Zonder weg te vluchten in zweverige toestanden maar durven loslaten en gewoonweg de dingen zien zoals ze zijn; vooral ze te aanvaarden zoals ze zich aandienen; zo simpel, zo complexloos kan een uurtje mediteren zijn. Maar wat is meditatie dan wel?
Met een onbevangen blik naar het leven kijken zonder de dingen dadelijk te kwalificeren in maatschappelijk aanvaarde hokjes, opvattingen, ideeën, normen of waarden … Meditatie hoeft niet altijd zittend te gebeuren maar is een ding van alle dag, en vooral persoonlijk gekleurd, of juist níet gekleurd door enige vorm van mening of visie.
Wandelend, lopend, werkend – in onze relatie van mens tot mens… De sleutelwoorden voor dagdagelijkse meditatie zijn onbevangenheid en openheid, zoals een kind dat voor de eerste maal de zee ziet en zijn verwondering niet op kan. De meditatie van alledag, de meditatie van dagelijkse kleine dingen, het Reine Land dat zich voor jou ontplooit als je oprecht wil kijken. Het zit allemaal vervat in jezelf.
Het vergt moed, durf om langgekoesterde vooroordelen en visies te laten vallen voor de eenvoud van taboeloze waarneming van dat wat zich gewoonweg manifesteert in het leven van alledag. Net zoals de wilde dieren op het witte pad van Shantao slechte raadgevers zijn voor de reiziger die geconfronteerd wordt met drie verschrikkelijke keuzes. Zijn twijfel, zich vastklampen aan vertrouwde denkbeelden of visies die dikwijls voortkomen uit angst voor het onbekende: slechte raadgevers voor degene die een weg zoeken uit de draaimolen die het leven is – een oneindige opeenvolging van emoties, geluk, euforie, teleurstelling en daardoor van onbestendigheid die lijden met zich meebrengt. Lijden zowel voor onszelf als voor anderen, toegebracht door onszelf én door anderen.
Wat is boeddhisme? Boeddhisme is níet meditatie, het beoogt veel meer dan dat. Het is een samenspel van inzicht, moraliteit, mededogen, om te bereiken wat de dharma werkelijk beoogt: omgaan met alle vormen van lijden die zo onlosmakelijk verbonden zijn met het leven en die veroorzaken dat we ons op momenten ongelukkig voelen, gekwetst worden of zelf anderen kwetsen. Deze vormen van lijden, dukkha, trachten een juiste plaats te geven in ons leven omdat ze er misschien wel nog zijn, (ongetwijfeld, maar niet verder ons leven meer domineren. Beseffen dat we ons daardoor ongelukkig voelen, dat heet ontwaken.
Meditatie dus. Het leven aanschouwen is meditatie. Meditatie die niet enkel plaatsvindt op het kussen maar op elk moment, met elke ademteug die we nemen, in ieder facet van het leven dat het leven onszelf aanreikt.
Eén waterdruppel bevat het hele universum, één achteloze ademhaling, één spontane glimlach het hele leven. Het volstaat wakker te worden om te ontdekken dat samsara en nirvana zich niet ergens ver weg op een mysterieuze plaats tijd of ruimte bevinden maar hier en nu, zonder onderscheid. Het hangt af van jezelf en de manier waarop je met het leven omgaat of je je dan wel in het ene, dan wel in het andere bevindt.
Tekst Shaku Kajo, in contact met Jikoji Antwerpen
