• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Theo – Voorbij woorden?

15 oktober 2017 door Theo Niessen

Wat houdt me tegen? Wat houdt me tegen om te zien, te horen, te ruiken, proeven of voelen: door, om, voorafgaand of voorbij woorden? Waarom blijf ik steken in woorden die me als drijfzand meezuigen steeds verder mijn hoofd in? Steeds verder van mijn zintuigen!

Vreemd genoeg zijn het woorden die me richting geven: ´Theo! Wordt wakker, je hebt de gedachte dat zintuiglijk zien horen en voelen moeilijk moet zijn.’

Jee! Inderdaad! Al die verhalen die ik hoorde, ervaringen en boeken die ik las. Hierin werd aldoor gesproken over ‘jarenlang ploeteren’, ‘moeizame trajecten’ en een ´een lange geleidelijke weg´ om maar een glimp op te vangen van deze ‘naakte’ werkelijkheid.

Maar is dat zo? Sh*t, nee (!) realiseer ik me. Nee, deze woorden die ik schrijf zijn vloeibaar en brengen leven. Alsof mijn neus oren en neus open springen na een hevige verkoudheid. Ik krijg weer lucht en ervaar ruimte. Dat is iets wat ik vooraleerst voel en niet bedenk. Toch? Hou op Theo! Ik betrap mezelf om een volgende denkloop-in-wording. Ik geniet nog even van het gevoeld besef: de oplossing kwam in woorden maar ging met de ervaring!

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Theo Niessen Tags: drijfzand meezuigen, Theo Niessen, woorden

Lees ook:

  1. Voelend aanwezig zijn binnen zen
  2. Zen is het leven, dat wat je meemaakt…
  3. Theo – Het glasgordijn!
  4. Theo – Leer wankelen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Siebe zegt

    15 oktober 2017 om 19:11

    In hoeverre ben je als mens nou in staat om bijvoorbeeld hevige pijn zonder enig spoortje afkeer te ervaren? Dit blijkt heel heel lastig. Ik vind zelfs al bij geringe pijn.

    Het lijkt me een goede verklaring van de Boeddha dat dit zo lastig is omdat er over eindeloos veel levens een begeertevolle relatie is geweest ten aanzien van pijn. Daarom is het in dit leven vrijwel onmogelijk om hevige pijn zonder enige begeerte, dus zonder enig spoortje afkeer, rustig ontspannen te ervaren. Het patroon…pijn—> neiging tot afkeer komt vrijwel meteen op gang.

    Volgens mij geven de sutta’s ook aan dat deze begeerte, deze gehechtheid, dit onvermogen om hevige pijn gewoon te ervaren zonder begeerte, dat zorgt er ook voor dat er aldoor een besef is van een entiteit-Ik die dit hevige pijn ervaart. Dat maakt het er ook niet gemakkelijker op. Maar wie kan zeggen dat ie niet het gevoel heeft dat een entiteit Ik, een waarnemer, die pijn moet verduren of verdragen?

    Maar is niet ten aanzien van eindeloos veel gewaarwordingen een begeertevolle relatie ingesleten over vele levens? Lijkt me wel.

    Dit betekent concreet dat vrijwel elke gewaarwording wel wilsformaties of neigingen in ons opwekt. Dat doe je niet zelf. Het gebeurt op voorwaardelijke wijze. Er is geen zelf dat dit regelt. Die wilsformaties of neigingen zijn woordloos en zuigen je je hoofd in vind ik. Voorbij woorden zijn de woordloze neigingen.

    Nee, ik vind het niet reeel te zeggen dat keusloos gewaarzijn of echt zintuiglijk zien, horen, voelen etc. het grootste gemak is wat er bestaat.

    groet,

    • kees moerbeek zegt

      18 oktober 2017 om 17:34

      Ik snap je beslommeringen, Siebe, en die van Theo niet zo. Met alle respect, ik zie in jullie berichten iets als ‘wilsformaties’, ‘neigingen’, ‘iets wat je zelf niet doet’, ‘iets wat voorbij woorden is’, ‘(keusloos) gewaar zijn’, ‘entiteit-ik’ enzomeer…

      Ik ken het taalgebruik, maar kan er niet zo heel veel mee. Het is de geest, die zichzelf probeert te doorgronden. Oeps, daar ga ook ik voor gaas.

      Terug naar af. Leidt dit alles tot het ‘bevrijden van alle levende wezens?’ Of is het gewoonweg Denksport? Er is de afwas, de vuile kattenbak, de vuilniszak… De ouwe zenmeesters hadden het over poepstokken :-)

      Namo Guanshiyin pusa! (= Akela, wij staan paraat)

      • Siebe zegt

        18 oktober 2017 om 23:28

        Hallo Kees,

        Ik denk niet dat studie-achtige kennis hetzelfde is als de ware kennis die wordt genoemd in de Pali sutta’s. Wanneer ware kennis opkomt, zo geven de sutta’s aan, dan wordt onwetendheid verdreven, en vice versa.

