• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » ZENZONDERZEN –  literatuur en verder – vader

ZENZONDERZEN –  literatuur en verder – vader

20 juni 2021 door Jelle Seidel

Vader is een gewezen wiskundige. Hij ligt in een ziekenhuisbed in de woonkamer, op de plaats waar hij altijd zat te werken, omgeven door boeken en paperassen. Nu kan hij niet veel meer dan zijn bril opzetten, de krant pakken en wat koppen lezen. Ze zeggen hem weinig meer. Als je ze uitlegt, zegt hij misschien: ‘ach!’ En hij kan, als hij aandrang voelt, onder begeleiding naar de wc in de gang gaan. Dan zwalkt hij door de kamer, met zijn grote handen steun vindend op veilig gewaande punten.

Tekst Jelle Seidel

Vader is van een autonoom denker veranderd in een afhankelijk, met veel zorg omgeven wezen. Beseft hij in welke toestand hij zich bevindt? Zijn geheugen is ernstig aangetast. Zijn ademhaling gaat met horten en stoten. Volgens de specialisten had hij na de zijn herseninfarcten eigenlijk dood moeten zijn. Maar hij leeft! Zijn sterke wil houdt hem gaande.

Hij is weer gaan eten. En hij blijft proberen zijn leven te beheersen, zoals hij dat zijn hele leven gedaan heeft. Dingen tegen het vergeten opschrijven in een boekje, zich zaken eindeloos laten uitleggen, plannen maken, steeds opnieuw. Maar ach, het zijn onleesbare hanenpoten en ze helpen niet, want vergeten is zijn grootste kunde geworden. Plannen ontstaan en vergaan kortstondig. Ze kenmerken zich door hun onwerkelijkheid. ‘Nee, je kunt niet naar de universiteit om te werken.’

Hij is wanhopig, dat voel je. Misschien wel vooral over het falen van zijn grootste capaciteit, zijn leven te beheersen en zin te geven door middel van het denken. Nu dat vermogen weg is, lijkt er voor hem niets meer over. Hij kan dit lichamelijk verval niet aanvaarden.

‘Ik heb gaten in mijn hoofd’, weet hij in een heldere bui. Hij valt samen met die gaten.

We zitten vaak bij hem, dan is hij even tevreden. We doen het voor hem, voor moeder, voor ons zelf. Hij is onze vader. Hij leeft nog. We houden van hem. We herbeantwoorden zijn vragen, lezen hem voor, leren hem lopen met een stok, zetten hem in een rolstoel, geven hem eten, hebben geduld met hem, slapen bij hem. We doen voor hem wat hij vroeger voor ons deed. Zijn ik is de maat van alle dingen. Bij uitzondering stijgt hij boven zichzelf uit, als hij zich bekommert om de rampspoed van een goede een vriend, de ziekte van een vriendin of om de inbreuk die hij maakt op onze levens.

Het is erg vroeg in de morgen als hij wakker wordt en wil opstaan. De nacht heeft hem van zijn laatste oriëntatie beroofd. Hij weet niet waar hij is en wie ik ben. Hij moet alles opnieuw leren. Na een tijdje klinkt het geluid van de geiser boven. ‘Wat is dat?’, vraagt hij verwonderd. ‘Je vrouw gaat in bad’, leg ik uit. ‘O ja’, zegt hij niet-begrijpend.

Heeft hij het doel bereikt waarnaar zenstudenten streven? Het leven is altijd nieuw voor hem, steeds gebeurt er iets totaal onverwachts. ‘To be completely in the dark, not having any clue. Being totally blind.’ Nee, dit was niet zijn bedoeling. Hij is een gevangene van zijn situatie. Vader is geen zenmeester. Maar hij leert me aan zijn ziekbed wel een heleboel. Dat je met denken alleen niet voorbij lichaam en geest komt. ‘Drop body and mind.’ Dat ieder moment van het leven van onschatbare waarde is.

‘This is it!’ Dat geven de zin van het leven is. ‘Dana’. En dat niets zeker is. ‘Don’t expect anything.’ Behalve de dood.

Dit artikel verscheen in De Lotusvijver winter 2001, 7de jaargang nr. 4. Het thema van deze aflevering was Dood en Leven.

Jelle Seidel werkte vanaf eind jaren 1990 aan De Lotusvijver. Totdat dit zen kwartaalblad eind 2009 ophield te bestaan was hij ruim acht jaar eindredacteur/hoofdredacteur. Als politicoloog had hij veel belangstelling voor maatschappelijke onderwerpen. Maar vooral ook religie had zijn interesse. Jelle Seidel overleed in 2014.

Categorie: Columns, Geluk, Gezondheid, Zen Tags: autonoom, dementie, Jelle Seidel, lotusvijver, vader

Lees ook:

  1. ZENZONDERZEN –  literatuur en verder – vader
  2. ‘Wees een licht voor jezelf’
  3. Ksaf – Waar is het ego van mijn vader gebleven?
  4. Jelle Kyosei Seidel – zen en politiek

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Jelle Seidel

Jelle Seidel studeerde politieke wetenschappen, werkte bij de rijksoverheid en is zenstudent. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.