Verkiezingsprogramma’s staan bol van ronkende teksten over bestaanszekerheid. Met reden, want bijna 1 miljoen Nederlanders heeft moeite om rond te komen en 120.000 mensen zijn aangewezen op hulp van de voedselbank. De omzetgroei van levensmiddelenconcern Unilever, 5,2% in het afgelopen kwartaal, staat hiermee in schril contrast. Maar: ‘wij doen niet aan graaiflatie,’ aldus Unilever. Of dat zo is valt nauwelijks te controleren door gebrek aan transparantie over de prijsopbouw van voedselproducten. Foodwatch én 3 op de 4 Nederlanders heeft hier genoeg van en wil meer inzicht in die winstmarges.
Producenten claimen nou eenmaal hogere kosten te maken, vandaar de prijsstijgingen, maar zeggen lang niet al deze kosten aan de consument door te berekenen. Feit blijft dat de boodschappen onverminderd duur zijn, ook nu de inflatie daalt. Dus waar komen die hoge prijzen vandaan? Ligt het aan de supermarkt, de boer of toch de producent? ‘Tijd dat hier duidelijkheid over komt en dat supermarkten inzicht geven in hun winstmarges,’ zegt Nicole van Gemert, directeur van voedselwaakhond Foodwatch. En daarin staat Foodwatch niet alleen. Foodwatch heeft onlangs een peiling laten uitvoeren door marktonderzoeksbureau Multiscope waaruit blijkt dat driekwart van de ondervraagden in deze tijden van inflatie meer inzicht eist in winstmarges op producten in de supermarkten.
Niet transparant
De voedselindustrie is niet transparant over de prijsopbouw van haar producten. Tegelijkertijd vragen boeren om eerlijke prijzen en is er grote behoefte aan betaalbare gezonde voeding. Ook heeft de politiek het doel 25% van het landbouwareaal biologisch te maken voor 2030 (dat is nu slechts 4%). ‘Er is al door verschillende experts geopperd het margebeleid in supermarkten aan te passen, maar dan moeten we wel eerst antwoord krijgen op wat die marges nu precies bedragen’ aldus Van Gemert. ‘ Als wij niet weten wie de prijs van ons voedsel bepalen en wie eraan verdienen, blijven we in het duister tasten over effectieve oplossingen om gezond, duurzaam én betaalbaar voedsel te produceren.’
Foodwatch heeft onlangs de campagne ‘Haal die bende van ons bord’ gelanceerd met een vijfpuntenplan voor het nieuwe regeerakkoord. Punt 5 van dit plan: zorg voor een eerlijke prijs voor voedsel in de supermarkt voor iedereen. Daar blijft Foodwatch zich met grote steun van de bevolking hard voor maken.
Het vijfpuntenplan
- Bescherm de consument tegen de macht van de voedselindustrie
- Garandeer het recht op een gezonde leefomgeving
- Bestraf alle vormen van voedselmisleiding
- Garandeer 100% gifvrije landbouw
- Zorg voor een eerlijke prijs van voedsel in de supermarkt voor iedereen
