De grotere lekengroepen beperkten zich niet tot een enkele activiteit. De Buddhist Pure Karma Society (1925) in Shanghai bijvoorbeeld had een weeshuis en een polikliniek met gratis Chinese medicijnen voor de armen. Zij zamelde geld in voor kleding en voedsel, niet alleen voor de armen, maar ook voor de slachtoffers van overstromingen en bij hongersnood, ook in andere delen van centraal China. Aan intellectuele aanhangers bood zij de mogelijkheid om bijeen te komen om te discussiëren over boeddhistische filosofie, aan vrome leden een gebedsruimte voor religieuze beoefening en voor iedereen lezingen over boeddhistische teksten. Bovendien gaf de organisatie een krant uit en had zij een radiostation, de eerste boeddhistische ter wereld.
De Boeddha of het vaderland, een dilemma in oorlogstijd
De auteur schreef in de Introduction dat er in boeddhistische geschriften maar weinig passages zijn die aangeven dat het boeddhisme puur pacifistisch is. De auteur bespreekt twee voorbeelden. In de Upaya-kaushalya Soetra verhaalt de Boeddha hoe hij in een van zijn vorige leven een hebzuchtige handelaar doodde, die van plan was 500 mensen te vermoorden. De Maha-paranirvana Soetra beschrijft hoe de Boeddha in een van zijn vorige levens een brahmaan doodde die een misdrijf wilde begaan tegen de Dharma.
Drie keer als slaaf verkocht in een vreemd land
De Barbarijse zeerovers kwamen uit verschillende landen. Wat hen bond was vaak niet veel meer dan dat ze formeel moslim waren en leefden van de georganiseerde misdaad. Een groot deel van hen waren ‘renegaten’, bijvoorbeeld Hollanders, Engelsen en Italianen die tot de islam waren overgegaan. Bekende Nederlandse piraten waren Suleiman Reïs (Ivan Dirkie de Veenboer), geboren in Hoorn en Reïs Mourad (Jan Janszoon), geboren in Haarlem. Zij werkten voor de beruchte zeerover Simon ‘de danser’ Simonszoon geboren te Dordrecht. Een andere beruchte zeerover was Claes Gerritszoon Compaen uit Oostzaan. Historiek schrijft: ‘Zonder deserteurs uit het christendom zouden de Barbarijse zeerovers nooit zulke grote successen hebben behaald.’
Boeddhisme en nationalisme – De Boeddha zij met ons
Hoeveel boeddhisten zouden, ondanks hun gelofte geen nadeel te berokkenen aan anderen toestaan dat hun thuisland werd vernietigd door een invasie als zij in staat waren om dit te voorkomen? De geschiedenis van het boeddhisme laat zien dat veel boeddhistische monniken en leken geweld gebruikten om hun land te verdedigen, waarbij ze zich vaak beriepen op de boeddhistische leringen.
De mens behoort niet toe aan zijn taal, noch aan zijn ras
Europa keerde zich na de wreedheden van de Tweede Wereldoorlog af van het nationalisme en in het openbaar noemden politici zich nog zelden ‘nationalist’. Sinds begin van de 21ste eeuw brokkelde deze schroom af. Tegenwoordig noemen sommigen zich zelfs weer met trots ‘nationalist’. Dit artikel geeft een indruk van de opkomst en ontwikkeling van het denken over naties en nationalisme in Europa.
Waarover praten we als we het over identiteit hebben?
Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.
Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin
Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.
Bouwers en slopers van Europa (deel 2)
De tweede helft van de eeuw was opbouwender, welvarender en vooral vreedzamer, maar werd beheerst door de Koude Oorlog en de mogelijkheid van een nucleaire ramp. In de jaren 1980 eisten de effecten van die oorlog hun tol en vernietigden de Sovjetunie. Voor de Val van de Muur en het IJzeren Gordijn was de rol van Michael Gorbatsjov doorslaggevend.
Bouwers en slopers van Europa (deel 1)
In zijn studie Personality and Power, Builders and Destroyers of Modern Europe schetst historicus Ian Kershaw de levenslopen van 12 Europese staatshoofden en regeringsleiders, die in de 20ste eeuw een grote invloed hadden op de Europese geschiedenis. Het gaat om dictators en democraten.
Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt
Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.
Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen
Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.
Ashoka – India’s bijna vergeten keizer
De verdiensten van Ashoka (circa 268 – 232 v.o.j.), de derde keizer van het Mauryaanse rijk zijn groot, maar hij was bijna vergeten. De vertaling van zijn inscripties in de 19de eeuw ontrukte hem aan 2.000 jaar vergetelheid. Dit artikel gaat over het boek Mauryan India van de ook internationaal eminente Indiase historicus Irfan Habib en vooral over Ashoka’s inscripties.
Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer
De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.
Antisemitisch liegen op bestelling
De Protocollen van de Wijzen van Zion, waarschijnlijk uit 1899-1900, zijn een door de tsaristische geheime dienst verzonnen Joods-maçonniek complot. Ze verschenen voor het eerst in 1905. De bedoeling ervan was tsaar Nicolaas II te overtuigen van het bestaan van een samenzwering om hem, de adel en Rusland te vernietigen. De samenzweerders zouden zelfs streven naar werelddominantie. Hoewel bij herhaling is bewezen dat ze nep zijn, duiken de protocollen desondanks steeds weer op.
Gandhi, Ambedkar en de Dalits
De onaanraakbaren vallen sinds duizenden jaren buiten het kastesysteem, ze noemen zich liever Dalits. Ze hebben de slechtste baantjes en het vuilste werk, zoals het opruimen van lijken van mensen en karkassen van dieren, het ontstoppen van riolen, het schoonmaken van toiletten en het wassen van kleren, die zijn bevuild met bloed of uitwerpselen. Hierom moeten ze buiten het dorp wonen en leden van andere kasten willen niets aanraken dat door hen is aangeraakt.
Conspiritualiteit en samenzwevers
Het begrip conspiritualiteit komt van het Engelstalige conspirituality en waaide over uit de Verenigde Staten. In het BD-artikel over het boek Eigen welzijn eerst van Roxanne van Iperen kwam dit begrip al zijdelings, zonder het beestje bij de naam te noemen. Wat is conspiritualiteit?
Een kat in het nauw
Kortgeleden verscheen het boek Eigen welzijn eerst van de schrijfster en juriste Roxane van Iperen dat nogal wat opzien baarde. Hierin probeert zij te analyseren en te begrijpen hoe extremistisch gedachtegoed bij een deel van de middenklasse heeft kunnen aanslaan. Deze middenklasse staat als geheel onder grote druk. Dit artikel schetst een beeld van haar boek.
Vertrouwen in de politiek is zelf politiek geworden
Nederlanders maken zich grote zorgen over de groeiende onenigheid, de tegenstellingen en over de verruwing en verharding in onze samenleving en in de politiek. Is dit terecht? Het boek Politieke polarisatie in Nederland, dat volgens de uitgever gebaseerd is op stevig empirisch onderzoek, wil dit verschijnsel beter in beeld brengen. Het wil de echte gevaren […]
Doorgeslagen liberalisme terug naar af?
De val van de Berlijnse muur in 1989 was het einde van de Koude Oorlog en luidde volgens de politicoloog en filosoof en ex-neocon Francis Fukuyama (1952) het einde van de geschiedenis in. Zijn boek The End of History and the Last Man (1992) maakte hem beroemd, maar de realiteit van de geschiedenis haalde hem in.
Niet iedereen is het gegeven om de kluit te belazeren (3)
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog houden overal ter wereld, ook in Nederland en België, wetenschappers zich bezig met complottheorieën en leveren hun bijdrage aan het internationale multi-wetenschappelijke debat over dit onderwerp. ‘Er bestaat weinig twijfel over dat dit onderwerp snel een mainstream-kwestie wordt.’
Niet iedereen is het gegeven om de kluit te belazeren (2)
Bij grote ingrijpende en complexe gebeurtenissen zoeken we naar verklaringen en complotdenkers vinden deze in versimpelde causale verbanden. ‘Deze simplificatie kan voor veel mensen heel aantrekkelijk zijn,’ stelt sociaal psycholoog dr. Bastiaan Rutjens. In de volgende bloemlezing gaat het niet over de lange geschiedenis van het complotdenken en het nepnieuws, maar komen onder andere psychologen en filosofen aan het woord over het verschijnsel.
Niet iedereen is het gegeven om de kluit te belazeren (1)
Dat machtige lieden georganiseerd ritueel misbruik zouden maken van kinderen is ‘een variatie op het zogeheten bloedsprookje: de eeuwenoude leugen dat joden (christelijke) kinderen ontvoeren.’ Veel Europeanen geloofden dat joden het bloed van christelijke kinderen dronken of er matses mee maakten, bloedlaster genoemd. Vanaf de 12de eeuw waart het gerucht rond in verschillende Europese landen, met gruwelijke gevolgen.
Boeddha of Karl Marx
In zijn blog citeert Sudarshan Ramabardan uit Ambedkars beroemde toespraak Buddha or Karl Marx: ‘De Boeddha zou geweld nooit toestaan, de communisten wel. Zonder twijfel behalen de communisten snelle resultaten, want als je het middel van uitroeien van mensen gebruikt, blijft er niemand over die tegen je opstaat. Om humaniteit te behouden zijn niet alleen economische waarden nodig, maar ook spirituele . De Boeddha streefde ernaar om de morele instelling van de mensen te veranderen zodat ze het pad vrijwillig volgen.’
De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 3
De les is dat als de democratie wil overleven ‘dan moet de democratische idee echt leven, bij de bevolking zowel als bij de elite.’ Volgens de auteur zijn ‘de mensen op sleutelposities in de staat het laatste bastion bij een bedreiging van binnenuit.
