• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Columns » Iets over tijd (1) –  Gestolen tijd

Iets over tijd (1) –  Gestolen tijd

7 augustus 2021 door Ksaf Vandeputte

Een paar romanfragmenten. Een kind vraagt aan het volwassen hoofdpersonage: ‘Waar ligt morgen?’ (…) ‘Zelf heb ik het nooit over tijd als ik met het kind praat. (…) Ik kan het niet opbrengen, morgen kunnen we weggevaagd zijn, je herinnert je maar al te goed al die keren dat je je beloftes niet kon nakomen, als je het over tijd hebt, beloof je altijd iets. Dan is het beter om maar helemaal niets te zeggen.’ (…) ‘Als je helemaal terugging naar je jeugd, was er geen tijdlijn meer, dan leek het eerder een landschap van gebeurtenissen, je kon je de volgorde ervan niet meer herinneren, misschien hadden ze er geen, maar lagen ze verspreid als op een vlakte. (…) Toen ik voor het kind op de grond zat en zij me naar morgen vroeg, begreep ik dat ze nog op de vlakte stond, maar dat ze aanstalten maakte om de tunnels in te gaan waar tijd is.’

Peter Høeg, Grensgevallen

Wat een prachtige diepteblik op het fenomeen tijd. Het kind staat op de grens van de onbevangen bewustzijnsstaat waarin tijd vrijuit stroomt en de volwassen bewustzijnstoestand  waarin we gevangen zitten in tunnels van tijd.

Tijd doden

Sinds de uitvinding van de klok is tijd gereguleerd in standaard-eenheden van uren, minuten en seconden. De paar boeren die er nog zijn, leven nog min of meer op het ritme van het daglicht. Al hoor ik op zomernachten ook het geraas van de dure, gehuurde oogstmachines die op zo kort mogelijke tijd moeten renderen. De rest van ons verloor grotendeels zijn band met de natuurlijke tijd van dag en nacht, seizoenen en maanstanden. Als werknemer in een fabriek of kantoor moet je stipt op tijd verschijnen. De werknemers die het laagst in de pikorde staan, worden sinds de invoering van de ‘wetenschappelijke bedrijfsvoering’ gedrild tot circusdieren.

Sinds de digitale revolutie is zelfs onze zogenaamd ‘vrije tijd’ niet meer echt van ons. Zomaar wat rondlummelen is ‘verloren tijd.’ Tijd moet nuttig besteed worden, geconsumeerd via spelletjes, films, avontuurlijke weekends en reizen naar verre bestemmingen. Liefst all-in. We worden overspoeld door prikkels, kicks die ons een vrolijk, jeugdig en zinvol gevoel moeten geven. Als de opwinding van prikkels te lang aanhoudt, wordt het mogelijk een overbelasting. Wat een grap: zelfs onze vrije tijd kan bijdragen tot een burn-out. Want het is een overbelasting die we vaak niet opmerken tenzij als een onderhuidse rusteloosheid. Wanneer we teveel info moeten verwerken, raken we ontredderd, ontstaat er eventueel onderhuidse paniek. Vaak is de paniek die veel westerlingen voelen niet hevig genoeg om ervan onderdoor te gaan. Maar we zitten wel in een voortdurende sfeer van onbehagen, vage angst. De angst dat we de dingen niet onder controle hebben.

Ons brein kickt op veel prikkels. Bijna alle prikkels werken volgens hetzelfde beloningsmechanisme als verslaafd zijn aan drank of drugs. Een drang die om steeds meer en om steeds heviger prikkels vraagt, wat ons in een permanente staat van opwinding houdt. Collega’s, reclame en verkopers van om het even wat dringen ongevraagd onze meest intieme momenten binnen. Veel prikkels geven afleiding maar ook letterlijk verstrooiing. Wanneer nemen we de tijd om iets uit te diepen? In de vluchtige stroom van oppervlakkige brokjes informatie blijven we hangen in het gekende. Om iets wezenlijks te doorgronden, is het letterlijk nodig om langere tijd stil te staan bij wat zichzelf niet vanzelf na een paar seconden onthult. Het is moeilijk om een originele gedachte te produceren als de stilte die daarvoor nodig is de hele tijd wordt plat gebombardeerd.

Veel westerlingen associëren stilstaan bij zichzelf met mediteren. Helaas zitten we ook dan vaak gevangen in een vorm: stilstaan bij onszelf als een half uur stilzitten op een kussen. Terwijl stilstaan bij onszelf overal kan, niet enkel op een kussen en ook niet enkel in de rust van de natuur. Het is een levenshouding die we kunnen inbouwen in elk moment van ons leven, als niets dringends of onverwachts ons opeist. Ergens bij stilstaan is niets anders dan mediteren. Mediteren over het leven, ook over de zogezegd kleine kantjes van het leven. Terwijl we mediteren en tijdens andere momenten van intense concentratie, vertraagt de tijd. Soms lijkt hij zelfs even stil te staan. Zowel als we onszelf confronteren met het heel grote, overweldigende, als met het heel kleine, broze.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Geluk, Ksaf Tags: gestolen tijd, Grensgevallen, leven, mediteren, onbevangen bewustzijnsstaat, Peter Høeg, stilstaan, stipt op tijd, tijd, vrije tijd

Lees ook:

  1. Mijn lieve leven lang heel jij mijn wonden…
  2. Het jaar 2018 – de vijfennegentigste dag – tijdsdruk
  3. Iets over tijd (2) – De mythe van het ‘hier en nu’
  4. Is een participatiesamenleving haalbaar?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Mieke zegt

    9 augustus 2021 om 03:20

    Tijd is bedacht, bestáát niet. Tijd verdampt als het ware wanneer je aanwezig bent.

Primaire Sidebar

Door:

Ksaf Vandeputte

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers. www.meditatief.be 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 5 juli 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • 6 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’

Kees Moerbeek - 3 juli 2022

Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Verlichting is de kous op je kop
  • ‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’
  • Guy – Het begrijpen van de ware aard van de dingen
  • Ludo – Zijn
  • Taigu – De lijn en de cirkel

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens