Ik vroeg ooit aan Jon Kabat-Zinn ’Waarom heb je het mindfulness based genoemd en niet compassion based?’ Het was een retorische vraag. We wisten allebei het antwoord. ‘Mindfulness’ was voor hem een ‘umbrella term’ om te verwijzen naar de boeddhistische achtergrond van zijn stressreductie-programma en een woord als ‘compassion’ zou in een ziekenhuis niet gewerkt hebben. De medische wereld is, toch aan de oppervlakte, heel rationeel. Wat mij zo trof in zijn boek ‘Full Catastrophe Living’, was dat hij erin slaagde de taal van de medische psychologie te spreken zonder daarbij ook maar enige afbreuk te doen aan de diepte van zen en de Dharma.
afkeer
Guy – dhammazaadjes – Voorkeur en afkeer
De betekenis van ‘wedergeboorte’ is: steeds hetzelfde stramien doorlopen. Altijd hetzelfde doen en toch een andere uitkomst verwachten. Steeds in diezelfde val trappen. De kringloop van het vastklampen. Rondjes lopen. Samsara.
Transformeren
De boeddhistische leraar Jack Kornfield beschrijft vier principes die leiden tot een transformatie van onze geest. Eerst en vooral is het nodig dat we de realiteit erkennen zoals ze is, niet zoals we zouden willen dat ze is. We kunnen ons bij al wat gebeurt de vraag stellen: is dit werkelijk zo of beeld ik me dit in? Zo bevrijden we ons van de grootste rem op geestelijke groei, vechten tegen wat onaangenaam is of krampachtig najagen wat ‘leuk’ is.
Guy – Onwetendheid (P. avijja; moha)
Onwetendheid vormt de belangrijkste oorzaak van samsara, de eindeloze cyclus van geboorte, leven en dood (het eeuwige ‘rondjes lopen’). Van passie, verlangen en begoocheling. Onwetendheid leidt tot pijn en ellende. Niet voor niets wordt Avijja de moeder van Mara genoemd.
Dhyan Jager: ‘Is meditatie heel eenvoudig?’
Dhyan: ‘Het zitten op een kussentje is de basis van bijna alle vormen van meditatie. Toch ontstond er in de loop van de tijd verzet tegen de formele aspecten en de rituelen, wat eerst een zekere houvast gaf veranderde al meer in een afkeer.’
