• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Sogenji desu: SANZEN

Sogenji desu: SANZEN

26 juli 2020 door Bertjan Oosterbeek

Aan het begin van elke osesshin worden in Sogenji altijd de daily rules voor de zentraining hardop voorgelezen. De eerste daarvan is: Doing sanzen is of the utmost importance in following the way. At any time sanzen may be requested. Het geeft wel aan welk belang er in de zentraditie aan de directe confrontatie tussen leraar en leerling wordt gehecht. Alles draait erom. En toen mijn eerste osesshin erop zat, was ook ík er dan eindelijk klaar voor.

Sanzen, bertjan oosterbeekNu zou de echte training gaan starten en hoefde ik wanneer er sanzen was voortaan niet meer alleen in de zendo achter te blijven. Ik had alleen geen idee wat ik ervan zou moeten verwachten. Wel wist ik dat de Roshi niet heel veel Engels sprak en ikzelf al helemaal geen Japans – afgezien dan van een paar van de meest noodzakelijke woordjes als hai (ja), arigato (bedankt) en sumimasen (pardon). Maar hoe zou ik dan in hemelsnaam iets van hem kunnen leren? Ik wist toen nog niet dat het sowieso al een hele opgave was om überhaupt op het kussentje voor de Roshi te belanden. Niet alleen moest je dus zo hard mogelijk van de zendo van de kohojo (de wachtruimte voor sanzen) rennen om aan de beurt te komen (zie Koban), maar het had ook nog het nodige om het lijf om vervolgens van de kohojo in de sanzen room te komen. Leah had me de avond voor mijn eerste sanzen uitgelegd hoe dat in zijn werk ging.

Ongeveer zo dus.

Voordat sanzen begon zat iedereen in de kohojo op vierkante kussentjes die daarvoor al klaar lagen te wachten. Om de beurt ging iedereen naar de Roshi, op volgorde van binnenkomst. Helemaal vooraan in de kohojo stond een bel waarachter degene die als eerstvolgende aan de beurt was wachtte totdat het belletje van de Roshi klonk.

Wanneer je aan de beurt was, maakte je eerst zittend op je kussentje een buiging (1). Dan stond je op en pakte je je kussentje, maakte je een staande buiging (2) en legde het op de daarvoor bedoelde stapel in de hoek. Vervolgens liep je naar de bel, maakte je weer een buiging (3) en ging je in saiza (dat wil zeggen: op je knieën) voor de bel zitten. Dan pakte je – met een buiging (4) natuurlijk – het houtje om mee op de bel te slaan op en wachtte je totdat de Roshi het gesprek met de degene die voor je aan de beurt was had afgerond.
Zodra je dan het belletje van de Roshi in de sanzen room hoorde rinkelen, sloeg je met dat houtje twee maal op de bel, maakte je een buiging (5) en stond je op. Dan maakte je eerst nog een staande buiging (6) en liep je vervolgens zo snel mogelijk het gangetje naar de Roshi in. Ongeveer halverwege kwam je daar dan degene die vóór jou bij de Roshi geweest was tegen en maakte je – naast elkaar staand – tegelijk een buiging (7). Dan liep je verder naar de sanzen room en maakte je eerst voor de deuropening een staande buiging (8) en vervolgens op de drempel een volledige buiging (9): op je knieën met je hoofd op de grond, je handen met de handpalmen omhoog naast je hoofd en die dan omhoog doen ‘alsof de Boeddha erop stond en je hem eventjes optilde.’ Nadat je weer was opgestaan liep je naar het kussentje dat recht tegenover de Roshi lag. Daar maakte je voordat je ging zitten eerst nog een staande buiging (10) en dan in saiza zittend nog een keer een volledige buiging (11). En dan… dan kon sanzen eindelijk beginnen.

De terugweg ging overigens in de omgekeerde volgorde: eerst een volledige buiging op het kussen (12), dan een buiging staand voor het kussen (13), vervolgens achteruitlopend – jawel – terug naar de ingang, een volledige buiging op de drempel (14), nog een buiging staand voor de deuropening (15) en natuurlijk als laatste nog een buiging (16) halverwege de gang wanneer je de volgende persoon tegenkwam.

Wat dus het eerste was dat ik leerde van sanzen? Buigen natuurlijk!

Misschien is het goed om hier nog even op te schrijven dat ‘buigen’ in Japan iets heel anders is dan in het Westen. Het is geen teken van onderdanigheid, maar juist een teken van – wederzijds – respect. Het is ook de traditionele manier van groeten. In Japan zul je weinig zien dat mensen elkaar een hand geven. Wel is het zo dat degene met een lagere status geacht wordt net iets dieper te buigen dan iemand met een hogere status. Omdat in Japan iedereen met iedereen rekening houdt, zul je iemand met een hoge status daarom nooit diep zien buigen.

In 2012 en 2013 plaatste het Boeddhistisch Dagblad elke veertien dagen het relaas over de belevenissen in een Japans klooster van Bertjan Oosterbeek. Hij bracht daar een jaar door. Wij plaatsen nu opnieuw de hele lezenswaardige serie, echter in een hogere frequentie.

De verhalen ‘Sogenji desu – verhalen uit een Japans zenklooster’ zijn gebundeld en verkrijgbaar als boek en e-book.

Bertjan Oosterbeek schrijft nog meer verhalen, ook over zen. En die zijn te lezen op zijn website www.bertjanoosterbeek.wordpress.com?

(c) 2012 Bertjan Oosterbeek

Zie ook een mooi interview http://www.bertjanoosterbeek.nl/video.html

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Bertjan Oosterbeek, Columns, Zen Tags: Bertjan Oosterbeek, Japan, klooster, roshi, serie, Sogenji desu

Lees ook:

  1. Sogenji desu: KUYO
  2. Sogian Desu: NENGE MISHO
  3. Sogenji desu: KAIRO
  4. Sogenji desu – TEISHO

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Bertjan Oosterbeek

Is bioloog, filosoof en zen student. Tussen 2011-2012 bracht hij een jaar door in het zenklooster Sogenji (Okayama - Japan) om zen te studeren bij zenmeester Shodo Harada Roshi. Eind april 2012 keerde hij terug naar Nederland. Vol van verhalen natuurlijk. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 19 augustus 2022 - 21 augustus 2022
    Retraite weekend | Vreugde van zijn: gelukkig zijn | Live | 19-21 aug
  • 22 augustus 2022 - 26 augustus 2022
    3-daagse boeddha vakantie
  • 26 augustus 2022 - 28 augustus 2022
    Retraite weekend | Liefde en Compassie voor jezelf en anderen | Live| 26-28 aug
  • 29 augustus 2022
    Discovering Buddhism open Class
  • 30 augustus 2022
    Inloopavond Maitreya instituut Amsterdam
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Boekbespreking – Vrije staatkundige stellingen

    Erik Hoogcarspel - 17 augustus 2022

    De “Vrije staatkundige stellingen” ademt de sfeer van de moderniteit, de sfeer die het meest treffend werd verwoord door René Descartes, die 15 jaar daarvoor was overleden. Alles wat werkelijk is, is redelijk en alles wat redelijk is, is werkelijk.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2

    Kees Moerbeek - 14 augustus 2022

    De belangrijkste taak van de rechtvaardige, ‘wiel-draaiende vorst (de rājā cakkavattī) is het opheffen van armoede, die leidt tot diefstal en ander moreel wangedrag. De manier om criminaliteit te bestrijden is niet wreder straffen en de wet strikter toe te passen, maar mensen een gelegenheid en een perspectief bieden om op een eerlijke manier hun brood te verdienen. Hebben de mensen een acceptabele levensstandaard dan berokkenen zij anderen geen kwaad en zal het land vrede en rust kennen.

    De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – Deel 1

    Kees Moerbeek - 7 augustus 2022

    De auteur signaleert een onontkoombare overgang naar een staatsgrenzen overstijgende vervlechting van belangrijke leefomstandigheden op economisch, cultureel, klimatologisch en technologisch gebied. Het verlies van houvast dat dit veroorzaakt valt samen met het verlies van de bescherming door de verzorgingsstaat. Dit wordt verergerd door de onverschilligheid in leidende politieke en economische kringen ten opzichte van de onzekerheid die de veranderingen oproepen. De weerstand die dit alles opwekt neemt op veel plaatsen onder invloed van populistische en autoritaire bewegingen ‘de vorm aan van een afwijzing van anderen, andersdenkenden en andersverschijnende mensen.’

    Woef hé…een signalering

    Erik Hoogcarspel - 4 augustus 2022

    Georg Luck (1926 – 2013) was hoogleraar aan de Universiteit in Baltimore, Verenigde Staten in de klassieke cultuur en talen. Aan het einde van zijn carrière heeft hij op verzoek van een collega een studie uitgevoerd naar een heel aparte groep van filosofen, de cynici. Het wordt cynicus is afgeleid van “hond”, kynos. Deze “honden” predikten voor het volk en leidden talentvolle leerlingen op.

    De kinderen hebben nu rust nodig. Over ouderverstoting.

    Rob van Boven en Luuk Mur - 2 augustus 2022

    De kinderen waren 5 en 4 jaar toen de moeder vertrok met de kinderen. Ze wilde niet langer als slaaf behandeld worden door haar man. De kinderrechter besliste dat het woonverblijf bij moeder was, er kwam een bezoekregeling met vader en er werd opgelegd dat de ouders mee zouden doen aan ouderbemiddeling. De bemiddeling werd geen succes en ook een tweede en derde poging mislukte. Toen kwam er een melding bij Veilig Thuis door de vrijwillige jeugdhulpverlening.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Zonder opstaan geen vallen
    • Het jaar 2022 – dag 229 – ontwikkelen
    • Boeddha in de bajes –  De zin van het leven, Chantal
    • De hunkering naar heil en de macht van zelfbedrog
    • Boeken – Je weg vinden in het daoïsme

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens