuur van de nieuwe kaars, is het niet hetzelfde vuur. Maar men kan wel zeggen dat het nieuwe vuur van het oude kwam. Het vuur staat in deze gelijkenis symbool voor het bewustzijn (Pali: viññana) dat onder invloed staat van verlangen, aversie en ignorantie.

Gautama Boeddha zei dat de morele kwaliteit van iemands gedrag (karma) grote invloed uitoefent op de kwaliteit van zijn volgende (weder)geboorte. Het geregeld niet volgens de vijf voorschriften handelen leidt tot een slechte wedergeboorte (in een hel, als geest of dier). Ook geboorte als mens (in slechte levensomstandigheden) is mogelijk. Moreel goed gedrag leidt tot een wedergeboorte in een hemel, of een wedergeboorte als mens in een goede omgeving.

Voor mij is wedergeboorte de verandering, de actuele verfrissing van de ziel, het niet van zichzelf bestaande ik, dat voortdurend verandert. De oude Joop is dood en wordt voortdurend wedergeboren tijdens zijn stoffelijke leven.

Ik weet niet wat verlichting is, zal dat mogelijk nooit ervaren. Ik probeer zo goed mogelijk te leven, er te zijn voor anderen. Mijn voetafdrukken in dit leven zorgen voor mijn voortbestaan. Bij en niet in anderen.

Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer. Of gaan de redactie stalken en bedreigen. Of geloven niet meer in Sinterklaas. Of wantrouwen de banken.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Joop Hoek Tags: joop hoek, karma, wedergeboorte

Lees ook:

  1. Het jaar 2019 – dag 158 – wirkommen
  2. Het jaar 2019 – dag 206 – bardo
  3. Het jaar 2020 – dag 22 – weboor
  4. Karma in de tijd van de Boeddha

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Henk van Kalken zegt

    15 november 2018 om 08:32

    Deze metafoor (ongeveer) is van meen ik Tich Nhat Hahn: Als je water uit een kan op de grond giet, blijft het water. Als het wordt opgedweild, blijft wat er in de dweil zit water. Als je de dweil uitwringt is wat er uitkomt water. Als het verdampt en opstijgt, blijft het water. In een wolk blijft het ook water. Als de wolk uitregent blijft het water. Als het bevriest blijft het… Zo ook de geest. De vorm of datgene wat het bevat verschilt, maar de geest blijft wat het van oorsprong, sinds beginloze tijden, wat het is. Dus de vorm heet hier Joop, maar in een nieuwe vorm heet hij… Henk?:-)

  2. Piet Nusteleijn zegt

    15 november 2018 om 09:21

    Terug naar Henk’s water-metafoor, even ermee spelen:
    Het leven is dit water.
    Water is dan een andere naam voor “leven”.
    Je kan het ook “de natuur” noemen.
    Telkens worden er (minstens ogenschijnlijk) nieuwe mensen geboren. “Uit het water” komen ze dan voort.
    Mensen (individuen) groeien en veranderden tijdens hun leven. Dit proces van voortdurende verandering, kan je “wedergeboorte” noemen. We constateren tevens dat er iets bestaat dat niet ouder wordt en niet verandert. In deze metafoor heet dit “water”.
    Blijft er uiteindelijk iets over van de mens, van het zogenaamde individu, na zijn overlijden?
    We weten het niet.
    Wat er over zou blijven, moet dan dat water zijn, dat er kennelijk al was voor de geboorte.
    Heeft het leven (het veranderende individu) invloed gehad op het water? Moeten we zorgen dat we het niet vervuild achter ons laten?
    Met groet.

  3. G.J. Smeets zegt

    15 november 2018 om 11:53

    “Ik geloof niet in wedergeboorte, maar wijs het concept ook niet per se af.”

    Ook ik wijs dat concept niet af. Dat zou ook niet kunnen want het is een antieke literaire constructie die gewoon een gegeven is zoals het concept dat de aarde plat is ook een antieke constructie is.
    Wat ik wel afwijs is letterlijk geloof in wat het concept zegt omdat dergelijk geloof geen enkele opluchting – verlichting – biedt. Net zomin als het geloof in een platte aarde ook maar enige opluchting biedt. ‘Wedergeboorte’ is een literaire constructie, een hulpmiddel. En zo staat het ook letterlijk in de Alagaddupama-Sutta:

    “…ik [heb] de Dhamma onderwezen, als te vergelijken met een vlot, bedoeld om mee over te steken, niet om vast te houden. De gelijkenis van het vlot begrijpend, moeten jullie zelfs de leringen opgeven, laat staan de dingen die in strijd zijn met de leringen.”

  4. Henk van Kalken zegt

    16 november 2018 om 08:05

    Nat spelletje…:-)

Primaire Sidebar

Door:

Joop Ha Hoek

Joop Ha Hoek, volger van de dhamma en redacteur. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

22 mrt
Online Lezingenserie 'Universele symbolen: de taal van de ziel' (4)
22 mrt 23
22 mrt
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
22 mrt 23
23 mrt
ONLINE - Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
23 mrt 23
23 mrt
Stiltemeditatie Stichting Bodhisattva
23 mrt 23
23 mrt
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
23 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Tussen tellen en noemen vind je de deur naar non-dualiteit
    • Het jaar 2023 – dag 80 – deboodschap
    • Hartlicht
    • Boeddhistisch vormingsonderwijs bestaat vijf jaar
    • Leven in Thailand – stroomrantsoen

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens