• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Tussen sst en sst

Tussen sst en sst

4 september 2016 door Hans van Dam

De wegdenkweg; mystiek voor leeghoofden

Beste Hans,
Hoe denk jij als beroepsstamelaar over het Onuitsprekelijke?

Beste X,
Sst.

Beste Hans,
Dat kun je zelfs geen stamelen meer noemen.

Beste X,
Over het Onuitsprekelijke wil ik zwijgen.

Beste Hans,
“Zwijgen doet men best met woorden”, schrijf je ergens. Hoe zwijgt men met woorden over het Onuitsprekelijke?

Beste X,
Ik zeg niet dat het onuitsprekelijke bestaat, ik zeg niet dat het niet bestaat, ik zeg niet dat het bestaat en niet bestaat, ik zeg niet dat het bestaat noch niet bestaat, ik zeg niet dat het voorbij bestaan en niet bestaan is, ik zeg niet dat het eraan voorafgaat.

Ik zeg niet dat het onuitsprekelijke onuitsprekelijk is, ik zeg niet dat het uitsprekelijk is, ik zeg niet dat het uitsprekelijk en onuitsprekelijk is, ik zeg niet dat het uitsprekelijk noch uitsprekelijk is, ik zeg niet dat het voorbij uitsprekelijk en onuitsprekelijk is, ik zeg niet dat het eraan voorafgaat.

Ik zeg niet dat het het Onuitsprekelijke is (met een hoofdletter), ik zeg niet dat het het onuitsprekelijke is (met een kleine letter), ik zeg niet dat het hét onuitsprekelijke is (een kracht, wil, bron, principe, natuur, ding, alomtegenwoordigheid, grond of ongrond), ik zeg niet dat het dé onuitsprekelijke is (een wezen, wereldgeest, bewustzijn, intelligentie, vader, zoon, heilige geest, drieëenheid of godheid).

Noem dit desnoods een expressie van het onuitsprekelijke.
Zelf zeg ik liever niets.

Beste Hans,
Waarom zo krampachtig?

Beste X,
Dat voel je niet goed aan.
Ik zeg dit met een totaal ontspannen geest en ik hoop iets van die totale ontspanning over te dragen door deze manier van zwijgen.

Beste Hans,
Waarin zit die ontspanning voor jou?

Beste X,
Ik leg het onuitsprekelijke niets op, zelfs geen zijn of niet-zijn of zijnde niet-zijn, ik leg mezelf niets op, zelfs geen weten of niet-weten of wetend niet-weten, ik speculeer niet over een eventuele relatie tussen een eventuele ik of geest of ziel en het eventuele onuitsprekelijke, noch wil ik met deze manier van denken, spreken en schrijven een voorbeeld stellen voor anderen.
Is dat relaxed of niet?

Een en ander geldt niet alleen voor het onuitsprekelijke, al komt dat voor jou misschien op de eerste plaats.
Mijn denken is voor zover ik kan nagaan helemaal vrij van vaste zelfbeelden, mensbeelden, wereldbeelden, godsbeelden, ideaalbeelden en schrikbeelden, zo leeg als een katholieke kerk na de Beeldenstorm, zo leeg als een mysticus in de donkere nacht van de ziel, en ‘het’ (‘mijn’ ‘denken’) heeft niets anders te doen dan alles en iedereen te laten zijn en niet-zijn et cetera wat hij/zij/het is of niet is, inclusief het denken zelf, inclusief deze gedachten en welke gedachten dan ook.
Daardoor heb ik niets te bevestigen, niets te ontkennen, niets te bewijzen, niets te ontkrachten, niets vast te houden, niets los te laten, niets aan te prijzen en niets af te raden.
Dit ook niet.
Is dat relaxed of niet?

Beste Hans,
Je bevestigt niets, dus dit is niet de via positiva. Je ontkent niets, dus dit is niet de via negativa. Wat is het dan wel?

Beste X,
Geen idee. De via via? De via mia? De via invia? De via diluvia?

Beste Hans,
Pardon?

Beste X,
Potjeslatijn van een pottenbreker.
Via via: de omweg
Via mia: my way
Via invia: onbegaanbare weg
Via diluvia: wegspoelen met veel water

wegspoelen

Of zal ik het gewoon de denkweg noemen.
De denk-wég, de wegdenkweg?

Beste Hans,
Maar hoe kom je dan van hier naar daar? Of in de mystieke beeldtaal, hoe kom je van beneden naar boven?

Beste X,
Zeker weten dat er een boven is? Zeker weten dat er een weg naar boven is? Zeker weten dat jij die weg kunt gaan? Zeker weten dat het boven beter is dan beneden? Zeker weten dat je niet al boven bent? Zeker weten dat er een beneden is? Zeker weten dat je bent?

Beste Hans,
Toe nou.

Beste X,
Waarom zou je hier weg willen?

Beste Hans,
Jij hebt het hier prima naar je zin.

Beste X,
Als een meer zonder min.

Beste Hans,
Dat klinkt bijna als een piekervaring – of ten minste een warm bad.

Beste X,
Als een bad zonder stop.
Als een piek zonder top.
Als een grap zonder mop.
Van een kip zonder kop.

Beste Hans,
Zie jij jezelf als een mysticus?

Beste X,
Ik kan me niet voorstellen dat ik een mysticus zou zijn.

Beste Hans,
Want je wilt jezelf niets opleggen.

Beste X,
Ik kan me niet voorstellen dat ik geen mysticus zou zijn.

Beste Hans,
Want je wilt jezelf niets opleggen.

Beste X,
Wilniet, doeniet, gaatniet, weetniet, zei de zegniet.

Beste Hans,
Maar heb jij nou een rechtstreekse ervaring gehad van de of het Onuitsprekelijke of niet? Dat is namelijk de gebruikelijke definitie van mystiek.

Beste X,
Nooit heb ik de of het onuitsprekelijke rechtstreeks ervaren, niet dat ik weet.
Nooit heb ik de of het onuitsprekelijke niet rechtstreeks ervaren, niet dat ik weet.
Waar een en ander de definitie van is, weet ik niet.

Beste Hans,
Ik doel op de eenheidservaring.

Beste X,
Soms voel ik me één, dan weer geen of twee of veel, maar de meeste van mijn ervaringen zijn zonder tal.
Ze komen allemaal even echt en onecht over.
Waarom zou ik de ene ervaring verkiezen boven de andere?
Trouwens, waarom zou de of het onuitsprekelijke enkelvoudig zijn of maar op één manier ervaren kunnen worden?
Wie zegt dat de of het onuitsprekelijke überhaupt ervaren kan worden, als Hij, Zij of Het al ís?
Wie zegt dat concrete ervaringen van de of het onuitsprekelijke werkelijk ingegeven worden door de of het onuitsprekelijke en niet door, bijvoorbeeld, een onderprikkeld, oververmoeid, ischemisch of anorectisch brein of door een duivelse bedrieger?
Omgekeerd, wie zegt dat er ooit iets anders ervaren kan worden dan de of het onuitsprekelijke?

Ik zei daarnet wel dat ik me nu eens één voel, dan weer twee et cetera, maar dat is meer iets van vroeger.
Tegenwoordig voel ik me nooit meer twee (in de zin van afgescheiden) en nooit meer één.
Niet twee en niet één, waarmee ik niet verwijs naar een non-dualistisch niet-twee of een non-monistisch niet-één of een overstijgend niet-twee-en-niet-één, maar naar de totale irrelevantie van dit soort metafysische rekenarij voor mijn dagelijks leven en welzijn.

Sowieso weiger ik categorisch mij nog te identificeren met bepaalde ervaringen ten koste van andere.
Waarom zou ik en op grond waarvan?
Laat maar komen allemaal, laat maar gaan.
Evenzo weiger ik categorisch mij nog te distantiëren van bepaalde ervaringen ten koste van andere.
Waarom zou ik en op grond waarvan?
Laat maar komen allemaal, laat maar gaan.
Evenzo weiger ik categorisch mij te identificeren met distantiëren of te distantiëren van identificeren, of het nou categorisch is of niet.
Waarom zou ik en op grond waarvan?
Laat maar komen allemaal, laat maar gaan.

Ervaringen van het uiteindelijke bewijzen uiteindelijk niets over het uiteindelijke, voor mij tenminste niet, net zomin als redeneringen over het uiteindelijke, die uiteindelijk allemaal op onberedeneerde postulaten en ongedefinieerde begrippen en een ongefundeerde logica berusten, net als deze gedachte.
Tot overmaat van ramp heb ik niets meer dat bewezen of ontkracht wil worden: niet over het eindelijke en niet over het uiteindelijke, niet over weten en niet over niet-weten of wat dan ook.
Kijk eens aan, drie keer niks.
Nada, nada, nada.
Is dat relaxed of niet?
Niet te geloven.
Het is alsof mijn hersenen klotsen in laxatief in plaats van liquor.
Dronkenschap is er niks bij.
Gedachten racen ongehinderd door mijn brein als diarree door mijn darmen.
Ze krijgen geen tijd om in te dikken, ikke geen tijd om in te kakken.
Deze gedachten ook niet.
Knetter, kwetter, tetter, spetter.
En doortrekken maar weer.

Beste Hans,
Aldus sprak de beroepsstamelaar over het Onuitsprekelijke.

Beste X,
God ja, het onuitsprekelijke.

Beste Hans,
Wou je daar misschien nog iets over zeggen?

Beste X,
Wis en zeker.

Beste Hans,
Ga je gang.

Beste X,
Sst.

tussen sst en sst

Deze tekst maakt deel uit van Zondagskindjes, een serie teksten over niet-weten die geen deel uitmaken van een serie.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: brieven niet-weten, brieven zen, leegte, mystiek, niet-weten, non-dualiteit, nondualiteit, stilte, zondagskindjes

Lees ook:

  1. Lachgas
  2. Aas zonder aas
  3. De dharma voor dummy’s
  4. Is zen non-dualistisch? De gastheer en de gast

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Series BD. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
27 mrt
Wekelijkse Zen in Twente meditatie avond op maandag
27 mrt 23
28 mrt
Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
28 mrt 23
28 mrt
Vipassana meditatie Rotterdam
28 mrt 23
Rotterdam
29 mrt
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Waarin verschijnt Bewustzijn? De holle retoriek van de non-dualist
    • Wereldwijd blinddoeken wetenschappers standbeelden en eisen klimaatactie
    • Guy – De aandacht van satipatthana (2)
    • Ludo – Eén
    • Bhutan: ‘Bruto Nationaal Ongeluk voor 140.000 verzwegen vluchtelingen’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens