Er zijn bosjes mensen die de kriebels krijgen van het woord ‘dogma’. Ik denk dat dat komt doordat ze niet goed weten wat ze met dat woord aanmoeten, er een onjuiste voorstelling bij hebben of denken dat het iets absoluut vaststaands is, iets waarover op geen enkele manier meer te praten valt. Klopt niet. Een dogma is eigenlijk het resultaat van een lang proces van wikken en wegen.
Over Theologie 26 – Fundamentele Theologie
Fundamentele vragen dwingen je om verder te kijken, dieper te voelen, met meer inzet te zoeken naar antwoorden. Wat je ervoor terugkrijgt zijn dan méér vragen, vrees ik. Nee, dat hoop ik! Antwoorden slaan – denk ik – dood, vragen houden je in leven, wellicht zelfs voorbij het uittreden uit het stoffelijk lichaam.
Over Theologie 25 – Het Nieuwe Testament
Jezus beschikte niet over het NT. Dat vergeten mensen wel eens. Of vergeten, vergeten … ze beseffen het vaak niet. Jezus beschikte uitsluitend over de boeken van Mozes (de eerste vijf boeken van het OT); de Psalmen, de Joodse Wet, de Profeten en wat schriftgeleerden daar allemaal over te berde hadden gebracht.
Over Theologie 24 – Het Oude Testament
De songtekst bevat een waarschuwing dat de eerstvolgende kruistocht om de hoek van de deur ligt! Wie even doordenkt: de goede kant wint altijd, want de winnaar bepaalt immers wat goed is. Toch? En God staat altijd aan de kant van de winnaar, want God kan nu eenmaal niet verliezen. Toch?
Over Theologie 23 – Godsdienstwetenschap
Het zal aan mij liggen, maar ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat Godsdienstwetenschap lijkt op het grondig analyseren van een reeks brieven. De wetenschappers kunnen je na hun onderzoek precies vertellen op welk soort papier de brieven zijn geschreven; of de schrijver links of rechtshandig was; man of vrouw; en ga zo maar door.
Over Theologie 22 – Heeft de kerk nog toekomst?
Het dringt langzaam maar zeker tot de kerk door dat de helft van de wereldbevolking uit vrouwen bestaat. Sorry, dat wisten ze natuurlijk al. Ik bedoel: de kerk begint te begrijpen dat beide helften van de wereldbevolking weliswaar verschillend van kunne zijn, maar zeker niet verschillend in kunnen.
Over Theologie (21) – Het Nationaal Socialisme (2)
Blijft de vraag: waar is / was God tijdens en na de gruwelen van de vernietigingskampen, de verwoestende bombardementen en de nietsontziende slachtpartijen op stranden en slagvelden, in ontbladerde oerwouden en onder de rook van in brand staande olievelden.
Over Theologie 20 – Het Nationaal Socialisme
Het Nationaal Socialisme? Wat heeft dat in godsnaam met theologie te maken? Nou, het hangt er maar vanaf hoe je er tegenaan kijkt. Ik denk dat iemand die iets over theologie wil weten niet om het Nationaal Socialisme heen kan.
Over Theologie 19 – Piëtisme en Duitse protestanten
Het idee dat er één christelijke kerk bestaat, is mijns inziens niet houdbaar. Hoewel er uiteraard slechts één Jezus Christus is, zijn er net zoveel opvattingen over de zin en betekenis van zijn leven, zijn sterven en alles wat daarna kwam, als er mensen zijn die daarover nadenken.
Over Theologie 18 – De Reformatie
Ik herinner mij dat een jonge achterbuurman ooit bij mij thuis voetbal kwam kijken, omdat hij geen televisie mocht hebben als onderwijzer op een Calvinistische school. Televisies waren luxeartikelen – dus ‘verboden – en voetbal kijken was een zonde.
Over Theologie deel 17- Moderne Tijd (2)
De moderne tijd is volgens de cursus theologie dus zo rond het jaar 1500 na Christus begonnen. Nu speel ik zelf een rol in een soort reenactment spel met betrekking tot 1672 (bekend als ‘het rampjaar’) en daar bespeur ik niets moderns in. Eerlijk gezegd vind ik dat die tijd alles ontbeert dat ‘modern’ genoemd zou kunnen worden.
