• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Fundamentele goedheid en verlichte samenleving

Fundamentele goedheid en verlichte samenleving

18 oktober 2022 door Zeshin van der Plas

Verlies je niet in de wereld, het is niet meer dan een flits in de duisternis. Het vernauwt je blik en focust zich alleen op de spanne tussen geboorte en dood. Je richt je op de zonsopgang en zonsondergang terwijl je weet dat de zon niet opkomt of onder gaat, De zon schijnt altijd en gaat nooit op of onder. Door ons te focussen op een concept, het ‘ik’ kijken we naar een zonsop- en zonsondergang.

Door onze geboorte kunnen we niet anders, we hebben een standpunt ingenomen waardoor de zon een keer in de vierentwintig uur zich aan ons gezichtspunt onttrekt. Met standpunt bedoel ik het punt, de plek waar wij staan. We hebben onszelf hiertoe veroordeeld, ik en de buitenwereld, veroordeelt tot de dualiteit van dag en nacht, we geloven in geboorte en dood als een begin en eind. We hebben het leven van sterven gescheiden; deze scheiding is angst. Leven zonder te sterven is onmogelijk. Dit is waar onze wereld uit bestaat en is de voorwaarde voor ons bestaan. Elk wezen probeert hieraan te ontsnappen, aan de onvermijdelijke dood. We verzinnen wetenschap en religies om een antwoord op dit dilemma te vinden. En er is alle reden toe om een antwoord te vinden, de plek waar we verblijven is niet zo’n prettig oord. Milieu, vluchtelingen en oorlog jagen ons angst aan, angst voor het verlies van ons standpunt, onze uitkijkpost. Het maakt dat het leven voor vele van ons ondraaglijk is. Zolang we niet in staat zijn ons standpunt, het punt waar wij staan vanuit een andere invalshoek te bekijken zal er angst zijn.

Fundamentele goedheid is alleen te realiseren als je het concept ‘ik’ kunt laten vallen.

Denk hier eens over na. Je adopteert een baby die zonder jouw adoptie zal sterven. Waarom adopteer je die baby?  In het mooiste geval ga je er van uit dat het goed is een baby te redden van de dood. Je denkt misschien dat het over die baby gaat, maar het gaat over jou. Wat is je intentie, waarom wil je die baby redden? Hoe dik is je concept ‘ik’ hier bij betrokken? Zelfs als je je huis zou moeten verkopen om die baby te kunnen adopteren, hoe dik is dan je ego erbij betrokken?

Het ego (ik) is met ons hele lichaam verweven, het ‘ik’ laten vallen gebeurt niet zomaar. Om werkelijk tot dit punt te komen moet er nogal wat in je levenswandel gebeuren. Onze gehechtheid word duidelijk bij het fenomeen fantoompijn. Iemand is zijn hand kwijt en krijgt pijn in zijn hand die er niet meer is, althans hij zit niet meer aan zijn lijf. Over de oorzaak van fantoompijn is inmiddels duidelijk dat het hersengebied dat oorspronkelijk correspondeerde met het geamputeerde lichaamsdeel nog actief is en chronisch of af en toe geactiveerd wordt. De hersenen interpreteren dit alsof het geamputeerde lichaamsdeel er nog is en pijn doet.

Gehechtheid zit veel dieper dan wij aannemen. Een diep gewortelde kinderwens kan er de oorzaak van zijn dat je een baby adopteert, terwijl je er van overtuigt bent dat je goed doet.

De gehechtheid aan ons ego beperkt zich niet tot ons bewustzijn. Hoe vaak doe je iets goed wat heel slecht uitwerkt? Fundamentele goedheid ligt op een ander vlak en sommige mensen worden gedwongen dit gebied te betreden. Vaak gebeurt dit bij een bijna-doodervaring of onder invloed van een narcose. Een vriend van mij kreeg een hartaanval en zag zichzelf liggen, zijn lijf interesseerde hem op dat moment niet zo veel meer- het was wel goed zo. Hij heeft het overleefd en kon het navertellen. Ik vroeg hem: Als je jezelf zag liggen wie keek er dan? Kan een oog zich zelf zien? Hij kon het niet zeggen, maar dat wat hij als zichzelf betitelde had hij laten vallen.

Dit is natuurlijk een rigoureuze manier om een ander standpunt in te nemen maar het werkt wel. Alle personen met een bijna-doodervaring hebben een fundamentele (goedheid) verandering ondergaan. Gelukkig zijn er minder rigoureuze methoden om fundamentele goedheid te omarmen. Sakhyamuni Boeddha heeft ons zo’n methode (of leer) nagelaten. Maar het kost wel moeite om tot een punt van fundamentele goedheid te komen en soms blijft de ervaring uit. Binnen de zen-traditie word zo’n beleving ‘kensho’ genoemd, die in gradaties ervaren kan worden. Zulke inzichten zijn de voorwaarde voor een verlichte samenleving; simpel gezegd, je moet verder kunnen kijken dan je neus lang is. Maar ook als je het boeddhisme beoefent zonder deze belevenis te ervaren, kruipt door je training de fundamentele goedheid je genen in. En ontstaat er een vertrouwen, en inzicht dat leven en dood voorwaarde voor elkaar zijn.

Fundamentele goedheid, je boeddhanatuur is niet iets wat hebben, het is wat we zijn. Boeddhist zijn is dit te geloven, te zien en te omarmen. Daarom zul je door het boeddhisme te beoefenen niets verkrijgen. Alles wat je doet door het boeddhisme te beoefenen, is uitdrukking geven aan je fundamentele goedheid. Als je zoiets wilt begrijpen verlies je je goedheid. Begrijp je ‘lopen’? Probeer het maar te begrijpen, als je aankomt met ‘ spieren, aantrekkingskracht, of signalen vanuit je brein, dan ben je verloren. Elk wezen is fundamentele goedheid, het is niet iets bijzonders, je kunt je er niet mee onderscheiden, elk wezen is fundamenteel goed. Daarom is geen verlichte samenleving mee te creëren het enige wat mogelijk is, is jouw goedheid in te zien, te proeven, te horen, te ruiken of te voelen. Dit is verlichting, één met je boeddhanatuur.

Ga daarom niet op zoek naar verlichting, de brenger van licht komt vanuit het duister. Alles wat je fundamentele goedheid  maskeert is het oog van een naald waardoor je alles bekijkt. De spanne van leven tot dood is door het oog van een naald naar je boeddhanatuur kijken. De naald is je ego die je belemmert om je eigen fundamentele goedheid te zien. Het ‘ik’, de naald, is een soort ‘toegevoegde waarde’, je voegt een concept toe aan iets wat al af is. Zoals een lepel toevoegen aan een complete bestekcassette. Fundamentele goedheid is totaal, het is compleet, en alles omvattend, fundamentele goedheid is een verlichte samenleving waar niets aan toe te voegen is.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Zen, Zeshin van der Plas Tags: ego, fundamentele goedheid, ik, ik en de buitenwereld, leven, sterven

Lees ook:

  1. Zeshin – honger naar de dharma
  2. Het jaar 2019 – dag 65 – terugtreden
  3. De kaars en de vlam
  4. Frans Langenkamp – De oplossing van het misverstand over het ego

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Zeshin van der Plas

Zenleraar, oud-globetrotter, oprichter van Suiren-ji zencentrum. Schrijver van versjes, liefhebber van het leven. www.zencentrum.nl 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

02 feb
Meditatie in het dagelijks leven
2 feb 23
08 feb
Online Lezingenserie 'Spirituele wetenschap - De nieuwe wetenschappelijke mentaliteit' (2)
8 feb 23
08 feb
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
8 feb 23
09 feb
ONLINE - Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
9 feb 23
09 feb
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
9 feb 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Taigu – Het lijden in de wereld

    Taigu - 6 februari 2023

    Het komt Taigu voor dat boeddhisme te vaak gaat over ‘verlichting’ en te weinig over het lijden in de wereld, dat eerst moet worden opgelost voordat iemand zich in spirituele zin bevrijd kan wanen. Het existentiële kerndilemma van boeddhisme is dat wij ieder delen in de rotheid van de wereld, terwijl wij over het vermogen beschikken onze bevrijding dichterbij te brengen door het lijden van de ander te verminderen. In sommige teksten wordt dit vermogen ‘boeddhanatuur’ genoemd.

    Linkerhemisfeer domineert – een catastrofale weg

    Rob van Boven en Luuk Mur - 6 februari 2023

    We leven steeds meer in een materialistische wereld gericht op nut en macht, met hebzucht als doorlopende achtergrond motivatie. Afleiding is inmiddels vooral een noodzakelijkheid, waardoor het een gevangenis is geworden. Volle brede aandacht voor de natuur, elkaar, de omgeving kunnen we niet meer opbrengen.

    Ashoka – India’s bijna vergeten keizer

    Kees Moerbeek - 5 februari 2023

    De verdiensten van Ashoka (circa 268 – 232 v.o.j.), de derde keizer van het Mauryaanse rijk zijn groot, maar hij was bijna vergeten. De vertaling van zijn inscripties in de 19de eeuw ontrukte hem aan 2.000 jaar vergetelheid. Dit artikel gaat over het boek Mauryan India van de ook internationaal eminente Indiase historicus Irfan Habib en vooral over Ashoka’s inscripties.

    Erik – Een kleine geschiedenis van de leegte

    Erik Hoogcarspel - 1 februari 2023

    Logica is als de Formule 1: het geeft een hoop lawaai, maar het leidt ergens naar. Leegte gaat ook nergens naartoe, het heeft geen geschiedenis, dat hebben alleen de mensen die erover praten.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Tegenwoordigheid van geest
    • Het regressieprobleem in de advaita vedanta
    • Het jaar 2023 – dag 38 -ziekzwakmisselijk (2)
    • Als individu ben je nooit alleen…
    • Stichter van Fo Guang Shan – eerwaarde meester Hsing Yun (97) overleden

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens