• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Over de Lotus-soetra (39): Nooit Misprijzen

Over de Lotus-soetra (39): Nooit Misprijzen

18 september 2023 door Dharmapelgrim

Ik ben geen deskundige op het gebied van de Lotus-Soetra, maar dat hoeft toch ook niet? De soetra brengt mij op allerlei gedachten en die wil ik met lezers van het BD delen. Hoeveel afleveringen deze serie gaat tellen, is pas na de laatste aflevering bekend. Deze keer:

Nooit Misprijzen

In het twintigste hoofdstuk van de Lotus-soetra vertelt Shakyamuni een verhaal over de gewone man, die de bijnaam kreeg: de bodhisattva die nooit iemand misprees. Afgezien van het gegeven dat er weer eens flink wordt overdreven over bijvoorbeeld de regeerperiodes van opeenvolgende boeddha-koningen (samen meer jaren dan de mensheid op aarde rondloopt) is de strekking als volgt: de leer van Boeddha floreert, zakt weg en wordt nagenoeg vergeten tot er weer een volgende Boeddha komt. Het is derhalve een verhaal van opbloeien en weer verwelken van lotussen. Opeenvolgende generaties van bijna bodhisattva’s, hele en halve monniken, mannelijke en vrouwelijke lekenvolgelingen en volstrekt van het achtvoudige pad geraakte lieden lossen elkaar af. Iedere keer wanneer de leer op sterven na dood is, verschijnt er een nieuwe boeddha om de zaak weer op de rails te krijgen en iedereen met de neus de goede kant op te krijgen. Mooi toch? Nu is er ook een eenvoudig man die nooit, maar dan ook werkelijk nooit misprijzend doet tegen of spreekt over andere mensen. Zelfs tegen de grofst gebekte en notoir grensoverschrijdende personen blijft hij vriendelijk met als reden dat ook zij ooit eens een boeddha zullen zijn! Het levert hem hoongelach en beschimpingen op en hij wordt bekogeld met van alles en nog wat. Niemand neemt hem serieus. Hij blijft echter volharden en op een dag krijgt hij door een visioen inzicht in de hele lotus-soetra. Vanaf dat moment verandert hij volledig. De mensen die hem eerder beschimpten en bekogelden weten niet hoe ze het hebben! Hij is veranderd in een geduldige, welsprekende, overtuigende prediker en zelfs zijn grootste criticasters veranderen hun mening. En, zegt Shakyamuni aan het einde van zijn verhaal, veel van de hier aanwezige bodhisattva’s hebben bodhisattva ‘Nooit Misprijzen’, ooit uitgelachen. Nu zijn ze zelf bodhisattva’s en zij zullen zeker boeddha’s worden!

Wat moet je met zo’n verhaal? Je moet er niks mee, dat voorop, maar je zou erover na kunnen gaan denken. Heb ik ook gedaan, en hier volgt mijn voorlopige conclusie (voorlopig, want misschien denk ik er over een tijdje weer net iets anders over. Wellicht genuanceerder):

Het gaat met  iedere leer als met het spelletje waarbij iemand een boodschap in het oor fluistert van zijn buur. Die moet de boodschap uit het hoofd doorvertellen aan de buur aan de andere kant en zo gaat het door tot aan het einde van het rijtje deelnemers van dit spelletje. De eerste en de laatste personen vertellen de oorspronkelijke en de uiteindelijk ontvangen boodschap met luide stem aan iedereen. Het verbaast natuurlijk niemand dat van de oorspronkelijke boodschap weinig is overgebleven en dat er van alles in de boodschap binnen is geslopen dat er eerst niet in zat. Hilarisch! Minder hilarisch wordt het wanneer mensen geloven dat de laatste ontvanger nog steeds de oorspronkelijke boodschap foutloos weet over te brengen. Tussen Shakyamuni Boeddha en ons in 2023 zitten tientallen, zo niet honderden doorvertellers. Ook opgeschreven teksten garanderen geen foutloze transmissie van welk oorspronkelijk verhaal dan ook. Vertalingen zijn zelfs desastreus! Kortom, de kans dat boeddha’s leer het tot vandaag de dag volstrekt ongewijzigd heeft overleefd, is in mijn ogen nihil. Maar gelukkig zijn er ook nu mensen die de oorspronkelijke leer direct, intuïtief en visionair vatten. Iedere generatie heeft eigen bodhisattva’s ‘Nooit misprijzen’. Deze mensen blijven volharden in hun geloof dat er in ieder mens hoe dan ook voldoende goeds aanwezig is dat ooit, uiteindelijk, ontkiemt en zal uitgroeien tot wat wij verlichting noemen. Met andere woorden: schrijf nooit iemand af. Een oud gezegde luidt: er is geen koe zo bont (zwart) of er zit wel een vlekje op. Iedereen heeft goede en slechte trekjes.

Vanmorgen stonden er twee Jehova-getuigen voor mijn deur. Twee vriendelijke dames. Ik doe voor Jehova getuigen altijd de deur open en sta ze ook altijd even te woord. Ze doen hun best, en ik misprijs hen ook nooit, hoewel ik het absoluut niet met een aantal zaken eens ben. Volgens mij kunnen ze evenwel met hun al dan door indoctrinatie aangewakkerde geloofsijver een voorbeeld voor velen zijn. Ze blijven volharden in hun geloof dat ieder mens, uiteindelijk gered kan worden door zich volledig aan hem toe te vertrouwen. Namu amida Jehova.

Geloven dat een verhaal ruim tweeduizend jaar ongewijzigd kan overleven doet mij denken aan een verhaal van een rabbi: Twee inbrekers kruipen via een kolenkelder een herenhuis binnen, roven alle kostbaarheden die ze kunnen vinden en sluipen met de buit weer door de kolenkelder naar buiten. Ze kijken elkaar aan. De een heeft een smerig, zwart gezicht, en de ander niet. Wie gaat het eerst zijn gezicht wassen?

Denk zelf na!

Oplossing: Voor het geval je denkt dat degene met het schone gezicht zich het eerst gaat wassen, moet je je eerst afvragen hoe het mogelijk is dat twee mannen samen tot tweemaal toe door een kolenkelder kunnen kruipen waarbij slechts één van de twee een vies gezicht krijgt en de ander niet. Denken dat een verhaal tweeduizend jaar doorvertellen ‘schoon’ blijft, na herhaalde malen door een kolenkelder vol aardse beslommeringen te zijn gegaan… hoe realistisch is dat?

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Geluk, Pali-Canon Tags: achtvoudige pad, bodhisattva’s, boodschap, geloof, inbrekers, Jehova-getuigen, Jezus, misprijzen, vertalingen

Lees ook:

  1. Over Theologie deel 4 – Het Geloof  
  2. Over Theologie deel 14 – Het begin van de kerk
  3. Over Theologie 24 – Het Oude Testament
  4. Guy – De Stroom

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

14 sep
Tao en geluk; vijf bijeenkomsten
14 sep 23
30 sep
retraite Bhikkhu Analayo
30 sep 23
05 okt
ONLINE cursusreeks Dhammakaya meditatie
5 okt 23
07 okt
Global Kum Nye fest
7 okt 23
07 okt
Onderscheid tussen ons denken en onze zintuiglijke ervaring van deze werkelijkheid
7 okt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De taal van het lijden  (deel 1 van 3)

    gastauteur - 20 september 2023

    De taal welke zich op verschillende momenten in ons leven aan ons openbaart, meestal in de vorm van verlies, pijn en verdriet, het diep begrijpen ervan, te leren het lijden te omarmen, er ruimte voor te creëren, zodat het uiteindelijk los kan komen.  Leren één te worden met de ontvouwing van het leven en het ontdekken, blootleggen en hervinden van deze nobele waarheid. Hoewel dit vaak een erg zware taak lijkt, en voor velen van ons te moeilijk om zelfs maar over na te denken, ligt er binnen dit proces van herkennen en het omarmen van lijden, een ontvouwen van kalmte, vreugde, vrede en harmonie met onszelf en de wereld om ons heen. Elke keer dat we dichter bij deze ontvouwing komen, tillen we een klein stukje van de sluier op die ons ware wezen omhult.

    Taigu – Tibetaans bijgeloof op gespannen voet met anatman

    Taigu - 19 september 2023

    Het geloof dat Tibetaanse boeddhisten vertegenwoordigen in de zielsverhuizing van de dertiende naar de veertiende Dalai Lama, en bij diens overlijden naar de vijftiende, onderstreept nog eens de ondoorzichtige magie waarvan het Tibetaanse boeddhisme is doortrokken. Je zou het een scepticus niet kwalijk kunnen nemen, wanneer deze de conclusie trekt dat bij de overgang van de ene op de andere Dalai Lama een loopje wordt genomen met het leerstuk van anatman, een van de klassieke hoekstenen van het boeddhisme.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 11 september 2023

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    Pseudo-Cicero, pseudo-troost?

    Erik Hoogcarspel - 11 september 2023

    Cicero voert in zijn epistel aan dat we niet overmatig moeten rouwen om de dood van een geliefde, omdat er bij de dood voor de geliefde zelf weinig verloren gaat. Het leven is nu eenmaal niets dan ellende. Als je de pech hebt geboren te zijn geworden, kun je maar beter gauw dood zijn. Je hoeft ook niet oud te worden om te slagen in het leven.

    Wat loert daar in de duisternis?

    Kees Moerbeek - 10 september 2023

    Eeuwenlang zwierven ze in de bergen, de bossen, de velden, in de rivieren en langs de kust en joegen de Japanners de stuipen op het lijf of belaagden ze. Ze zijn ook nu niet weg te denken, de yokai.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 257 – BERG
    • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
    • Boeken – Tao Te Tjing
    • Extinction Rebellion eist: sluit de gifkraan, stem tegen glyfosaat
    • Guy – De Vasala Sutta

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.