Nooit werd hij het moe te gebaren ‘Honrai no jikko…’ (je Ware Zelf) – een allesomvattende cirkel in de lucht tekenend met zijn armen. Maar voor mij bleef het een mysterieuze abstractie.
In de Japanse cultuur is nederigheid een hoog gewaardeerde kwaliteit. Dit kan nogal verwarrend zijn voor ons westerlingen – speciaal voor Nederlanders vermoed ik – die zijn grootgebracht met waarden als assertiviteit en vrije meningsuiting.
De zenmeester luisterde aandachtig toen de jongen zijn ervaring aan hem rapporteerde: ‘Alles is Mu! Mu is overal… er is helemaal geen scheiding.’ De jongen straalde. De meester knikte tevreden en antwoordde: ‘Nu begint je oefening.’
‘Wat is groter, onze berg hier, de berg Fuji, of de Himalaya?’ ‘Dat is makkelijk,’ zei de jongeman enthousiast, ‘de Himalaya natuurlijk!’ ‘Nee’, antwoordde Daiun Sogaku kalm. ‘Ze zijn allemaal even groot. Er is geen verschil. Als je dit begrijpt, ben je bevrijd van je problemen.’
Ciska Matthes woonde en trainde van 1999-2005 (zes jaar lang) in Bukkokuji, de tempel van de onlangs overleden boeddhistische meester Harada Tangen roshi in Obama, Japan.
Ik groeide op in een huis vol boeddhabeelden. Het was in de jaren zeventig en mijn ouders hadden op de een of andere manier een grote liefde voor Aziatische kunst opgevat.
Als je loopt, alleen maar lopen, als je veegt, alleen maar vegen, als je eet, alleen maar eten.
Het was voor ons overduidelijk wat hij had bedoeld. Tan-den was het woord dat hij eindeloos bleef herhalen: het centrum van de hara, onder de navel in de onderbuik.
In wat werkelijk lijkt, zie je wat werkelijk is. Of je ziet het niet. In beide gevallen zie je hetzelfde.
Aanvankelijk kwam het bizar op mij over, met mijn westerse, logische manier van denken. Waarom zou je beelden afspoelen die noch vies zijn noch bewust van je zorgzaamheid?
