• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Over de Lotus-soetra (42): Moeder van alle wijsheid

Over de Lotus-soetra (42): Moeder van alle wijsheid

16 oktober 2023 door Dharmapelgrim

Ik ben geen deskundige op het gebied van de Lotus-Soetra, maar dat hoeft toch ook niet? De soetra brengt mij op allerlei gedachten en die wil ik met lezers van het BD delen. We naderen het einde van de soetra, maar zijn nog niet aan het einde. Deze keer:

Moeder van alle wijsheid.

Wanneer iemand de Lotus-soetra vandaag de dag voor het eerst zou opschrijven, zou hij er volgens mij geen enkele uitgever voor vinden. Het is dat de tekst uit een ver verleden komt, denk ik, dat maakt dat het nog steeds gelezen wordt. In Azië schroomt men niet de Lotus-soetra de ‘koningin van alle soetra’s’ te noemen, waar Shakyamuni zelf zegt dat de Lotus-soetra ‘de moeder is van alle wijsheid en alle heiligheid’. In  eerdere bijdragen heb ik al geschreven dat de soetra bol staat van overdrijvingen, dus deze kan er nog wel bij. Tegelijkertijd kan ik veel begrip voor alle overdrijvingen opbrengen, want is het niet zo dat je in veel gevallen pas serieus genomen wordt wanneer je de zaak die je bepleit wat aandikt? In de reclamebranche weten ze daar alles van. “Neem dit of dat en je gezondheid gaat met sprongen vooruit.”  En een recensie van minder dan vijf sterren kun je moeilijk serieus nemen. (Recensies van vijf sterren ook niet, maar dat is mijn mening). Alle boeddha’s zijn allemaal, altijd, overal, perfect! Allemaal zes sterren. Minstens. Wat dat betreft zie ik in de Lotus-soetra een tegenstrijdigheid: de boeddhanatuur is alom tegenwoordig, maar lijkt uitsluitend realiseerbaar voor hem (en haar) die tenminste honderd miljoen jaar perfect is. Als je zelf boeddha wilt worden, poets dan iedere onvolkomenheid weg. Niet één leven lang, nee … miljoenen levens achter elkaar. Tegenwoordig pimpen teenagers foto’s van zichzelf met behulp van een fotobewerkingsprogrammaatje om er sexyer, slanker, hipper of ouder uit te zien dan in werkelijkheid. Pukkeltjes, rimpels, vetrolletjes… weg ermee. Het maakt mij een beetje moedeloos.

Hoe beter ik ‘de moeder van alle wijsheid en alle heiligheid’ leer kennen, hoe meer ik meen te verstaan dat ik haar niet letterlijk mag nemen. Neem bijvoorbeeld het stukje tekst dat verhaalt over een bodhisattva die zichzelf in brand steekt en daarna wel 1200 jaar lang blijft fikken. Dat gaat natuurlijk nooit over een brandend fysiek lijf. Los van het feit dat het nooit zolang blijft branden, is het ook nooit bedoeld geweest om letterlijk navolging te krijgen. Dat sommige boeddhistische monniken dat wél deden (o.a. in Thailand, Vietnam, Tibet) en zichzelf eerst met benzine overgoten en daarna demonstratief ‘offerden’ is diep en diep tragisch. Jezelf in vuur en vlam zetten zou je uit moeten leggen als ‘jezelf vol geestdrift’ overgeven aan de leer van boeddha. Dat is mijn idee van ‘ vurigheid’. En die twaalfhonderd jaar… dat betekent: zonder te verzaken! Want verzaken is menselijk. Zeker wanneer je als mens te maken krijgt met de volgende drie vergiften: begeerte, gramschap en ontevredenheid.

Zolang je niets tekortkomt, lijkt begeerte geen rol te spelen. Lijkt, want begeerte is een sluipend gif dat je doe verlangen naar ‘everything everywhere all at once”, terwijl je helaas niet zelf een multiversum ingeslingerd wordt. Begeerte vreet je op, omdat het voortdurend een onstilbare honger naar alles en overal tegelijk veroorzaakt en in stand houdt. Gramschap is een wat ouderwets woord voor boosheid, ergernis, irritatie, kribbigheid, misnoegen, ongenoegen, en nog veel meer. Het ontstaat gemakkelijk wanneer jij de honger die begeerte opwekt niet kunt stillen doordat iets of iemand anders je dat belet. Jouw begeerte naar erkenning misschien? Jouw behoefte aan rust? Jouw stille wens om ongestoord te mogen mediteren? Begeerte hoeft immers niet uitsluitend uit te gaan naar kwalijke zaken. Was dat maar zo, dat zou een hoop schelen. Het derde vergif steekt de kop op wanneer je ontevreden bent, bijvoorbeeld met de situatie waarin je je bevindt. Of als je wel tevreden bent met die situatie, dan misschien wanneer je ontevreden bent met de door jou geboekte vooruitgang op het achtvoudige pad? Begeerte, irritatie, ontevredenheid… een verraderlijke cocktail van gif dat zich – als je even niet oplet – stapelt in jouw geest. Het druppelt binnen via films, video’s, juicekanalen, radio-uitzendingen, burenpraat, whatsappberichten, krantenartikelen, boeken, documentaires, preken, en ga zo maar door. Iedere vorm van communicatie draagt er sporen van mee en brengen die bij je binnen. Het veroorzaakt allerlei symptomen, zoals vooringenomenheid, vooroordelen, jaloezie, desinteresse, afkeer, en ga zo maar door. Wat betekent dat? Dit: als je niet wilt verzaken in de leer die boeddha predikt, mag je het vuur in jezelf dat alle onzuiverheden kan verbranden niet uit laten gaan. Houdt de vlam brandend. Brandt deze drie kwalen uit je leven: begeerte, gramschap en ontevredenheid. Dat is geen zaak van één keer doen en klaar is kees. Het is een zaak van jaren. Alle jaren van je leven. Altijd, overal. En als je mij niet gelooft, geloof dan de moeder van alle wijsheid en heiligheid maar, de Lotus-soetra.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Geluk, Pali-Canon Tags: Lotus Soetra, moeder van alle wijsheid