Over Theologie deel 16- Moderne Tijd
Luther legde de bijl aan de wortel van een lucratieve handel van de katholieke kerk, én hij beweerde allerlei andere dingen die niet alleen ingingen tegen heersende opvattingen, maar die vooral de macht van de paus, de kardinalen, bisschoppen en priesters ondergroeven.
Over Theologie deel 15- De Middeleeuwen
Kerkgeschiedenis is een onderdeel van de theologie. Kerkgeschiedenis is óók een onderdeel van de algemene geschiedenis. En geschiedenis is een onuitputtelijke bron van verhalen. Dat is goed om te onthouden.
Over Theologie deel 14 – Het begin van de kerk
De eerste eeuwen na Jezus kruisdood worstelde de kerk zoals wij die nu kennen ook met allerlei dwaalleren. Dwaalleren zijn leren die afwijken van de officiële leer, en die officiële leer is minder door de rotsman Petrus ontwikkeld dan door Paulus. De diversiteit in dwaalleren is enorm. Ik ga ze niet allemaal opsommen en beschrijven. Sommige komen ongetwijfeld nog wel een keer aan bod.
Over Theologie – deel 13 – Thomas van Aquino
Thomas plaatst de mens ergens tussen engelen en dieren. Dat kan uiteraard alleen – denk ik dan – wanneer je er zeker van bent dat er engelen bestaan.
Over Theologie deel 12 – Aristoteles en Plato
Zonder filosofie kan er géén theologie bestaan. Het omgekeerde kan mijns inziens wel.
Over Theologie deel 11 – Geloof en ratio
Een rationeel mens gebruikt en vertrouwt op zijn ratio. Meer dan op wat anders! Maar iemand die altijd alleen maar op het gezonde verstand vertrouwt, is in mijn ogen slechts half mens.
Over Theologie deel 10 – Atheïsme
Maar wat zeg je eigenlijk als je zegt: God bestaat niet? Zeg je dan dat er geen Persoon is die God heet, of zeg je dat er helemaal niets is dat ons volledig boven de pet gaat maar ondertussen wél enorme invloed heeft op alles wat er in het universum – inclusief onze kleine leventjes – gebeurt?
Over Theologie deel 9 – Opbouw van de Kerk(en)
Hebben leken ook iets te vertellen? Nou, als ik het allemaal goed begrijp: niet. Natuurlijk mogen zij zeggen wat ze willen, zolang het maar binnen de lijntjes van de kerkelijke leer blijft. Kleur je buiten de lijntjes, dan ben je zondig bezig.
Over Theologie deel 8 – Sacramenten
Ik heb me laten dopen toen ik 34 was, heel bewust. In een klooster. Wat mij nog helder voor de geest staat, is wat de abt toen zei; in mijn woorden samengevat: “Je hebt het instituut kerk en je hebt het mysterie. Die twee zijn niet aan elkaar gelijk.” Ik heb me laten dopen omdat ik in het mysterie geloof, niet om per se bij een kerkgenootschap of religieuze stroming te horen.
Over Theologie deel 7 – Waarden en normen
Mensen hebben normen en waarden nodig. Zonder gedeelde normen en waarden zal het ongelooflijk lastig worden een beetje gezellig samen te leven. Wat dat betreft kan ik deze les theologie prima volgen.
Over Theologie deel 6 – De Bijbel
Het zijn de Christenen die de Bijbel Heilig noemen, zoals de Islamieten de Quoran Heilig noemen; de Joden de Thora; de Hindoes de Veda’s; Boeddhisten misschien de Dhammapada of anders wel de gehele Pali-canon of alleen de Prajna Paramita Hart Soetra… En geen van alle boeken leidt vanzelf naar Christus, Allah; Adonai; Shiva; Boeddha; … of naar wie of wat dan ook. Het gaat om wat je zelf doet of laat. Verhalen kunnen daarbij houvast geven.
Over Theologie deel 5 – Vader, Zoon en Heilige Geest
Mocht je nu denken dat ik zelf niet in God geloof, dan heb je het mis. Dat doe ik namelijk wel. Ik geloof in God, de Almachtige Vader enzovoorts enzovoorts. maar ik volg niet de door het instituut kerk voorgeschreven interpretatie.
Over Theologie deel 4 – Het Geloof
Zelfs wetenschappers die beweren nergens in te geloven, geloven toch! Zij vertrouwen erop dat wat zij doen zin heeft.
