In westerse samenlevingen kennen we het boeddhisme van zenmeditatie of mindfulness-oefeningen. Maar de wereld van het boeddhisme is meer dan de ‘antistressreligie’ zoals het Westen het graag voorstelt. Het is een religie met een rijke traditie die overigens niet altijd zo vredelievend is als vaak gedacht wordt.
Paul van der Velde
Boeddhisme en psychotherapie
Kan de leer van de Boeddha ons helpen bij geestesziekten? Enerzijds heeft de Boeddha meerdere malen benadrukt dat zijn leer er niet een is van deze wereld. Hij had zelf alle banden met de wereld verbroken voordat hij aan zijn verlossingsweg begon. Dit was niet omdat hij een trauma had, maar omdat hij niet meer afgeleid wilde worden door alledaagse problemen. Zijn belangrijkste leerlingen waren daarom allemaal monniken en later nonnen. Aan de andere kant wordt de Boeddha ook wel eens de grote heelmeester genoemd en hebben de laatste decennia psychotherapeuten zich laten inspireren door met name de boeddhistische meditatievormen, vooral in de Verenigde Staten. Je zou je kunnen afvragen of dit geen oneigenlijk gebruik is, of niet meditatie wordt gereduceerd tot een trucje om tot rust te komen.
Boeken – de therapeut en de boeddha
Deze tweede bundel, De Therapeut en de Boeddha: een doorgaande dialoog, is de afsluiting van het werk van de stichting Psychotherapie en Boeddhisme, twintig – bewogen – jaren later. Gedurende de jaren zijn de stichting en al haar betrokkenen initiator, pionierende actor en getuige geweest van een unieke kruisbestuiving.
Mag je een Boeddhabeeld kopen voor jezelf of moet je het krijgen?
Op vakantie in Thailand of Indonesië een Boeddhabeeldje kopen voor jezelf? Pas maar op, want dat brengt ongeluk, weten veel mensen zeker: je moet een Boeddhabeeld krijgen. Anderen beweren even stellig dat het geen kwaad kan. Tenminste, als je bedoelingen maar goed zijn. Want gewone koopwaar zal de Boeddha niet worden. Zelfs niet als je hem koopt bij een tuincentrum.
Nieuwe religieuze bewegingen in Taiwan en China
Voor de individuele leden zijn de nieuwe religieuze bewegingen vaak erg aantrekkelijk, zeker in een maatschappij waarin sociale mobiliteit en dus eenzaamheid veel voorkomt. Aan de andere kant vormen deze bewegingen ook een democratische kracht. Een beweging als de Weixin Shengjiao, krijgt meer dan 10.000 mensen in een stadion bij elkaar en bezit 43 tempels, zowel op Taiwan als op het vasteland van China.
Een dag op het IIAS
Deze lezing ging niet over het kloosterleven overal in India, maar alleen over dat in Gandhara, het huidige Kandahar. Dit is belangrijk om te weten, omdat er in andere delen van India waarschijnlijk andere gewoonten en omstandigheden heersten. Gandhara was het thuisland van de Sarvāstivāda en de Mahāsanghika.
Guus – gaan sport en boeddhisme samen?
Of sport en boeddhisme samengaan? Het is een vraag die kan leiden tot veel discussies. Wat is tegenwoordig belangrijker, sport of het naleven van boeddhistische voorschriften? Helaas, maar dat zegt mijn gevoel, lijkt het erop dat sport nog altijd – of steeds meer – aan de winnende hand is.
Jacobine en Thich Nhat Hanh – de uitzending
In Jacobine op 2 bespreekt Jacobine met drie gasten wie deze vredelievende man was en hoe het kan dat hij miljoenen mensen wereldwijd wist te inspireren.
Jacobine en Thich Nhat Hanh
In Jacobine op 2 bespreekt Jacobine met drie gasten wie deze vredelievende man was en hoe het kan dat hij miljoenen mensen wereldwijd wist te inspireren.
God en de stad – bidden met Paul van der Velde
Bidden. Voor veel gelovigen het belangrijkste en meest alledaagse onderdeel van gelovig-zijn. Voor veel niet-gelovigen is het misschien wel het meest vervreemdende: hoe kun je je richten tot iemand die je niet kunt zien en van Hem of Haar iets verwachten?
Boekbespreking – In de huid van de Boeddha
Van der Velde geeft in het eerste hoofdstuk zijn visie op de figuur van de Boeddha zelf. Het valt al direct op dat hij niet uitgaat van teksten, maar van wat ‘men’ in Azië vindt. Dat geeft hem de vrijheid om vrijelijk gebruik te maken van allerhande teksten die het leven van de Boeddha beschrijven, er is immers altijd wel iemand in Azië te vinden die een van deze teksten heeft gelezen.
Boeken – in de huid van de Boeddha
Wat zoeken moderne westerlingen – die zichzelf zo vaak als ‘niet-religieus’ beschouwen – eigenlijk in het boeddhisme? Een ding is zeker: de ideeën die wij erover hebben, kloppen vaker niet dan wel. Het boeddhisme is niet zonder meer de ‘antistressreligie’ die het Westen er graag van maakt.
Boeken – in de huid van de Boeddha
Westerlingen beschouwen het boeddhisme graag als een spirituele antistressreligie. Paul van der Velde gaat op zoek naar de bronnen van deze religie en laat een realistisch en niet altijd vredig beeld zien.
Vrijdag zindag (16) – Ware versies
Westerlingen maken hun eigen versie van het boeddhisme. Die verschilt aanzienlijk van wat je in Azië tegenkomt. Wat men hier typisch boeddhistisch vindt, blijkt het helemaal niet te zijn.
God en de stad; zorg voor de ander
Waarom zorgen we voor elkaar? De coronacrisis laat duidelijk zien dat mensen elkaar helpen en opvangen, ook zonder dat ze daar zelf beter van worden. In veel religies wordt dit omkijken naar de medemens naastenliefde genoemd. Ook in het humanisme is naastenliefde een belangrijke term. Wat betekent naastenliefde in het humanisme? En hoe verhoudt die humanistische betekenis zich tegenover de christelijke en boeddhistische betekenis van naastenliefde?
‘Het boeddhisme achter beelden, amuletten en houten fallussen’
Actrice Angeline Jolie ging naar een boeddhistische waarzegger, maar in Thailand doen ze nog gekker. Volksgeloof vermengd met boeddhisme.
Boeken – De huid van de goden – Paul van der Velde
‘De beelden die ertegen kunnen, mogen worden aangeraakt. Dat is het grote voordeel als je ze zelf in bezit hebt. Soms ‘moeten’ studenten ze van mij ook aanraken omdat juist die zintuiglijkheid een belangrijk onderdeel is van de kennis van en over religieuze tradities.’
Schemerwoorden
In 2013 kwam een vertaling uit van de boeddholoog Paul van der Velde van een verzameling boeddhistische poëzie die dateert uit het einde van het eerste millennium. Het gaat om liederen die gecomponeerd werden door adepten in de boeddhistische meditatiemethodes, de zogenaamde siddha’s, waarin ze hun verlichtingservaring op een symbolische manier uitdrukten. Het gaat hier om de zogenaamde Caryāgīti, korte liederen van hooguit 20 regels.
Boeken – De huid van de goden
De Boeddhabeelden vertellen in hun verschijning alleen al een episode uit het leven van de Boeddha.
Mag je een Boeddhabeeld kopen voor jezelf of moet je het krijgen?
Op vakantie in Thailand of Indonesië een Boeddhabeeldje kopen voor jezelf? Pas maar op, want dat brengt ongeluk, weten veel mensen zeker: je moet een Boeddhabeeld krijgen. Anderen beweren even stellig dat het geen kwaad kan. Tenminste, als je bedoelingen maar goed zijn. Want gewone koopwaar zal de Boeddha niet worden. Zelfs niet als je hem koopt bij een tuincentrum.
‘Het boeddhisme achter beelden, amuletten en houten fallussen’
Actrice Angeline Jolie ging naar een boeddhistische waarzegger, maar in Thailand doen ze nog gekker. Volksgeloof vermengd met boeddhisme.
Kale hoofden en rare gewaden? Over de herkenbaarheid van het boeddhisme in het straatbeeld
Hoe uiterlijk herkenbaar is de boeddhist in het westen?
Paul van der Velde – Een westers beeld van het boeddhisme
En nu ontstaat er hier in het Westen een verzameling van traditionele boeddhistische stromingen die het beste onder de term Navayana gerangschikt kunnen worden. Hoe verhoudt deze zienswijze zich tegenover het oosterse boeddhisme?
Worstelen met God – Paul van der Velde in Antwerpen
Het boeddhisme kent geen scheppende god, is een religie, maar boeddhisten kennen wel het geworstel met de dhamma, de leer van de Boeddha.
