De eurocrisis was voor velen een groot probleem en voor sommigen een ramp. De ergst mogelijke scenario’s kwamen niet uit, zoals een Europese recessie of de ondergang van de euro. Tijdens deze crisis vreesden politieke waarnemers dat de onvrede over de economie en de bezuinigingspolitiek zouden leiden tot de aantasting van het vertrouwen in niet alleen de zittende leiders, maar ook in politieke instituties en de democratie zelf. Het vertrouwen in de EU liep een deuk op, net als de steun van de bevolking voor de nationale regeringen en andere instituties.
Het compromis is de grootste uitvinding van de mensheid
Ondanks de onderlinge verschillen hebben populisten op zijn minst een ding gemeenschappelijk. Ze zijn ontevreden over hun situatie en zij voeren uiteenlopende redenen aan. Hierbij is de regering de kop van Jut, zonder dat zij helemaal of zelfs maar gedeeltelijk verantwoordelijk is voor de situatie. Het is echter de perceptie (beleving) die ertoe doet. Volgens deze beleving speelt de regering een sleutelrol in de samenleving, maar levert ze slecht werk en luistert ze niet naar de bevolking.
Het kind en het badwater
Minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz noemde tijdens de 2022 HJ Schoo-lezing woke een bedreiging voor de rechtsstaat en de academische vrijheid. Hijgerig gretig stort extreemrechts zich op het stuk rood vlees dat het woke-denken in hun ogen is. Een grote groep mensen lijkt te vinden dat ons land hierdoor wordt bedreigd.
‘Buiten de lijntjes durven kleuren’
Volgens een woordvoerder van Extinction Rebellion put deze organisatie van de A12- demonstratie in Den Haag, de stad van Recht en Vrede, haar inspiratie uit succesvolle bewegingen van burgerlijke ongehoorzaamheid. Amnesty International sprak haar ongerustheid erover uit dat de lokale overheid deze vreedzame demonstranten criminaliseert in plaats van hen te zien als bezorgde burgers. Redenen te over om in dit korte artikel over het essay Burgerlijke ongehoorzaamheid te rade te gaan bij de filosofe Hannah Arendt.
‘Gezag is altijd ook moreel gezag’
De eisen van de democratie en van het recht zijn samen het ijkpunt voor het beleid, het functioneren en de inrichting van de overheid. Ze zijn niet los van elkaar te zien. Het beleid moet in de uitvoering ruimte geven aan diversiteit en rechtvaardig zijn. Vanwege het draagvlak moet het functioneren van onze overheid politiek worden gedragen en publiek worden verantwoord. Bovendien moet dit de rechtsgelijkheid en rechtszekerheid dienen, effectief en efficiënt zijn.
Tolerantie: verbinding is alleen mogelijk met zelfkritiek
Ondanks het feit dat het begrip in de loop van de geschiedenis verschillende betekenissen kreeg, bleef de grondbetekenis herkenbaar. Kort en bondig noemt Schuyt tolerantie op bladzijde 8: ‘de onderdrukking van de neiging anderen te onderdrukken.’
Vluchtelingenbeleid in grootmoederstijd 1914 -1918
Op 4 augustus 1914 viel het Duitse leger België binnen op doortocht naar aartsvijand Frankrijk en schond doelbewust de Belgische neutraliteit. De oorlogsmisdaden tegen de burgerbevolking, ook wel The Rape of Belgium genoemd, schokte de publieke opinie. Kort hierna kwamen de eerste vluchtelingen aan in ons land en na de Val van Antwerpen werden dit er 1 miljoen
In wat voor soort samenleving willen we leven? Deel 2
Bij het openen van de onvolprezen website Vijfeeuwenmigratie is te lezen dat 98 procent van de Nederlanders buitenlandse voorouders heeft. De sporen hiervan zijn overal te vinden. In de 16de en 17de eeuw trok Nederland veel migranten, die afkwamen op de economische voorspoed en de religieuze tolerantie, meldt de site. Politici van links tot rechts wijzen hier nog steeds met trots op.
Kees Moerbeek -In wat voor soort samenleving willen we leven?
De huidige vluchtelingenaantallen zijn niet ongekend groot en veel kleiner dan de media en de politieke retoriek doen voorkomen. Er is geen bewijs dat het aantal vluchtelingen op de lange termijn is toegenomen, stelt De Haas. Het patroon is grillig, vluchtelingenstromen nemen toe en af afhankelijk van conflicten in de herkomstlanden. De onderzoeker laat dit zien met een historische opsomming van de conflicten, startend begin jaren 1990 tot en met de Russische inval in Oekraïne in 2022.
Hoedt u voor namaak: kiest voor echt!
Nog steeds zijn democratie, mensenrechten en de Europese Verlichting die driehonderd jaar geleden de wereld op zijn kop zetten een belangrijk politiek en maatschappelijk verschijnsel. Veel zelfverklaarde verlichtingsstrijders die zich op de borst kloppen, behoren juist tot het kamp van de antiverlichting.
Wat loert daar in de duisternis?
Eeuwenlang zwierven ze in de bergen, de bossen, de velden, in de rivieren en langs de kust en joegen de Japanners de stuipen op het lijf of belaagden ze. Ze zijn ook nu niet weg te denken, de yokai.
De boeddhistische heropleving in China eerste helft van de 20ste eeuw
De grotere lekengroepen beperkten zich niet tot een enkele activiteit. De Buddhist Pure Karma Society (1925) in Shanghai bijvoorbeeld had een weeshuis en een polikliniek met gratis Chinese medicijnen voor de armen. Zij zamelde geld in voor kleding en voedsel, niet alleen voor de armen, maar ook voor de slachtoffers van overstromingen en bij hongersnood, ook in andere delen van centraal China. Aan intellectuele aanhangers bood zij de mogelijkheid om bijeen te komen om te discussiëren over boeddhistische filosofie, aan vrome leden een gebedsruimte voor religieuze beoefening en voor iedereen lezingen over boeddhistische teksten. Bovendien gaf de organisatie een krant uit en had zij een radiostation, de eerste boeddhistische ter wereld.
De Boeddha of het vaderland, een dilemma in oorlogstijd
De auteur schreef in de Introduction dat er in boeddhistische geschriften maar weinig passages zijn die aangeven dat het boeddhisme puur pacifistisch is. De auteur bespreekt twee voorbeelden. In de Upaya-kaushalya Soetra verhaalt de Boeddha hoe hij in een van zijn vorige leven een hebzuchtige handelaar doodde, die van plan was 500 mensen te vermoorden. De Maha-paranirvana Soetra beschrijft hoe de Boeddha in een van zijn vorige levens een brahmaan doodde die een misdrijf wilde begaan tegen de Dharma.
Drie keer als slaaf verkocht in een vreemd land
De Barbarijse zeerovers kwamen uit verschillende landen. Wat hen bond was vaak niet veel meer dan dat ze formeel moslim waren en leefden van de georganiseerde misdaad. Een groot deel van hen waren ‘renegaten’, bijvoorbeeld Hollanders, Engelsen en Italianen die tot de islam waren overgegaan. Bekende Nederlandse piraten waren Suleiman Reïs (Ivan Dirkie de Veenboer), geboren in Hoorn en Reïs Mourad (Jan Janszoon), geboren in Haarlem. Zij werkten voor de beruchte zeerover Simon ‘de danser’ Simonszoon geboren te Dordrecht. Een andere beruchte zeerover was Claes Gerritszoon Compaen uit Oostzaan. Historiek schrijft: ‘Zonder deserteurs uit het christendom zouden de Barbarijse zeerovers nooit zulke grote successen hebben behaald.’
Boeddhisme en nationalisme – De Boeddha zij met ons
Hoeveel boeddhisten zouden, ondanks hun gelofte geen nadeel te berokkenen aan anderen toestaan dat hun thuisland werd vernietigd door een invasie als zij in staat waren om dit te voorkomen? De geschiedenis van het boeddhisme laat zien dat veel boeddhistische monniken en leken geweld gebruikten om hun land te verdedigen, waarbij ze zich vaak beriepen op de boeddhistische leringen.
De mens behoort niet toe aan zijn taal, noch aan zijn ras
Europa keerde zich na de wreedheden van de Tweede Wereldoorlog af van het nationalisme en in het openbaar noemden politici zich nog zelden ‘nationalist’. Sinds begin van de 21ste eeuw brokkelde deze schroom af. Tegenwoordig noemen sommigen zich zelfs weer met trots ‘nationalist’. Dit artikel geeft een indruk van de opkomst en ontwikkeling van het denken over naties en nationalisme in Europa.
Waarover praten we als we het over identiteit hebben?
Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.
Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin
Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.
Bouwers en slopers van Europa (deel 2)
De tweede helft van de eeuw was opbouwender, welvarender en vooral vreedzamer, maar werd beheerst door de Koude Oorlog en de mogelijkheid van een nucleaire ramp. In de jaren 1980 eisten de effecten van die oorlog hun tol en vernietigden de Sovjetunie. Voor de Val van de Muur en het IJzeren Gordijn was de rol van Michael Gorbatsjov doorslaggevend.
Bouwers en slopers van Europa (deel 1)
In zijn studie Personality and Power, Builders and Destroyers of Modern Europe schetst historicus Ian Kershaw de levenslopen van 12 Europese staatshoofden en regeringsleiders, die in de 20ste eeuw een grote invloed hadden op de Europese geschiedenis. Het gaat om dictators en democraten.
Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt
Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.
Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen
Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.
Ashoka – India’s bijna vergeten keizer
De verdiensten van Ashoka (circa 268 – 232 v.o.j.), de derde keizer van het Mauryaanse rijk zijn groot, maar hij was bijna vergeten. De vertaling van zijn inscripties in de 19de eeuw ontrukte hem aan 2.000 jaar vergetelheid. Dit artikel gaat over het boek Mauryan India van de ook internationaal eminente Indiase historicus Irfan Habib en vooral over Ashoka’s inscripties.
Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer
De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.
