Deel 4 van een dwaalgesprek in 13 delen over de onzienlijke lichtheid van niet-weten en de weidsheid voorbij alle wijsheid.
Claire: Wat heb jij sinds je verduistering zoal gedaan?
Hans: Lachen.
Claire: Lachen?
Hans: ‘Verduistering.’ Wie zegt dat nu.
Claire: Ik dacht even dat je al die tijd gelachen hebt.
Hans: Lachen.
Claire: Wat heb je dan gedaan?
Hans: Gewoon wat iedereen doet.
Claire: O.
Hans: En over niet-weten schrijven natuurlijk.
Claire: Waarom zou je?
Hans: Omdat ik me niet kan vinden in wat anderen erover schrijven?
Claire: Waarom niet?
Hans: Te slim, te gelikt. Is het geen professorenpraat dan is het wel predikantenpraat. Vol valse bescheidenheid en gespeeld ontzag voor ‘het numineuze’. Alsof ze het raadsel hebben opgelost door het vakkundig onder woorden te brengen.
Claire: Hoe lang schrijf je nu al?
Hans: Vijftien jaar. Eerst offline, voor mezelf. Sinds 2009 online, live, klaar terwijl u wacht.
Claire: Vijftien lange jaren.
Hans: Op de toppen van mijn tenen. Het moeilijkste wat ik ooit gedaan heb. In het begin dan. Schrappen, schrappen, schrappen. Van de eerste jaren is bijna niets overgebleven.
Pas halverwege begon het te stromen. Toen ging het ineens vanzelf. Had ik eindelijk door hoe ik het schrappen in de tekst kon opnemen. Vanaf dat moment spoot het mijn vingertoppen uit.
Claire: Een hele Agnosereeks inmiddels.
Hans: Zoals John Cage zei: “Ik heb niets te zeggen en dat zeg ik.” Hij deed het in vier minuten en drieëndertig seconden, wat voor de meesten mensen al ondraaglijk is. Ikzelf weet niet van ophouden, het stroomt maar door.
Claire: Als diarree.
Hans: Mest is een mooie metafoor voor dit soort laag-bij-de-grondse spiritualiteit. In zen lusten ze er ook wel pap van. ‘Wat is boeddha?’ ‘Poep op een stokje.’
Claire: Subtiel is anders.
Hans: Niet-weten is volstrekt ongenuanceerd.
Claire: Je hoopt toch op iets diepzinnigs.
Hans: Niet-weten is volstrekt oppervlakkig.
Claire: Iets wat je boven jezelf uit tilt.
Hans: Niet-weten is volstrekt aards.
Claire: Iets dat inspireert.
Hans: Niet-weten is volstrekt ontmoedigend.
