• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boeddhisme » ‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’

‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’

13 augustus 2021 door Taigu

Binnen het christendom bestaat meer dan de orthodoxie van ‘Rome’ tot gereformeerd. Er zijn gedeelde spirituele waarden die boeddhisme en christendom verbinden.

Spinozisme, het woord is me het hele afgelopen weekeinde door het hoofd blijven gaan. Het komt door het boek Lotus in de Lage Landen. Daarin wordt beschreven dat boeddhisme werd aangezien voor spinozisme toen het rond het begin van de negentiende eeuw in kleine kring tot Nederland begon door te dringen.

Spinozisme verwees naar het denken van Spinoza, de zeventiende eeuwse Nederlandse filosoof van joodse origine. Spinoza haalde God binnen de dimensie van de wereld. Alles wat we waarnemen is een manifestatie van God, zei Spinoza; niet van een Vader-Schepper die buiten onze dimensie staat, maar alle fenomenen zijn God. God is de substantie van de wereld en materie en geest zijn ‘attributen’ (eigenschappen) van deze substantie.

Boeddhanatuur

Panentheïsme is de filosofische naam voor zulk denken. Bij pantheïsme is alles bezield van een goddelijke natuur terwijl God buiten de menselijke sfeer blijft. Bij panentheïsme is God zelf binnen onze dimensie.

Er bestaat een zekere analogie tussen het panentheïsme van Spinoza en het interzijn van het mahayanaboeddhisme. Niet in alle dharma’s bevindt zich boeddhanatuur, maar alle dharma’s zijn boeddhanatuur. Het een is het ander. Vorm is leegte, leegte vorm. Immanente transcendentie heet dit in het filosofische en godsdienstwetenschappelijke vakjargon. Er bestaat eveneens een overeenkomst tussen Spinoza en Dogen, de zenmeester die vier eeuwen eerder in Japan leefde. Ook voor Dogen was alles boeddhanatuur, niet alleen levende wezens, maar ook bergen en meren. En evenals later Spinoza achtte Dogen de allesverbindende ‘substantie’ mede toegankelijk voor de ratio, het verstand. Het is dan ook niet verwonderlijk dat men in de negentiende eeuw het boeddhisme zoals het toen op grond van de beschikbare bronnen verstaan werd, associeerde met het spinozisme.

Denkramen

Iedere tijd en cultuur neemt boeddhisme op binnen bestaande kaders. In China dachten sommigen dat die Boeddha uit het verre India een soort taoïst moest zijn geweest, toen het boeddhisme daar rond het begin van onze jaartelling serieus wortel begon te schieten. Het historische perspectief van een boek als Lotus in de Lage Landen doet denkramen oplichten die wij misschien niet meteen herkennen, maar die anno nu nog immer sluimeren in ons culturele voorstellingsvermogen. Hoezeer ook orthodoxe gelovigen van ‘Rome’ tot gereformeerd het christendom proberen te monopoliseren, stromingen als panentheïsme zijn even eigen aan ons culturele erfgoed als hun kijk op de werkelijkheid.

We kunnen niet in de geest kijken van anderen, maar het is niet uitgesloten dat sommige mensen in boeddhistische sangha’s in ons deel van de wereld de Dharma verstaan in termen van ons culturele erfgoed, langs de denklijnen van de christelijke orthodoxie of die van het panentheïsme.

In het eerste geval wordt boeddhanatuur onwillekeurig voorgesteld als een vonkje van de kosmische Boeddha: ‘onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’. In het tweede geval kom je, zoals gezegd, meer in de buurt van het interzijn. Als je het boeddhisme eroverheen legt, komen deze beide posities ineens een stuk dichter bij elkaar.

Revitaliseren

Is dit allemaal erg? Volgens sommige meer traditioneel ingestelde boeddhisten misschien wel. Maar anderen, zoals de Dalai Lama en Thich Nhat Hanh, roepen in koor dat zich hier juist een kans voordoet.

Er is het nodige wat ze scheidt, maar de christelijke en de boeddhistische cultuur kunnen ook gedeelde spirituele waarden aanboren. Waarom zou je je in vredesnaam het hoofd breken over vreemde begrippen uit een andere cultuur van 1500 tot 2500 jaar geleden wanneer je ideeën die binnen je eigen bereik liggen, kunt revitaliseren? Zo bezien hoef je geen boeddhist te zijn om naar de inspiratie van de Boeddha te leven!

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Jules Prast Tags: Boeddhisme, christendom, God, Jules Prast, Lage Landen, Lotus, Spinoza

Lees ook:

  1. ‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’
  2. ‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’
  3. Communie op het tempo van de nembutsu
  4. Boeddhisme – religie of niet. Wie kan het wat schelen?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Taigu (1961) is historicus, auteur en zenboeddhist met een zwak voor de nembutsu. Hij laat zijn geest vrijmoedig dwalen over het boeddhisme en de wereld. Evenals bij de Japanse zendichter Ryokan Taigu staat zijn dharmanaam voor ‘grote dwaas’. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 5 juli 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • 6 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’

Kees Moerbeek - 3 juli 2022

Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Verlichting is de kous op je kop
  • ‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’
  • Guy – Het begrijpen van de ware aard van de dingen
  • Ludo – Zijn
  • Taigu – De lijn en de cirkel

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens