• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Achtergronden » André – ‘Hou jonge kinderen weg bij de computer’

André – ‘Hou jonge kinderen weg bij de computer’

12 oktober 2021 door André Baets

Jonge kinderen moeten zo min mogelijk blootgesteld worden aan computers. Dat adviseert de Duitse psychiater en psycholoog Manfred Spitzer. Als het aan de geheugenonderzoeker ligt, zouden computers een bijsluiter moeten krijgen: “pas op, niet geschikt voor de nog in ontwikkeling zijnde hersenen van jonge kinderen.”

Volgens Spitzer zijn de studies die de voordelen van computers aantonen (kinderen zouden spectaculair beter lezen en rekenen), gesponsord door de ICT-lobby. Resultaten van andere, onafhankelijke studies geven echter aanleiding tot grote bezorgdheid. “Kinderen leren oppervlakkig en hoe minder ze een beroep hoeven te doen op hun geheugen hoe slechter het zal ontwikkelen en functioneren”, aldus Spitzer in de Volkskrant.

Kunnen we ons nog een wereld voorstellen zonder computers, zonder internet? De ouderen (+60) onder ons wel. Zij kunnen zich zelfs nog een wereld herinneren zonder gsm. Tenminste ik kan dat nog. Ik herinner me nog de eerste keer dat ik iemand op het werk zag met een mobiel toestel. Het was een walkapitein die ten allen tijde voor de rederij bereikbaar moest zijn. Het toestel was niets anders dan een grote batterij met handvat, met daarbovenop de hoorn en een lange telescopische antenne. De arme man sleurde het toestel ten grote van een aktetas, maar dan wel drie keer zo zwaar, overal met zich mee. Ik heb het hem nooit weten gebruiken.

Laten we nog een stapje verder in het verleden gaan. Herinnert zich nog iemand een wereld zonder boeken? En dan heb ik het niet over het al dan niet kunnen lezen; maar over de papieren bundels vol lettertjes. Ik denk niet dat er in Europa nog iemand is die nog nooit een boek gezien heeft, die nog nooit van het begrip lezen heeft gehoord.

Laten we dan nog verder teruggaan, tot de tijd van de Boeddha, zo’n 2600 jaar geleden. Zijn tijdgenoten kenden een schrift, maar of Siddhattha tot degenen behoorde die kon lezen is maar de vraag. De Pali-Canon bevat geen aanwijzing dat hij het lezen machtig was. Kunnen lezen werd in zijn tijd beschouwd als een nuttige maar niet tot de basisvorming behorende vaardigheden; vooral omdat de enige geschreven documenten in steen of hout gekerfde bekendmakingen en contracten waren. Het schrijven werd bijna altijd als beroep uitgeoefend. De houding van de Boeddha tegenover deze kunde wordt duidelijk uit zijn instructie aan de orde, dat het uitoefenen van vaardigheden zoals schrijven voor een monnik niet gepast is; “de monnik dient alleen op verlossing gericht te zijn.” (Ud III.9).

Als je niet kan terugvallen op een tekst wanneer je, je iets wil herinneren; wat moet je dan doen? Je ervan verzekeren dat je het niet vergeet door het vanbuiten te leren, je geheugen te gebruiken, de vaardigheid te ontwikkelen om je dingen correct te herinneren. Als we over de geschiedenis van de Dhamma spreken wordt er nogal gemakkelijk voorbijgegaan aan het feit dat de leringen van de Verhevene gedurende honderden jaren van leraar op leerling mondeling werden overgedragen. Dat duizenden voordrachten van de Boeddha met situering in plaats en tijd door de monniken en nonnen werden gememoriseerd.

Tijdens het eerste concilie, vlak na de dood van de Boeddha, kwamen zo’n vijfhonderd monniken onder leiding van Maha Kassapa bijeen. Omdat de leringen van de Verhevene niet waren neergeschreven zat er niets anders op – en voor die tijd heel normaal – om ze uit het hoofd te leren. De Dhamma werd onderverdeeld in thema’s en er werden ‘ouderen’ (maha Thera) aangesteld die met hun leerlingen elk een deel van de leerredes uit het hoofd leerden. De Vinaya werd toevertrouwd aan Upali, de Digha-Nikaya aan Ananda, de Majjhima-Nikaya aan Sariputta, de Samyutta-Nikaya aan Maha Kassapa en de Anguttara-Nikaya aan Anuruddha. Dagelijks werden er suttas gereciteerd en geregeld vergeleken de monniken de versies om er zeker van te zijn dat er geen afwijkingen in voorkwamen. Het ging hierbij niet om het vanbuiten leren van een paar gedichtjes of een liedjestekst. Maar over duizenden diepzinnige filosofische uiteenzettingen.

Stel je even voor… Je woont een voordracht over boeddhisme bij en wat je hoort spreekt je wel aan. Je wil er meer over weten, je er in verdiepen. Maar er zijn geen boeken, boeken bestaan niet; en al zeker geen internet. Je moet onthouden wat de spreker heeft gezegd.

Ik heb het eens nagegaan. Na een Dhamma voordracht vroeg ik bij het buitengaan aan een aantal toehoorders om kort (nog niet eens in detail) te vertellen wat de spreker gezegd had. Buiten het herhalen van de titel en de inhoud van de aankondiging kon niemand een gestructureerd overzicht geven. Verder dan “het was een mooie voordracht” of “het was een inspirerend spreker” kwam men niet. De woorden van de spreker bleken even vluchtig en kortstondig als een verfrissend zomerbriesje.

Laten we dus even stilstaan bij de moeite die de eerste generaties monniken en nonnen zich getroostten om de woorden van de Boeddha uit het hoofd te leren. Geen boeken om op terug te vallen, maar dagen en jaren van studie. Werkelijk een levenswerk, een fulltime job.

Laten we daar nog eens aan denken alvorens we spreken over onze hedendaagse boeddhistische studie en praktijk. Laten we eerlijk zijn en onszelf niet wijsmaken dat we de Dhamma kunnen doorgronden door het lezen van een paar boeken over boeddhisme en aanverwante meditatie, gecombineerd met een kwartier per dag op een kussen zitten te kijken ‘naar wat is’ of eenmaal per jaar een tiendaagse retraite al dan niet in Azië.

De Dhamma bestuderen en in praktijk brengen is ook voor ieder van ons nog steeds een fulltime job, een levenswerk en dit ondanks boeken en internet.

Een leerling vroeg eens aan de Japanse zen leraar Shunryu Suzuki roshi: “Wat moet een zen leerling in zijn vrije tijd doen?” Shunryu keek de man verbaasd aan en zei: “Welke vrije tijd?”

Of Manfred Spitzer gelijk heeft zal de toekomst uitwijzen. Maar waarschijnlijk is het dan te laat en kan de klok niet meer worden teruggedraaid. Misschien gaan we wel naar een maatschappij waarin inderdaad niets meer moet onthouden worden omdat alle informatie steeds en overal beschikbaar is. De apparaatjes zullen kleiner en kleiner worden en kunnen misschien wel bij de geboorte in de hersenen worden ingeplant. Zo zal leren en onthouden volledig overbodig worden. Alle kennis zal onbeperkt aanwezig zijn.

‘Kennis’ zal voorhanden zijn, maar het ‘weten’, het inzicht dat nodig is om tot ontwaken te komen zal ‘voor degenen met maar weinig stof in de ogen’ steeds een individuele ontdekkingstocht blijven. Een reis waarbij overgave, toewijding en discipline op de voorgrond staan en geen enkel apparaatje dit kan vervangen.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Andre Baets, Boeddhisme, Geluk, Gezondheid Tags: André Baets, Borre, computer, kind, Spitzer, Volkskrant

Lees ook:

  1. Hou jonge kinderen weg bij de computer
  2. Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…’de hoer spelen’
  3. Aandacht voor de (eigen) dood
  4. ‘Gezondheid is het hoogste goed, nirvana het hoogste geluk’

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. robq zegt

    13 oktober 2021 om 18:15

    Ik ben het bijna volledig met de auteur eens. Ook vind ik het onderwerp goed gekozen en nuttig om over na te denken. Maar op het einde lijkt het te veel op old school versus high tech. Weer eens ‘of’ in plaats van ‘en’. In mijn dagelijkse studie en training gebruikt mijn systeem juist beiden tezamen en met voor mij toch groot succes. Het kan en geeft fascinerende resultaten. Of dit voor iedereen kan weet mijn ikje echter niet.

  2. G.J. Smeets zegt

    14 oktober 2021 om 14:40

    Beste André

    Zonder computer wist jij niks van dit alles en kon je er hier niet over communiceren. Spuug je nu in eigen bron? En zeg eens, hoeveel teksten kun jijzelf van buiten opzeggen ? En waarom zou een mens lappen tekst van buiten leren als het met geluidopname, boekdruk en online ook kan? Je hebt het over de trits “Overgave, toewijding en discipline op de voorgrond”. Jij doet niet anders en the kids op hun computer ook niet.

Primaire Sidebar

Door:

André Baets

Boeddhist en auteur (Kagyu, Zen en Theravada). André publiceert op zijn site Buddhavacana (woorden van de Ontwaakte) en het Boeddhistisch Dagblad sutta’s uit de Pali-Canon. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 8 juli 2022 - 22 juli 2022
    Zomer Lam Rim cursus
  • 10 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 11 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 12 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 12 juli 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Polarisatie

Rob van Boven en Luuk Mur - 6 juli 2022

Kan het zo zijn dat we met dit kabinet een dictatuur hebben zonder dat we het doorhebben? Is onze democratie slechts een sprookje waar we nog in geloven? Of zitten we nog in een proces dat dit kabinet bezig is onze democratie stuk te maken?

Boekbespreking – Edel Maex: Het kan anders. Naar een ommekeer in ons denken en doen.

Erik Hoogcarspel - 6 juli 2022

Het centrale thema van het boek zou “ommekeer” moeten zijn. Dit wekt verwachtingen, die ik echter niet vervuld zie.

‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’

Kees Moerbeek - 3 juli 2022

Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Verlichting is geen koe
  • Het jaar 2022 – dag 186 – gerardcox
  • Dalai Lama (87) – ‘Tibetanen hebben de waarheid aan hun kant’
  • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
  • Extinction Rebellion blokkeert A12 – politie treedt meteen op

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens