Als individu ben je nooit alleen; er moet altijd op de één of andere manier rekening gehouden worden met anderen. Doe je dit niet, hou je geen rekening met anderen, dan plaatst de Boeddha die persoon onder type twee: “zij die anderen kwetsen, kwaad doen”.
Andre Baets
‘De gelijkenis van de giftige slangen’
In gedachten houdend dat suttas oorspronkelijk uit het hoofd geleerd en gereciteerd werden, is deze tekst een typisch voorbeeld van hoe de Dhamma, de Leer, beknopt en aan de hand van een aantal opeenvolgende vergelijkingen (upaya, ‘handige middelen’) gemakkelijker kon onthouden worden.
‘Alle wezens zullen sterven, want het leven eindigt in de dood’
“Mijn oma, Heer, is gestorven. Ze was versleten, op jaren, ze had de eerbiedwaardige leeftijd van honderd en twintig jaar bereikt.”
Aandacht voor de (eigen) dood
Je beseft dat je de dingen niet tot morgen of volgende week of volgend jaar kunt uitstellen, want morgen kan voor jou misschien nooit komen.
“Welke zijn de vijf boeien van de geest die hij niet geslaakt heeft?”
“Als je slordig kan zijn, ben je dat niet; als je de gelegenheid hebt om je over te geven aan zintuiglijke prikkels, doe je dat niet; als je valt sta je terug op, opnieuw en opnieuw en opnieuw”.
André – Het boek van de bossen
In het laatste sutta treffen we een merkwaardig verhaal, een geval van verregaande scrupulositeit, aan. Daarin verwijt een godheid een monnik, die graag aan een lotusbloem ruikt, dat hij de geur van de bloem steelt en dus in zekere zin een dief is.
Om verlichting te bereiken moet je een penis hebben
‘De Boeddha heeft nooit ontkend dat vrouwen de verlichting konden bereiken. Hij sprak wel over ‘de tweeëndertig plekken in het menselijk lichaam’ waarop meditatie zich moet richten om de obsessie voor het menselijk lichaam los te laten.
Ik wil de grootste hebben…
De grootste hebben…In boeddhistische kringen is het niet anders (dat zijn ook maar mensen). Waar het in Europa meestal gaat om de grootste tempel, gaat het in Azië om het grootste Boeddhabeeld.
De timmerman en een monnik – dispuut over de dhamma
Er is één Dhamma (werkelijkheid, waarheid) maar deze kan op verschillende manieren verwoord worden.
André – ‘Hou jonge kinderen weg bij de computer’
Misschien gaan we wel naar een maatschappij waarin inderdaad niets meer moet onthouden worden omdat alle informatie steeds en overal beschikbaar is. De apparaatjes zullen kleiner en kleiner worden en kunnen misschien wel bij de geboorte in de hersenen worden ingeplant. Zo zal leren en onthouden volledig overbodig worden. Alle kennis zal onbeperkt aanwezig zijn.
Buddhavacana: “Waar is dat feestje!?”
In de documentaire “In het spoor van de os” van de BOS uit 2005 wordt de kunstenares Marja Timmer tijdens haar training in het zenklooster Noorder Poort in het Drentse Wapserveen gevolgd. Wat opvalt is dat ze gedurende die periode niet mag schilderen. Wat zegt de Boeddha over kunst?
‘Weinig mensen komen naar een Dhamma-voordracht om te horen hoe ze zich kunnen bevrijden van het aangename’
De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3).
De kleine analyse van karma
Omdat het opgebouwde karma niet enkel tijdens dit leven maar ook levensoverstijgend werkt is het mogelijk dat iemand – ondanks zijn negatief karma – zo een groot heilzaam karma in vorige levens verzameld heeft dat hij toch als mens wederboren wordt.
Een samsarische boot heeft een verschillende kruissnelheid
“Laat daarom steeds de mens bewust alle geneugten vermijden; ze opgevend kruise hij de vloed, het schip voortdurend hozend. Zo bereikt hij de andere oever.” Het Kamma-sutta is het eerste sutta van de Atthaka Vagga uit de Sutta-Nipata; dat op zijn beurt, samen met onder andere het Dhammapada deel uitmaakt van de Khuddaka-Nikaya (de verzameling van korte teksten).
‘Gezondheid is het hoogste goed, nirvana het hoogste geluk’
Het achtvoudige pad – de veilige weg die naar het doodloze toe leidt.
De Boeddha, een sensitief, introvert denktype
Als Suddhodana, de raja van Kapilavatthu, had gehoopt dat zijn zoon, Siddhattha, zou opgroeien als een vastberaden, de wereld toegewende man van de daad met politieke ambities, dan werd hij teleurgesteld.
Evam me sutam: De pleisterplaatsen (1)
‘Zuivering van moreel gedrag’ wordt verkregen als we ons onthouden van onjuist spreken en van onjuist gedrag; als we ons houden aan de principes van juist levensonderhoud, als we materiële goederen wijs gebruiken en als we onze zintuigen bewaken.
Heeft een hond de Boeddhanatuur?
In de Japanse (Rinzai) zen traditie wordt er gebruik gemaakt van ‘koan’.
‘En waar is het, monniken, dat Mara en zijn gevolg niet kunnen komen?’
In dit sutta gebruikt de Boeddha de gelijkenis van de hertenvanger om ons te onderrichten over de manier waarop wij kunnen ontsnappen aan de invloed van Mara, de Boze en dit door ‘onzichtbaar’ te worden voor hem. Door het daarmee gepaard gaande inzicht worden de mentale vergiften uiteindelijk vernietigd en de verlossing bereikt.
De Boeddha – ‘Indien een mens zich met geen enkele van deze methodes door mij laat temmen, dan dood ik hem.’
In de Pali-Canon wordt regelmatig een voorwaarde gesteld voor het begrijpen van de Dhamma. Niet iedereen is in dit leven blijkbaar (karmisch) geschikt om de Leer te begrijpen.
Buddhavacana: Dhananjani-Sutta
Na het overlijden van de Boeddha werd de Dhamma op twee manieren beleefd. Een groep monniken en nonnen leefden rondtrekkend, in afzondering of in kloosters en hoorden zich vooral bezig te houden met studie, meditatie en contemplatie. De leken gingen op feestdagen naar de tempels om naar de voordrachten van de monniken te luisteren en probeerden zo goed mogelijk de vijf oefenregels na te leven.
De Boeddha- en de uitleg over karma
De Boeddha nuanceert de uiteenzetting over karma en stelt nu dat karma uit dit leven niet altijd direct in het volgende leven gevolgen hoeft te hebben, maar ook pas in een later leven tot rijping kan komen. Daarom kunnen mensen die nu slecht leven in een hemelse wereld terechtkomen en die goed leven in de hel.
‘Je ervaart dat alles komt en gaat, dat je nergens een plekje hebt waar je absoluut zeker van bent dat het niet verandert’
Vandaag de Cula-Rahulovada-Sutta MN 147 (1): De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3)
“Wat, Rahula is het element aarde? (2)
De Boeddha onderricht zijn zoon Rahula (2)
