Boeken – Rosa Parks – protest tegen racisme

Midden in de Black Lives Matter-protesten verschijnt het nieuwste deel in de serie Van klein tot groots, over Rosa Parks. De zwarte vrouw die in 1955 letterlijk “Nee” zei tegen racisme en een beweging op gang bracht die een einde zou maken aan de rassenscheiding in Amerika. Het prentenboek is het nieuwste deel binnen de serie Van klein tot groots, over sterke vrouwen in onze wereldgeschiedenis. Geschikt voor lezers van 6 tot 106 jaar.

Rosa Parks (Tuskegee, 4 februari 1913 –Detroit, 24 oktober 2005). Rosa Parks groeide op in Alabama, VS, waar ze al op jonge leeftijd leerde om voor zichzelf op te komen. Ze groeide op tot een burgerrechtenactiviste. Met moed en waardigheid bracht ze een beweging op gang die een einde zou maken aan de rassenscheiding. Rosa zou nooit stoppen met haar strijd voor gelijke rechten. Ze is voor ontelbaar veel mensen een voorbeeld geworden van moed, waardigheid en doorzettingsvermogen in de strijd tegen ongelijkheid.

Rosa Louise Parks-McCauley (Tuskegee (Alabama), was een Amerikaans burgerrechtenactiviste. Ze is vooral bekend geworden door haar verzetsdaad in 1955 waarbij ze weigerde haar zitplaats in het voor zwarten gereserveerde deel achterin af te staan aan blanke passagiers. Dit gebeurde toen het voor blanken gereserveerde voorste deel van de bus vol raakte.

Rosa werd geboren in Tuskegee, Alabama. Ze werkte het grootste deel van haar leven als naaister. Begin jaren 50 werd ze actief in de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Ze werkte ook als secretaresse voor de NAACP in Montgomery. Op 1 december 1955 weigerde ze om haar zitplaats in het zwarte gedeelte van een bus af te staan aan blanke passagiers toen het blanke gedeelte vol raakte, zoals de wet in Alabama dat toen voorschreef. De politie werd erbij geroepen en Parks kreeg een boete van $10 (plus $4 griffiekosten). Toen ze weigerde te betalen, werd ze gearresteerd en in februari 1956 berecht voor verstoring van de openbare orde.

Ds. Martin Luther King kreeg lucht van de zaak, en begon de geweldloze “Montgomery-busboycot”, waardoor het busbedrijf bijna failliet ging en uiteindelijk de scheiding van blanken en zwarten in zijn bussen moest afschaffen. Dit leidde tot meer protesten tegen de rassensegregatie. Intussen was de rechtszaak van Rosa Parks bij het Amerikaanse Hooggerechtshof beland, dat haar in het gelijk stelde en de scheiding tussen blanken en zwarten ongrondwettig verklaarde.

Door haar actie werd ze ontslagen en ook met de dood bedreigd, waardoor ze begin jaren 60 verhuisde naar Detroit, waar ze tot haar dood woonde. Tussen 1965 en 1968 werkte ze als staflid voor John Conyers, lid van het Huis van Afgevaardigden. In 2004 bleek uit een medisch rapport dat Parks leed aan dementie. Ze overleed uiteindelijk een jaar later, op ruim 92-jarige leeftijd, in haar slaap.

In 1996 kreeg zij de Presidential Medal of Freedom (‘presidentiële vrijheidsmedaille’), de hoogste onderscheiding die aan burgers wordt gegeven door de regering van de VS. Als eerste vrouw in de geschiedenis van de Verenigde Staten werd haar lichaam ten slotte opgebaard in het Capitool, een eer die normaal gesproken alleen aan presidenten en enkele oorlogshelden gegund is.

Op 2 november 2005 vond in de Greater Grace Temple Church een herdenkingsdienst plaats met als sprekers onder anderen Bill Clinton, voordat Parks bijgezet werd in de Woodlawn Cemetery bij haar echtgenoot en haar moeder.

Op 27 februari 2013, kort na haar 100e geboortedag, werd in de National Statuary Hall op Capitol Hill door president Barack Obama een beeld ter nagedachtenis aan Rosa Parks onthuld. Eerder die maand was er in de VS ook al een postzegel met haar beeltenis uitgebracht. Rosa Parks wordt permanent herdacht in het National Museum of African American History and Culture op de National Mall, waarbij zelfs de jurk die ze droeg bij haar protest op de bus tentoongesteld is.