        Wat is die ware kennis? Ware kennis is bijvoorbeeld kennis van de vier edele waarheden.
        Is kennis van de edele waarheid van het beeindigen van lijden wat anders dan een ontmoeting met het ware zelf? Ik denk het niet.
        Ware kennis is ook kennis van het ontstaan en verdwijnen van de khandha’s. Hierbij gaat het ook niet om intellectuele kennis.

        Ware kennis is ook niet kennis van zwaartekracht golven of van de juiste medicatie bij ziekten. Of kennis van hoe je milieuproblemen oplost. Of de kattenbak schoonmaakt en de afwas doet. Ware kennis gaat toch de geest aan, de natuur van geest, wat er in opkomt, de onderlinge relaties etc. Ware kennis is die kennis die een einde maakt aan de asava’s. Die wilsformaties, oftewel begeerte voorgoed beeindigd. Die geconditioneerd-heid ontmanteld, zelfs goede wilsformaties en gewoonten.

        Je moet toch ergens vanuit gaan? Het is toch idioot om zelf maar te gaan verzinnen wat bevrijding is?
        Ik kan me ergens voorstellen dat je iets kunt zien, met het oog van wijsheid, dat je leven op zijn kop zal zetten. Dat werkelijk een einde kan maken aan neurose, verwardheid, angsten, gevoelens van onveiligheid, stress etc.

        Ik geloof dat onwetendheid kan verdwijnen.

        groet,

  2. kees moerbeek zegt

    19 oktober 2017 om 18:48

    ‘Je moet toch ergens vanuit gaan? Het is toch idioot om zelf maar te gaan verzinnen wat bevrijding is?’ Laat de Boeddha dat zelf nou precies gedaan hebben, Siebe, 2.500 jaar geleden!

    De Verhevene zegt: ‘Wie weet is mijn idioterie ook iets voor jou. Doe je voordeel met mijn Achtvoudige Pad.’ Dit is een eigen leven gaan lijden en gesystematiseerd. Er zijn er die dit ware kennis noemen.

    Denk je werkelijk, Siebe, dat de Ontwaakte zich bezig hield met filosofische beslommeringen als Ware Kennis? Hij had als geneesheer, die het Lijden wilde opheffen echt wel iets anders te doen. Lijkt mij. Excuses maar heus, in zijn tijd vielen appels van de bomen en schoten niet het heelal in. Heus, in zijn tijd geneesden mensen van medicijnen.

    Onwetendheid zal zeker en vast verdwijnen, maar ook gehechtheid en hebzucht.

    • kees moerbeek zegt

      19 oktober 2017 om 20:12

      ‘Dit is een eigen leven gaan lijden en gesystematiseerd. Er zijn er die dit ware kennis noemen.’

      Van de woorden van de Verhevene is een filosofisch systeem gefabriekt, wat een eigen leven is gaan leiden. Er zijn er die dit boeddhabetere Ware Kennis noemen. Dit bedoelde ik te schrijven.

      Akela Guanyin ik doe mijn best!

    • Siebe zegt

      19 oktober 2017 om 20:21

      Ik ben dit onderwerp net aan het bestuderen in de Nikaya’s.

      Ware kennis is in de overgeleverde Pali sutta’s geen filosofische kennis Kees.

      -“Ware kennis is de tegenhanger van onwetendheid”. (MN44§29)

      Dit lijkt me een belangrijke opmerking. Het duister wordt verdreven door licht en onwetendheid wordt verdreven als ware kennis ontstaat. Soms het wordt het zo gezegd: als iemand bij ware kennis is aangekomen.

      Het bestaat volgens mij niet binnen de overgeleverde Pali sutta’s dat onwetendheid wordt verdreven zonder het opkomen van ware kennis. Dit gaat hand in hand.

      -“Met het vervagen van onwetendheid en het ontstaan van ware kennis doet ‘Ik ben’ zich niet voor aan hem; ‘Ik ben dit’, doet zich niet aan hem voor; ‘Ik zal zijn’ en ‘Ik zal niet zijn’, en ‘Ik zal uit vormbestaan’, en ‘Ik zal vormloos zijn’, en ‘Ik zal waarnemend zijn’, en ‘Ik zal niet-waarnemend zijn’ en ‘Ik zal noch waarnemend noch niet-waarnemend zijn’- deze doen zich niet aan hem voor”… Dit is anders wanneer een niet geïnstrueerde wereldlijk persoon iets voelt/ervaart dat geboren is vanuit onwetendheid-contact. Dan doen al die denkbeelden over een Ik zich nog wel voor. (SN22.47). Ware kennis is op beslissende wijze doorgedrongen in de kwestie van identiteit. Het twijfelt totaal niet meer aan vragen als ‘is er een Ik, zal er een Ik zijn, zal ik waarnemend zijn etc?
      Alle twijfel en onzekerheid is verdreven door ware kennis. Geen filosofisch spel met antwoorden meer. Er is ware kennis.

