‘De geest van de beginner is de geest van mededogen. Als onze geest mededogend is, is hij onbegrensd.’ Mededogend, lees: liefdevol. Elk moment opnieuw.
mededogen
Ludo – Adem
…
Wie straft koning Yama?
Steeds meer westerlingen keren zich af van de kerk. Behalve de schandalen die nu al een tiental jaren aan het licht komen in de rooms-katholieke kerk- en ook in het boeddhisme overigens, speelt de aversie tegen de hel en verdoemenistheorie mee om de kerk de rug toe te keren. Het eeuwig brandende vuur lijkt te doven.
Guy – Wijsheid (P. panna) en Mededogen (P. karuna)
In de Dhammapada Sutta lezen we: ‘Wees opmerkzaam en spiritueel éénpuntig, innerlijk stabiel en geconcentreerd.’
‘Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen’
Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen. Bij het luisteren naar je eigen verdriet. Als je vertrouwd raakt met je eigen verdriet, door daar met mateloos veel mildheid en mededogen ruimte voor te maken, dan is ook de ander welkom. Dan pas ben je bereid om het aan je hart te laten komen en precies diezelfde pijn te ervaren in je zelf. Dan ontdek je ook de helende kracht van mededogen.
‘Onze vijand is onze woede, haat, begeerte, fanatisme en discriminatie jegens mensen’
Thich Nhat Hanh schreef deze tekst voor de leerlingen van de School voor Sociale Dienstverlening die hij had opgericht om de nood te lenigen van de bevolking die te lijden had onder het oorlogsgeweld. Hij bond de leerlingen op het hart om zich voor te bereiden te sterven zonder haat. Sommigen waren al op een gewelddadige manier vermoord.
‘Dat besef van lijden, gevoelens van compassie, meestal gaat dat zo diep’
Robert van den Berge (43) kijkt naar zijn onderwerpen als fotograaf én boeddhist. De persfotograaf gaat respectvol om met de mensen die hij onder soms vreselijke omstandigheden fotografeert. Zijn werk is verweven met de boeddhistische kijk op het leven. De intentie om goed te doen en het slechte te laten.
De mythe van het mahāyāna
Het mahāyāna-boeddhisme is dus aan revisie toe. Het is uitgehold, onsamenhangend, hypocriet en het verschuilt zich achter een oerwoud van holle frasen.
Ethiek zonder religie
Ruimhartige, onbevooroordeelde compassie is de voedingsbodem van alle positieve innerlijke waarden, zoals geduld, vriendelijkheid, vergevingsgezindheid, zelfdiscipline en tevredenheid. Het vormt het fundament van de ethiek, van spiritualiteit en vormt zelfs de basis voor rechtvaardigheid.
De kunst van het geluk 1
Nieuw, positief gedrag inoefenen vraagt om volgehouden overtuiging. Om te beletten dat onze overtuiging slinkt, kunnen we een gevoel van hoogdringendheid opwekken, als besef van onze eindigheid. De uitdaging wordt dan dat we elk moment benutten om te doen wat goed is voor onszelf en voor anderen.
Dick – Vertrouwen (3)
In mijn leven heb ik veel gehoord, gelezen en gevoeld over vertrouwen. En hoe meer ik het kan toelaten, des te groter is het mysterie ervan.
Doodstraf (2)
Ook de Dalai Lama is duidelijk; hij riep in 2005 op tot afschaffing van de doodstraf om een meer hartelijke wereld op te bouwen. Criminelen moeten volgens hem worden behandeld met mededogen, niet met woede.
Zen in tijden van corona
Het enige verschil in de epidemie is dat het op een of andere manier ons allemaal raakt. De ene erger dan de andere, dat is zeker. Niet iedereen wordt ziek of verliest een dierbare. Maar de noodzakelijke social distancing raakt ons allemaal. We kunnen niet langer doen alsof, of moeilijk toch.
Levensvreugde in onvoltooid verleden tijd
Kunnen boeddhistische zienswijzen dan een helpende hand bieden? Is het besef van leegte (in filosofische zin) te combineren met levensvreugde? Zou dit de jachtige, in zekere zin verweesde, westerse ziel een zinvol perspectief kunnen bieden: de handreiking van een vrolijk en maatschappelijk actief boeddhisme dat levenslust hand in hand laat gaan met contemplatie en meditatie?
Boeken – mindful omgaan met stress
Boekbespreking Erik Hoogcarspel: ‘Als het gaat om werkelijk fundamentele zaken, zoals de gTonglen meditatie of de Vier Onmetelijkheden (Brahmavihara’s) dan ontbreekt elke verwijzing en wordt er maar wat aan gerommeld. Ik denk daarom dat de lezer met een kritisch oog naar alle adviezen zou moeten kijken. De vertaling is matig, wel vlot, maar met naar mijn mening veel te veel Anglicismen.’
De gespleten geest
Wie jong, hoog opgeleid en goed omkaderd is, kan het zich permitteren om in een geglobaliseerde, high tech wereld te leven. De rest voelt zich bedreigd door een onpersoonlijke, vervreemdende, onwetend en machteloos makende wereldorde.
‘Noem me bij mijn ware namen’
Een enorme inspiratie is in deze periode het bekende gedicht van Thich Nath Hanh : ‘Noem me bij mijn ware namen.’ Een gedicht dat zo hartverscheurend mooi eindigt met de zin: ‘dat de deur van mijn hart open kan blijven. De deur van mededogen’.
36 – Genade voor ijdele opscheppers
“Ik hou van de pauw om zijn staart. Ik hou van de bok om zijn baard. Ik hou van de held om zijn zwaard.”
Jasper Schaaf – één ware werkelijkheid: raakvlakken tussen boeddhisme en marxisme
In actuele boeken van en over het boeddhisme wordt vaak een verband gezocht tussen boeddhisme en de westerse filosofie. Het is dan niet ongebruikelijk namen te noemen als Schopenhauer, Nietzsche of Bergson. Veel minder komt het voor Marx in dat verband te noemen. Redenen hiervoor zijn inhoudelijk en politiek. Inhoudelijk: wat kan Marx of het marxisme met boeddhisme te maken hebben?
‘Het zijn mensen’
Er is kennelijk een neiging in mensen om, als het hun uitkomt, medemensen te zien als niet-mensen. En een niet-mens hoef je niet meer menselijk te bejegenen.
Mei – Vesak of Vesakha Puja
In 2005 erkenden de Verenigde Naties Vesak officieel als boeddhistische feestdag. Echter, Vesak is nog niet opgenomen in de mondiale agenda’s en kalenders. Het is nog steeds een onbekende onder de officiële feestdagen, een vreemde eend in de bijt.
Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen (3)
Maar wat betekent dat eigenlijk, de gelofte alle levende wezens te bevrijden? Wie zijn alle levende wezens? De mensen, de dieren. Ook de planten? De mineralen? Of gaat dat te ver? En alle? Dat is toch onoverzichtelijk, daar is toch niet aan te beginnen.
‘Luisteren naar iemands verdriet leer je in de eerste plaats op je kussen’
Als je mededogen als bron, als uitgangspunt neemt, ben je er nu. Nu meteen. Zonder omwegen. Edel Maex over Avatamsaka.
Ik heb ooit mensen horen zeggen: ‘Ik ben het spuugzat, altijd weer dat mededogen’.
Het mahayana maakt radicaal komaf met de illusie dat we er ooit zullen zijn, dat we iets zullen bereiken waardoor we boven alle lijden uitstijgen. No man can be free unless all are free. We zullen er nooit aan wennen. We zullen altijd weer geraakt worden en geraakt blijven.
