Enkele auteurs zullen hun bijdrage of recensie toelichten. Tevens zal dr. G. Chryssides zijn artikel over pacifisme met nadruk op de theologie van de Jehova’s Getuigen en de oorlog in Oekraïne becommentariëren.
Erik Hoogcarspel
Het Colloquium Levensfilosofie presenteert Filosofie & Spiritualiteit
De naam van het colloquium: levensfilosofie, is niet alleen een algemene aanduiding, maar mag ook historisch verwijzen naar een ommekeer die vanaf het einde van de 19e eeuw heeft plaatsgevonden in de filosofie. Als zijn diepste behoefte ervoer Nietzsche een hernieuwde aansluiting van de filosofie bij het leven. Daartoe diende zij het contact met kunst en religie te herstellen, zoals Schopenhauer dit had gedaan.
Boeken – Geluk. The New World Book of Happiness
Nu de tijden wankel zijn, is er echter meer dan ooit interesse voor wat belangrijk is in het leven. Wat hebben de gelukwetenschappers ondertussen ontdekt? Ze werden uitgedaagd door hoofdredacteur en bezieler Leo Bormans om hun nieuwe inzichten samen te vatten in één zin: de essentie. Daar voegen ze de kern van hun onderzoek én zes concrete adviezen aan toe.
Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie
De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.
De vele gezichten van het geluk
Wanneer ben je nu echt gelukkig? René Froger bezong dit 20 jaren geleden in het lied ‘Een eigen huis’: “Ja, alles, alles kan een mens gelukkig maken, Een zingende merel, De geur van de zee, Ja, alles, alles kan een mens gelukkig maken, De zon die doorbreekt, Een vers kopje thee”.
Hoe Rotterdams was de spiritualiteit van Janwillem van de Wetering?
Dat bombardement op Rotterdam, de vraag: waarom, waarom ik, wat heb ik misdaan, het zoeken naar een antwoord. Dat heeft Van de Wetering, zoals hij zelf een paar keer tot uitdrukking heeft gebracht, laten verworden tot een zoeker. Dat vind je terug in De lege spiegel , waarin hij beschrijft hoe hij na anderhalf jaar vol twijfel het Japanse zenklooster verliet.
Janwillem van de Wetering: de man met de kruiwagen
Het panel stelde vast: Van de Wetering was geen leraar, een zoeker, bleef af van het grote uitdagende in zen, schreef op een verstrooiende manier over zijn ervaringen in een Japans klooster.
De gouden teerling is geworpen (4) – wél omgaan met racisme en boeddhisme
Wat kunnen we in dharmacentra doen om een ieder van ons meer bewust te maken en vervolgens te helpen ontstijgen van conditioneringen, inclusief eventueel racisme?
Jacob Jolij: Wat is bewustzijn nou eigenlijk?
Een prikkelende zoektocht van neurobiologie tot parapsychologie. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
Middenmatigheid, cultivering van emoties in Chinese filosofie en kunst
Toen de filosoof Socrates in de rechtszaal werd gevraagd om verantwoording af te leggen voor zijn hinderlijk gedrag in de straten van Athene, antwoordde hij onder meer dat de meeste mensen zich om hun belangen bekommerden. Ze bekommerden zich om hun gezin, om hun rijkdom, en niet te vergeten om hun reputatie. Dat deed hij niet, hij bekommerde zich om zijn zelf. In de geschiedenis van het Westen is hij een van de weinigen gebleven, maar in India en China is het nut en de noodzaak hiervan altijd vanzelfsprekend geweest. Hans van Rappard heeft een stevig boekwerk geschreven over de Chinese traditie van zich bekommeren om jezelf. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
Boekrecensie – Arjen Sevenster: De wind van morgen
Het laatste werk van Sevenster is getiteld ‘De wind van morgen’, het is geen dichtbundel, maar een kroniek van het leven, neergeschreven in 233 pagina’s. Het is het verslag van zijn ziekteverloop, vanaf de eerste diagnose tot aan de laatste dagen.
Hoe Rotterdams was de spiritualiteit van Janwillem van de Wetering?
Dat bombardement op Rotterdam, de vraag: waarom, waarom ik, wat heb ik misdaan, het zoeken naar een antwoord. Dat heeft Van de Wetering, zoals hij zelf een paar keer tot uitdrukking heeft gebracht, laten verworden tot een zoeker. Dat vind je terug in De lege spiegel , waarin hij beschrijft hoe hij na anderhalf jaar vol twijfel het Japanse zenklooster verliet.
Schemerwoorden
In 2013 kwam een vertaling uit van de boeddholoog Paul van der Velde van een verzameling boeddhistische poëzie die dateert uit het einde van het eerste millennium. Het gaat om liederen die gecomponeerd werden door adepten in de boeddhistische meditatiemethodes, de zogenaamde siddha’s, waarin ze hun verlichtingservaring op een symbolische manier uitdrukten. Het gaat hier om de zogenaamde Caryāgīti, korte liederen van hooguit 20 regels.
De kerstballen van de Boeddha
De vraag naar de relatie tussen boeddhisme en het kerstfeest heeft natuurlijk niet alleen een pragmatische aspect. De gedachte die er achter zit is dat het kerstfeest een soort christelijke ritueel is, terwijl het boeddhisme een andere religie is. Je zou als het ware een soort verraad plegen door kerstmis te vieren. Het is eigenlijk een soort vreemd gaan.
Geluk heeft geen oorzaak – maar kan ontdekt worden door verbinding
Het viel me op dat deze korte monologen een soort rituelen waren. Ze lijken op de getuigenissen die in Evangelische kringen gebruikelijk zijn en op het ‘sharen’ (in vertrouwen mededelen) dat in de V.S. een vast onderdeel is van elke groepstherapie.
Madhyamaka and Yogācāra, bondgenoten of rivalen?
Mensen die niet geloven in wat anderen geloven dat je hoort te geloven, worden vaak nihilisten genoemd.
De man zonder hoofd
Hoe moeten we echter de koploze ervaring begrijpen? Douglas Harding beschrijft hem accuraat: hij stopte even met denken en daarna ontdekte hij dat hij geen hoofd had.
Parijs – De gouden legende – het leven van de Boeddha als thema
De Boeddha zelf zou niet erg blij geweest zijn met al deze beelden en afbeeldingen. Zoals hij zelf zegt is hij zijn persoonlijke identiteit ontstegen en behoort thatāgatha genoemd te worden, iemand geworden die tot de waarheid is gekomen
Wegen naar de vrijheid deel 4 – vrijheid en boeddhisme
Het dilemma is dat we van willen onvrij, dus ongelukkig, worden maar dat we er niet mee kunnen ophouden. Wat de Boeddha ontdekte, was dat je een wil kunt hebben die zichzelf niet wil.
Wegen naar de vrijheid deel 3 – de oorzaken van de vrijheid
Oorzaak en gevolg maken met andere woorden deel uit van onze interpretatie van de werkelijkheid, niet van de werkelijkheid zelf. De werkelijkheid zelf, die Kant het ‘Ding an Sich’ noemde, kunnen we niet kennen, omdat we vanaf onze geboorte al afhankelijk zijn van onze gebrekkige zintuigen en een verstand dat de indrukken ervan aan elkaar moet passen om er chocola van te maken.
Wegen naar de vrijheid deel 2 – De vrije wil
Harris heeft echter meer pijlen op zijn boog. Zo beschrijft hij dat bij verschillende experimenten blijkt dat als iemand voor een keuze gesteld wordt, er al ongeveer ⅓ seconde van tevoren hersensignalen kunnen worden waargenomen die aangeven wat hij gaat kiezen. Als we bijvoorbeeld een schaaltje met verschillende bonbons krijgen aangeboden, weten onze hersenen al welke we gaan kiezen voordat wij onze keuze gemaakt hebben.
Wegen naar de vrijheid deel 1 – De kosmische grap en het existentialisme
Omdat ieder mens in wezen bewustzijn is, is iedereen vrij. Iedereen bestaat op de manier van vrij te zijn. Vrijheid is echter volgens Sartre niet behaaglijk, het roept angst op, daarom probeert iedereen zich een plaats te veroveren tussen de dingen. Het streven van een mensenleven is om iets te worden, iets waarvoor mensen bewondering hebben, iets dat in de media wordt geroemd. Daartoe moet je het beste uit jezelf halen.
Toevlucht en bekering – wat is bekering eigenlijk?
‘De toevlucht is de bevestiging van een bekering. Bekeringen zijn erg belangrijk bij het proces van verlossing, ook in het boeddhisme. Je kunt bekeringen op verschillende manieren in soorten onder verdelen. Het onderscheid tussen inkeer en ommekeer is interessant, want het toont aan dat er twee verschillende strategieën zijn om tot verlossing te komen: ontdekking of zuivering.’
Vrienden van het boeddhisme – het telefoontje en de wet van oorzaak en gevolg
Hoofdredacteur Kees Moerbeek van het Magazine VvB wordt zonder opgaaf van redenen door het VvB-bestuur aan de kant gezet. Een ingewijde en nestor binnen de stichting meent dat Kalden niet ‘met Moerbeek door één deur kan’. Voorzitter André Kalden ziet hem mogelijk als te activistisch, ook in zijn keuze van sommige onderwerpen in het magazine.