      Wanneer afstand is gedaan van onwetendheid en ware kennis is ontstaan, is er geen gehechtheid meer aan zintuiglijke verlangens, visies, regels en plichtplegingen en een doctrine van (een) zelf. Niet gehecht is geest niet geagiteerd. Iemand bereikt Nibbana. (MN11§17)

      -“Vriend, met het verdwijnen van onwetendheid, met ontstaan van ware kennis, en met de beëindiging van begeerte, wordt hernieuwd bestaan in de toekomst niet voortgebracht.” (MN43§17)

      (Fragmenten uit de vertalingen van Bhikkhu Bodhi)

      Tegenhanger van onwetendheid is niet een niet-weten, het is ware kennis. Misschien dat niet-weten als houding, niet verkeerd is, maar volgens mij is uit de sutta’s niet op te maken dat niet-weten bevrijdt. De tegenhanger van onwetendheid is ware kennis.

      Wat ware kennis is? Het is bijvoorbeeld kennis van de vier edele waarheden; van het ontstaan, beeindigen en de weg naar het eindigen van de asava’s; kennis van het ontstaan en verdwijnen van de khandha’s en zo nog wat zaken.
      Dit is geen filosofische kennis.

      groet

  3. kees moerbeek zegt

    21 oktober 2017 om 16:37

    ‘Ik ben dit onderwerp net aan het bestuderen in de Nikaya’s.’

    Er is naast studie ook het leven zoals mensen het werkelijk leven. Daarmee hield de Verhevene zich bezig.

    https://www.youtube.com/watch?v=5UGln73LzoM

    Akela Guayin, ik doe mijn best

    • Siebe zegt

      21 oktober 2017 om 19:49

      Ach… poepen, neuken, plassen, wandelen, zitten, staan, reizen, eten koken, afwassen, eten…etc..dat is allemaal het levens zoals mensen het werkelijk leven… maar informatie tot je nemen, studeren, overwegen, bespiegelen, kennis delen…dat is allemaal niet het leven zoals mensen het werkelijk leven?

      Wil je me niet gewoon straffen Kees? omdat je zin hebt ‘de student’ op zijn plaats te zetten?

      groet,

      • Joop Ha Hoek zegt

        22 oktober 2017 om 10:00

        Theo schreef zijn tekst vanuit het hart, om anderen daar deelgenoot van te maken en van te laten genieten. Dat kwam helaas onvoldoende tot uiting in de daarop ontstane discussie die ik nu sluit.

Primaire Sidebar

Door:

Theo Niessen

Projectleider ‘Persoonsgerichte zorg’ bij Fontys Hogeschool Verpleegkunde. Wil mindfulness, meditatie en zen-meditatie ‘zorgproof’ maken. Dit betekent mindfulness en zen ontdoen van mogelijk negatieve associaties door in taal en uitingsvorm aansluiting te zoeken bij de doelgroep. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 25 januari 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 26 januari 2021
    Jataka (Huis ter Heide)
  • 26 januari 2021
    Online Dhammakaya-meditatie
  • 27 januari 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 27 januari 2021
    Lezingenserie ONLINE: 'Reïncarnatie en karma’
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Verkiezingen 2021 – ‘Er is menselijke warmte nodig in de politiek’

Wouter ter Braake - 18 januari 2021

Ik lanceer een ander alternatief. Een brede bewustzijnsbeweging. Een beweging van kiezers die het geluk van alle mensen vooropstelt en als uitgangspunt neemt. Op basis van een bewustzijn dat boosheid transformeert in wijsheid. Een bewustzijn dat gefundeerd is in het besef van verbondenheid van al wat leeft. Een bewustzijn dat verschillen respecteert en met een warm hart en open mind openstaat voor dialoog.

De Lotussoetra – boeddhisme en politiek

Erik Hoogcarspel - 14 januari 2021

In de Lotussoetra worden de geboorte, de meditaties, het ontwaken het preken en de dood van de Boeddha beschreven als niet meer dan een show die hij opvoert. Het is een didactische methode. In feite is hij de eeuwige wetgever van het universum en daarom de inrichter van de ware politiek.

Het boeddhisme en religie

Erik Hoogcarspel - 12 januari 2021

Is het boeddhisme een religie, een levensweg of een filosofie? Als je deze vraag aan meerdere mensen stelt krijg je geheid verschillende antwoorden en voor elk antwoord valt wel iets te zeggen.

Tien jaar Boeddhistisch Dagblad

Joop Ha Hoek - 8 januari 2021

...

Jasper Schaaf – Marx’ diepe respect voor Aristoteles

gastauteur - 1 januari 2021

Jasper Schaaf: 'Aristoteles noemt het doel van het menselijk bestaan ‘geluk’. Klinkt dit te makkelijk? Is het vreemd? Speelt zo’n ver, groot en toch belangrijk doel echter ook geen belangrijke rol in de vroegere geschriften van Marx, waar hij nog meer dan later op de werken van Georg Hegel en Ludwig Feuerbach leunt?'

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Economie – Splits het op! En ook: alles hoeft niet in één keer
  • Dierenbelangenorganisaties – stop met het inzetten van honden en paarden bij conflictsituaties
  • Leven in Thailand: Nog meer beessies
  • Woordenboek niet-weten: de lege geest
  • Dick – vertrouwen 2 (niet)

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens