• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Over de Lotus-soetra (43): Shapeshifter

Over de Lotus-soetra (43): Shapeshifter

23 oktober 2023 door Dharmapelgrim

Ik ben geen deskundige op het gebied van de Lotus-Soetra, maar dat hoeft toch ook niet? De soetra brengt mij op allerlei gedachten en die wil ik met lezers van het BD delen. We naderen het einde van de soetra, maar zijn nog niet aan het einde. Deze keer:

Shapeshifter

De Lotus-soetra wijdt een heel hoofdstuk aan de bodhisattva met de heerlijke stem. Deze bodhisattva verblijft in een heerlijk domein waar de christelijke hemel een beetje armoedig bij afsteekt. Tenminste, wanneer je afgaat op de omschrijving ervan. Om een lang verhaal kort te maken: deze bodhisattva is een shapeshifter. Hij kan iedere gedaante aannemen die nodig is om anderen op het juiste pad te brengen. Menig Nederlander gelooft dat  shapeshifters kwaadaardig zijn omdat ze vooral willen verwarren, misleiden en onschuldigen in de val willen lokken, maar de bodhisattvan met de heerlijke stem is buitencategorie nobel.

Hij verschijnt voor ieder persoon op de meest passende wijze om hem of haar (of die dan wel hen of iets anders) op het juiste – hoogstwaarschijnlijk ook het enige rechte – pad te wijzen. Voor de een zal hij daarom als CEO van een multinational verschijnen, voor de ander als vertegenwoordiger van een NGO en voor de volgende als schoonmaakster, matrone of callgirl. Verzin het maar, alles is mogelijk. Dit betekent dat je nooit kunt zeggen of en wanneer je hem hebt ontmoet of gaat ontmoeten, want het enige dat telt is de boodschap die hij brengt. De boodschap komt overeen met de leer van de boeddha, zoals vervat in de Lotus-soetra. Let wel: dat de boodschap overeenkomt met die leer, wil niet zeggen dat het in dezelfde woorden wordt gepresenteerd. Als dat het geval zou zijn, komt de boodschap bij de meeste Nederlanders niet aan. Denk ik. Ik neem aan dat de bodhisattva met de heerlijke stem hier te lande zal kiezen voor een niet mis te verstane boodschap in de streektaal. Hier in Groningen (waar ik de laatste jaren woon) zou dat bijvoorbeeld klinken als: “Nait soezen, moar deurbroezen (= niet zeuren maar doorpakken)”.

Dat de bodhisattva met de heerlijke stem uit zijn heerlijke domein afdaalt naar ons tranendal waarin wij mensen als nietige, zwakke en snel verouderende wezens rondstrompelen, betekent dat het bijzonder waardevol is dat wij hier ons stinkende best doen om het juiste te doen. Dat valt namelijk niet mee. In een heerlijk domein waar alles tot in perfectie op orde is, is ‘het juiste doen’ gewoon de standaard. Ik geef een voorbeeld: ‘Komt iemand bij de poort van het heerlijke domein om daar binnengelaten te worden. Vraagt de poortwachter: “Waarom denk jij dat je binnen mag komen?” Zegt de kandidaat: “Ik heb nog nooit iemand kwaad gedaan”. Vervolgens krijgt hij de vraag: “Ben jij dan in staat om iemand kwaad te doen?” De kandidaat antwoord trots: “Nee. Ik kan het niet eens!” Tot zijn verbijstering wordt hij niet in het heerlijke domein toegelaten maar naar ons tranendal verwezen met de opdracht: “Ga naar de wereldse werkelijkheid. Leer anderen kwaad te doen. Als je het kunt, en vervolgens niet doet, kom dan maar een keer terug.”  Met andere woorden: als je niet kunt liegen dat het gedrukt staat; niet in staat bent iemand in elkaar te rossen; niet kunt stelen, bedriegen, of hoe dan ook niets verkeerds kunt doen, dan stelt het bitter weinig voor wanneer je beweert altijd de waarheid te spreken, nooit iemand te slaan, nooit te stelen, nooit iemand voor de gek te houden en ga zo maar door. Dat is punt een. Punt twee is dat je waarschijnlijk weinig zelfkennis bezit. Ga daar dan eerst aan werken, voor je je op de borst slaat en trots roept dat je een goed mens bent.

Het hele verhaal van de bodhisattva met de heerlijke stem, zoals in de Lotus-soetra beschreven, leert dat iets pas werkelijk waarde heeft wanneer ‘het juiste doen’ voortkomt uit bewuste keuzen, gemaakt onder allesbehalve ideale omstandigheden. En het is een misvatting te denken dat ‘het juiste doen’ bestaat uit grootse daden die uitsluitend zijn voorbehouden aan lieden in gunstige omstandigheden. Onzin! Wanneer je een keer vriendelijk glimlacht tegen een wildvreemde toevallige passant, doe je al een keer precies het juiste. Ga je niet afvragen of die ander jouw glimlach wel verdient, want daar gaat het niet om. Waar het om gaat is dat jij vriendelijkheid in de wereld brengt, ongeacht wie daarvan iets meekrijgt. Het is niet moeilijk om vriendelijk en aardig te zijn tegen mensen die vriendelijk en aardig zijn tegen jou, of om te houden van mensen die van jou houden. Het vraagt inzicht om ondanks alles vriendelijk en aardig te zijn tegen – of zelfs te houden van mensen die onverschillig, dan wel overduidelijk negatief of zelfs vijandig  tegenover jou staan. Vergelijk: (Mattheüs 5, 43-48 // Lucas 6, 27-35). Welk inzicht? Het inzicht dat jij en die ander wezenlijk niet van elkaar verschillen.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Geluk, Pali-Canon Tags: bodhisattva met de heerlijke stem, Lotus, Shapeshifter

Lees ook:

  1. Ode aan de Lotus Sutra
  2. Hoe knip je de verlichting aan? (1) – geen woorden-meer
  3. Over de Lotus-soetra (28): Blij en ongedwongen (1)
  4. Over de Lotus-soetra (35): Door het dal van de schaduw des doods

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

16 nov
Oriëntatiebijeenkomst Lotus Team Project
16 nov 23
06 dec
Online Lezingenserie ‘Meewerken met de Natuur’ (2)
6 dec 23
09 dec
Oriëntatiebijeenkomst Opleiding tot Kum Nye trainer
9 dec 23
10 dec
Meditatiedag “De vier verblijfplaatsen van het hart”
10 dec 23
10 dec
Tibet festival in Amsterdam
10 dec 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Tolerantie: verbinding is alleen mogelijk met zelfkritiek

    Kees Moerbeek - 3 december 2023

    Ondanks het feit dat het begrip in de loop van de geschiedenis verschillende betekenissen kreeg, bleef de grondbetekenis herkenbaar. Kort en bondig noemt Schuyt tolerantie op bladzijde 8: ‘de onderdrukking van de neiging anderen te onderdrukken.’

    ‘Amerikaans centrum Heartwood organiseert eerste bijeenkomst van overlevenden misbruik door boeddhistische leraren’

    gastauteur - 27 november 2023

    'Het samenkomen liet ons stralen. Beloftes om elkaar volgend jaar weer te ontmoeten. De hoop dat andere overlevenden zich bij onze gemeenschap kunnen aansluiten. Heartwood is de enige plek op het internet die ons samenbrengt. Onze adviesraad en medestanders staan in de frontlinie en bieden hun juridische expertise, academische bijdragen en zuurverdiende kennis aan om dit mogelijk te maken. Sommigen zullen zeggen dat we wandelende wonderen zijn. Daar zijn we het mee eens.’

    VrijdagZindag – anatomie van de zwervende kiezer

    André Droogers - 24 november 2023

    Het aanbod aan betekenisgeving was met zesentwintig partijen zeer divers. Daarin verschillen we van Engeland of de VS. Sommige partijen hebben een ideologische basis, andere partijen bestrijden juist ideologieën. Populistische lijsttrekkers vielen op door hun onderbuikspreken, naar eigen zeggen namens het zwevende volk. Enkele partijen gebruikten de democratische verkiezingen om de democratie welbewust uit te hollen. Nogal wat partijen mikten op proteststemmen of op nationalistische sentimenten. Soms kwam men met voorstellen die tegen de Grondwet ingingen en bevolkingsgroepen discrimineerden. En dan waren er ook nog one-issuepartijen en deelgroeppartijen. Hoe plooiden die het algemeen belang met hun particuliere wensen?

    Taigu – Percepties over Palestina, een essay voor boeddhisten

    Taigu - 21 november 2023

    Gautama bevroeg en gaf raad aan wereldse heersers met snode plannen. Juist spreken, een van de onderdelen van het Achtvoudig Pad, was voor hem een middel om zijn middenweg aan de man te brengen. Dus waarom zou spreken in moeilijke omstandigheden een beletsel kunnen zijn voor boeddhisten en hun leraren? Wat is er mis met je verdiepen in de standpunten en gevoelens van anderen, voordat je in hun ogen genocide preekt wanneer je in een daad van protest uit volle borst de leuze ‘From the river to the sea’ scandeert om jouw steun voor de bevrijding van de een ten koste van de ander uit te drukken?

    Wie mediteert er nu eigenlijk?

    Erik Hoogcarspel - 20 november 2023

    Stel je voor dat je weer eens zit te mediteren en dat het allemaal deze keer erg goed gaat. Je aandacht blijft redelijk bij de ademhaling hangen en wordt alleen af en toe afgeleid door voorbijgaande marginale gedachten. Opeens realiseer je je dat de ademhaling helemaal vanzelf gaat en dat de gedachten zich van niemand en niets iets aantrekken. Het is niet jouw ademhaling, het is gewoon ademhaling, het zijn niet jouw gedachten, het zijn gedachten. Je bent er niet, maar dat hoeft ook helemaal niet. Je begrijpt opeens wat de Boeddha bedoelde met zijn uitspraak dat de werkelijkheid zonder zelf is, anātman.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Guy – dhammazaadjes- Wijsheid en bewustzijn
    • Eindig of oneindig – misverstanden rondom dharma
    • Milieudefensie – Nieuwe Tweede Kamer moet miljardensubsidies voor grote vervuilers aanpakken
    • Niets wekt zoveel misverstand als stilte
    • Het jaar 2023 – dag 339 – vijfdecember

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.