Lees ook:

  1. Over de Lotus-soetra (21): De parabel van de Parel
  2. Over de Lotus-soetra (28): Blij en ongedwongen (1)
  3. Over de Lotus-soetra (38): Prediking
  4. Over de Lotus-soetra (41): Tekenen van macht

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

16 nov
Oriëntatiebijeenkomst Lotus Team Project
16 nov 23
06 dec
Online Lezingenserie ‘Meewerken met de Natuur’ (2)
6 dec 23
09 dec
Oriëntatiebijeenkomst Opleiding tot Kum Nye trainer
9 dec 23
10 dec
Meditatiedag “De vier verblijfplaatsen van het hart”
10 dec 23
10 dec
Tibet festival in Amsterdam
10 dec 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Tolerantie: verbinding is alleen mogelijk met zelfkritiek

    Kees Moerbeek - 3 december 2023

    Ondanks het feit dat het begrip in de loop van de geschiedenis verschillende betekenissen kreeg, bleef de grondbetekenis herkenbaar. Kort en bondig noemt Schuyt tolerantie op bladzijde 8: ‘de onderdrukking van de neiging anderen te onderdrukken.’

    ‘Amerikaans centrum Heartwood organiseert eerste bijeenkomst van overlevenden misbruik door boeddhistische leraren’

    gastauteur - 27 november 2023

    'Het samenkomen liet ons stralen. Beloftes om elkaar volgend jaar weer te ontmoeten. De hoop dat andere overlevenden zich bij onze gemeenschap kunnen aansluiten. Heartwood is de enige plek op het internet die ons samenbrengt. Onze adviesraad en medestanders staan in de frontlinie en bieden hun juridische expertise, academische bijdragen en zuurverdiende kennis aan om dit mogelijk te maken. Sommigen zullen zeggen dat we wandelende wonderen zijn. Daar zijn we het mee eens.’

    VrijdagZindag – anatomie van de zwervende kiezer

    André Droogers - 24 november 2023

    Het aanbod aan betekenisgeving was met zesentwintig partijen zeer divers. Daarin verschillen we van Engeland of de VS. Sommige partijen hebben een ideologische basis, andere partijen bestrijden juist ideologieën. Populistische lijsttrekkers vielen op door hun onderbuikspreken, naar eigen zeggen namens het zwevende volk. Enkele partijen gebruikten de democratische verkiezingen om de democratie welbewust uit te hollen. Nogal wat partijen mikten op proteststemmen of op nationalistische sentimenten. Soms kwam men met voorstellen die tegen de Grondwet ingingen en bevolkingsgroepen discrimineerden. En dan waren er ook nog one-issuepartijen en deelgroeppartijen. Hoe plooiden die het algemeen belang met hun particuliere wensen?

    Taigu – Percepties over Palestina, een essay voor boeddhisten

    Taigu - 21 november 2023

    Gautama bevroeg en gaf raad aan wereldse heersers met snode plannen. Juist spreken, een van de onderdelen van het Achtvoudig Pad, was voor hem een middel om zijn middenweg aan de man te brengen. Dus waarom zou spreken in moeilijke omstandigheden een beletsel kunnen zijn voor boeddhisten en hun leraren? Wat is er mis met je verdiepen in de standpunten en gevoelens van anderen, voordat je in hun ogen genocide preekt wanneer je in een daad van protest uit volle borst de leuze ‘From the river to the sea’ scandeert om jouw steun voor de bevrijding van de een ten koste van de ander uit te drukken?

    Wie mediteert er nu eigenlijk?

    Erik Hoogcarspel - 20 november 2023

    Stel je voor dat je weer eens zit te mediteren en dat het allemaal deze keer erg goed gaat. Je aandacht blijft redelijk bij de ademhaling hangen en wordt alleen af en toe afgeleid door voorbijgaande marginale gedachten. Opeens realiseer je je dat de ademhaling helemaal vanzelf gaat en dat de gedachten zich van niemand en niets iets aantrekken. Het is niet jouw ademhaling, het is gewoon ademhaling, het zijn niet jouw gedachten, het zijn gedachten. Je bent er niet, maar dat hoeft ook helemaal niet. Je begrijpt opeens wat de Boeddha bedoelde met zijn uitspraak dat de werkelijkheid zonder zelf is, anātman.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Wetsvoorstel erkenning Belgisch boeddhisme binnenkort naar het parlement
    • Guy – dhammazaadjes- Wijsheid en bewustzijn
    • Eindig of oneindig – misverstanden rondom dharma
    • Milieudefensie – Nieuwe Tweede Kamer moet miljardensubsidies voor grote vervuilers aanpakken
    • Niets wekt zoveel misverstand als stilte

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.