Het Doodloze was voor de Boeddha geen fysieke plaats, maar een gemoeds- of geestestoestand waar geen ‘dood’ bestaat. Er bestaat geen ‘dood’, omdat er in die toestand ook geen ‘geboorte’ bestaat.
Columns
Scheiding van kerk en staat
Mijn vakantie bracht mij in Turkije en in China, en het bezoek aan paleizen, moskeeën, kerken en tempels zette mij aan het denken over het idee van de scheiding van kerk en staat. Dat is in vele landen een strijdpunt. In het Westen zien we dat als een verworvenheid van de moderniteit. Het hoort bij de waarden van de verlichting. Maar zoals vaak exporteren we, in een neokoloniale reflex, onze eigen opvattingen als vanzelfsprekend naar andere culturen zonder ons af te vragen wat deze thematiek in die cultuur betekent. Ik wil hier niet ingaan op de actuele problematieken maar op enkele grote culturele verschillen.
Ongeboren zelf
Iedereen heeft natuurlijk zijn of haar eigen achtergrond. Sommigen zijn zo opgevoed dat ze alleen maar durven te vertrouwen op hun intellectuele vermogen. Anderen hebben dat minder. Maar bij heel veel mensen is het zo dat ze worden aangeleerd om niet te luisteren naar zichzelf. Om niet hun intuïtie te volgen. Maar iets buiten hen te volgen. Normen en waarden die van buiten zijn opgelegd.
B’eter – Nogmaals: saladesoep (restjessoep)
Het toeval wil dat er in Praag veel Vietnamezen wonen, waarschijnlijk nog uit de tijd vóór de val van de muur toen – toen nog – Tsjechoslowakije en Vietnam bevriende communistische landen waren. Vietnamees eten en Vietnamese restaurants zijn hier erg talrijk. Er zit er hier eentje om de hoek en daar heb ik gisteren iets gegeten dat Bun Bo Nam Bo heet. Oorspronkelijk met rundvlees, maar nu met tofu. Naast Vietnamese restaurants zijn er ook Vietnamese vegan zelfbedieningsbufetten waar je bord wordt gewogen. Dat bevalt me prima!
Kernelementen van boeddhistische therapie (2 en slot)
Elke psychotherapeutische aanpak is volgens mij gebaat bij zo weinig mogelijk barrières tussen psychotherapeut en cliënt. In de praktijk betekent dit in stilte en liefdevol aanwezig zijn bij je cliënt. Omgekeerd belet liefdevol aanwezig zijn niet om professionele therapeutische vaardigheden toe te passen.
Het jaar 2024 – dag 271 – insightvrienden
Meditatie en de molentjes.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Als de balken gaan verzakken…
Hoe traumatisch is het als je opeens je hele lijf kwijt bent? Gewoon opeens verloren terwijl je op de fiets zat. In het begin had je het niet eens in de gaten, maar toen je wilde bellen had je opeens geen duim meer. Natuurlijk draai je je om en ga je op zoek of je het nog kunt vinden. En als je bij de plek komt waar je het ongeveer verloren hebt staan daar een hoop mensen en een ambulance. Er is een dikke vrachtwagen over je lichaam gereden en het ligt helemaal in de kreukels. Ze wikkelen je in een zeil en snoeren je helemaal vast op een brancard.
VrijdagZindag – Thuiswedstrijd
Sommige Haagse politici doen alsof de wereld niet één plek is geworden. Nationalisme, met bewaking van landsgrenzen en controle van instroom, moet het thuisgevoel van het ‘eigen volk’ herstellen. ‘Ook al verdienen we ons inkomen in de grote wereld, onder elkaar zijn we pas weer gelukkig, voor-modern thuis in ons eigen landje. Nu nog uit de EU.’
Dilemma
Soms kun je als beoefenaar van boeddhisme en dzogchen voor van die dilemma’s geplaatst worden.
Zo ontdekte ik laatst een rode vlek op mijn voormalige perzikhuidje, ter hoogte van mijn rechterschouder. Ongeveer in het midden een donkere, knopachtige uitwas, die als je goed keek ook pootjes bleek te hebben.
Jawel, een teek.
Het jaar 2024 – dag 270 – kippenfluisteraar
Menselijke eenzaamheid en de kip.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Boeddhistische doeners en denkers – de serie 74
Nadat ik in Sri Lanka het boeddhisme had ontdekt, heb ik veel gestudeerd, gemediteerd, en zelfs boeken geschreven. Maar de leer, de uitgangspunten, het achtvoudige pad: ze hielpen me niet van m’n angst af. Rationeel gezien is het boeddhisme helder voor me, maar het gevoel komt niet. Inzicht leidt op dit punt bij mij niet tot rust
Atheïst
‘Chef gelooft niet in een scheppende God, maar noemt zich niet vaak atheïst, omdat hem dat weer in een hokje plaatst. En hij haat hokjes,’ lees ik op de ochtend van 18 september in de dagelijkse bijdrage van de chef van de Kloosterbunker. Mooi. Ik houd ook niet van hokjes. Hokjes zijn mij veel en veel te benauwd! Maar wanneer je ben je eigenlijk atheïst?
Het jaar 2024 – dag 269 – autonoom
De autonoom en de ouderlijke zorg.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Taigu – Blablabla
Wat boeddhisme is, weet Taigu niet; wie het wel weet, is de weg kwijt.
Guy – dhammazaadjes – Dromen
Ik ben niet goed in dromen. De realiteit haalt me meestal in. Dat is maar goed ook: dromen creëren verlangens en afkeer. Het zijn asava’s. Uitvloeisels.
Peter – Binnentuinen
Vanochtend vroeg maakte ik in een binnenplaatsje met een speeltuintje van drie takken een A die ik achter liet op de grond. De A van anarchisme op plekken waar ik nooit iemand tegen kom. Als ik wel betrapt was, had ik de ochtendmens vriendelijk gegroet.
Het jaar 2024 – dag 268 – grafzerken
Dance macabre. Mijn grafzerken hebben nooit gedanst, geen millimeter.
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
Boeddhistische bevrijdingsparadigma’s
Naar mijn gevoel gaat boeddhisme te gemakkelijk over ‘mij’ en niet over de ‘ander’. En voor zover het op de ander gericht is, gaat het vaak om een naïef ‘lief zijn voor elkaar’ zonder de slag te maken van woorden naar daden, zonder een ketenverantwoordelijkheid te activeren die verder reikt dan ik-en-mijn-directe-omgeving. In het Mahayana van tegenwoordig komt paradoxaal genoeg gedrag voor dat men historisch gezien aan het Hinayana-kamp toeschreef. Velen schuilen binnen het boeddhisme tegen de boze buitenwereld in plaats van de bevrijding de wereld in te brengen.
Het jaar 2024 – dag 267 – keuzes
Wie ben je als je geweld niet met geweld beantwoordt?
Somewhere over the rainbow, skies are blue.
Take care out-there.
De mens
Volgens het verhaal heeft Satan de mens daar attent op gemaakt door hen te verleiden iets te doen dat door God verboden was. Door zich te realiseren dat er altijd twee kanten aan een medaille zitten, kon (en kan) de mens volwaardig gesprekspartner van God zijn. Helaas hebben mensen korte neusjes, en de meeste kijken daar niet aan voorbij. Ze zijn gaan denken dat zij beter zijn dan andere wezens. Dat staat immers in het grote verhaal dat ze zelf hebben geschreven!
Guy – dhammazaadjes – Experiëntieel ervaren (P. paccanubhoti)
Voor wie voorbij het ‘worden’ (P. bhava) gaat bestaat er geen zintuiglijk criterium meer om dit te duiden. Het ongeconditioneerde kan niet verwoord worden.
Oost en West op hun best
Boeddha leefde zo’n vijfhonderd jaar voor Jezus. Beiden spraken over liefde en geweldloosheid. Die combinatie is heel bijzonder, want er zijn genoeg mensen die spreken van en over liefde. Het is goed om te mediteren op geweldloosheid, dat verdiept onze liefde in ons leven.
Wat is zazen?
De zazen waarover ik spreek is geen meditatiebeoefening. Het is gewoon de dharmapoort van natuurlijke vreugde, de realisatiepraktijk van volledig bereikte verlichting. Het is de koan gerealiseerd, als je hiermee samenvalt, ben je als een draak die water drinkt, als een tijger die de bergen in gaat. Je moet weten dat de ware dharma uit zichzelf verschijnt, zodat vanaf het begin saaiheid en afleiding als vanzelf opzij worden geschoven.’
B’eter Saladesoep en Georgische sperziebonen
Ik wil het vandaag hebben over een Georgisch sperziebonenrecept. Ik at dit onlangs bij een potluck dinner tijdens een retraiteweekend (in de traditie van Plum Village/Thich Nhat Hanh). De potlucks zijn voor mij een van de hoogtepunten van de weekenden, omdat ik een ruime hoeveelheid heerlijke plantaardige gerechten van anderen kan proberen. Het Georgische boontjesrecept was de ontdekking van afgelopen weekend.
