• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Onbewuste programmering

Onbewuste programmering

1 februari 2021 door Rob van Boven en Luuk Mur

Onze ouders deelden hun visie op de wereld met ons. Hun emoties, hun trauma’s, hun verhalen en concepten werden aan ons doorgegeven. We zijn ons er als kind niet van bewust dat het slechts hun visie is en niet noodzakelijkerwijs de realiteit dekt. Als kind slaan we hun informatie als feitelijk op. De visie van je ouders op de wereld en op jou, vormde je eerste conditionering en bepaalde voor een belangrijk deel mede hoe jij de werkelijkheid en jezelf ging zien. Onze aangeboren diepste kern, ons DNA, door ons het natuurlijke of kwetsbare kind genoemd, zal verschillen van de verwachtingen en dromen van je ouders. En vergeet niet, ook je ouders zijn geconditioneerde kinderen. Zo ontstaat het verdeelde zelf; twee zelven die in een strijd met elkaar verwikkeld kunnen zijn. Je ouders hebben de wereld aan je willen uitleggen en aan jou de opdracht je eigen keuzes te maken en je eigen kracht te ontwikkelen. Strijden tegen een deel van jezelf, bijvoorbeeld tegen gevoelens waarvan je geleerd en aangenomen hebt dat ze negatief zouden zijn, zet je op achterstand bij je streven te (over)leven.

Menigeen kiest als volwassene voor een vorm van coaching om meer inzicht te krijgen in eigen programmering. Deze programmering heeft geleid tot een intern geloof, vaak gericht op het onderdrukken van het natuurlijke deel van jezelf. Vaak zijn er daardoor geloofsvergissingen ontwikkeld, die mogelijkheden in zelf- en relatieverwerkeling verstoren. Onder andere inzichtgevende psychotherapie en meditatie kunnen je ondersteunen bij het inzicht verkrijgen in en loskomen van deze geloofsvergissingen, die je voor een belangrijk deel, maar niet alleen, geleerd hebt in relatie met je opvoeders. Het is mooi als je daarbij respect kan hebben voor de moeite die je ouders gedaan hebben. Ouders doen, uitzonderingen daargelaten, over het algemeen datgene waarvan ze geloven dat het goed is, maar ook weer bezien door de bril van hun eigen geloofsprogramma.

Naast de beïnvloeding door onze ouders, worden we ook geprogrammeerd door de cultuur waar we in opgroeien en leven. De cultuur geeft ons ook een patroon mee waar we aan moeten voldoen. We zijn ons er vaak veel minder bewust van hoe groot de impact is van deze beïnvloeding. De gemeenschap zal kunnen reageren met afwijzing en isolering als we te veel afwijken van de verwachtingen en uit zelfbescherming voelen we ons genoodzaakt mee te doen. We kunnen een karakter ontwikkelen om ons geaccepteerd te weten en we gaan er zelf in geloven.

Er zijn gemeenschappen waar het niet verwacht wordt dat je veel met je eigen individualiteit bezig bent. Mensen ervaren zich dan vooral als een deel van de familie. Bij een ik-cultuur wordt juist het hebben van een eigen mening en het maken van eigen keuzes gewaardeerd. Individueel succes in onze prestaties wordt in onze samenleving erg hoog aangeslagen. En de criteria waarmee succes wordt afgemeten zijn vaak inkomen en macht. Als die standaards weinig met je eigen natuur te maken hebben, dan is aanpassing hieraan een recept voor frustratie en somberheid.

Een andere opdracht die we vaak van onze samenleving meekrijgen is dat we gelukkig moeten zijn. Het kan leiden tot doorlopend onecht gedrag en de deprimerende constatering dat je in je echte leven hier niet bij in de buurt komt. Het leven van alledag kent nu eenmaal lief en leed. Als onbewust de opdracht is om gelukkig te zijn, dan voelt het leven vaak aan als verliezen.

Het doorlopend oordelen over mensen en jezelf, niet op basis van inzicht of wijsheid, maar op basis van veronderstellingen en overtuigingen, is ook mede het gevolg van programmering door de samenleving. Als je goed bent dan verdien je aandacht en liefde van de groep. Anderen aanvallen en hun ‘slechtheid’ aan de kaak stellen is een geliefkoosde manier om te bewijzen dat je deugt. Onbewust word je beïnvloed door de maatschappelijke oordelen van de groep waar je bij wilt horen. In de politiek lijkt dit de belangrijkste bezigheid te zijn en onze media doen hier als producenten van vermaak aan mee. De maatschappelijke norm is vaak belangrijker geworden dan proberen met een open bewustzijn problemen te onderkennen en op te lossen.

Het analyseren van de beïnvloeding van de samenleving op je welbevinden is veel minder gebruikelijk dan psychotherapie om het programma van je ouders bewust te worden. Misschien ben je vooral een maatschappelijke toneelspeler geworden die in zijn eigen rol is gaan geloven als ware deze authentiek. Je karakter is daarbij een masker, waar je je mee bent gaan identificeren. Je bent vooral aan het overleven, je zoekt erkenning, het bewijs dat je om van te houden bent en misschien eindig je wel, zonder dat je je ware kern de kans hebt gegeven. Of je hebt meer geluk en maak je een crisis door. Een crisis kan ons naar onszelf doen kijken om ons te realiseren aan welke interne programmering we eigenlijk gehoorzamen. Daarmee heb je een nieuwe kans om te kiezen voor je eigen waarden en interne deuren die vooral dicht moesten blijven toch te openen en dingen te ondernemen die je steeds vermeed. Je kan ontdekken dat je veel meer bent dan al die standpunten waar je je mee identificeerde. Naar aanleiding van een crisis kan je wakker worden uit een droom, waarvan je dacht dat het de realiteit was. We leven door onze programmeringen in zekere zin in een hypnose. Als we voor een deel wakker worden, kunnen we gewaarworden waar we ons door laten aansturen, inzien dat elk cultureel kader relatief is en herijken wat van wezenlijk belang is. De volgende stap kan zijn om ongehoorzaam te worden in relatie tot onze geloofsvergissingen en op eigen benen te gaan staan en proberen innerlijke vrijheid te vinden t.o.v. al die overtuigingen die onze cultuur opdringt. Verwondering als bevrijdend uitgangspunt bij je ontdekkingstocht en waar nodig het sociale spel mee spelen, uitgaande van je eigen regels.

 

Categorie: Columns, Geluk, Gezondheid, Luuk Mur, Onderwijs, Politiek, Rob van Boven Tags: cultuur, delen, doorlopend oordelen, hypnose, kind, Luuk Mur, media, opvoeding, ouders, Rob van Boven, slechtheid, verwondering

Lees ook:

  1. Op zoek naar een politiek leider die fatsoen aan wijsheid koppelt (13)
  2. Mijmeringen over bewustzijn
  3. Leugen en bedrog op het Binnenhof
  4. Hersenen zijn een supercomputernetwerk

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Rob van Boven en Luuk Mur

Rob van Boven (1951) is psycholoog en psychotherapeut met belangstelling voor het boeddhisme. Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en lid van de Dzogchen Community Nederland. Beide mannen gaan over boeddhistisch gerelateerde zaken in gesprek in Tweespraak. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.