Zen and the art of farting

Ongetwijfeld is zen het meest gebruikte – en misbruikte – woord uit het boeddhisme. Dat begon al met het boek ‘Zen and the art of Motorcycle Maintenance’ uit 1974 en onlangs verscheen ‘Zen and the art of Farting…’. Het aantal publicaties met als titel ‘Zen and….naar eigen keuze invullen’, is niet te tellen.

Het woord zen is mainstream geworden. Een tuin is zen of een bepaalde inrichting is zen. Een persoon kan zen zijn of een slapende kat. Ook op Twitter komen vele varianten langs. ‘Ik ga even in de tuin zitten #zen.’ ‘Druk druk druk! Tijd voor wat #zen.’ Je kunt het vergelijken met het woord ‘liefde’. Ook zo’n woord dat multi interpretabel is.

Vraag is: als zen op zoveel manieren geïnterpreteerd kan worden, waar staat het dan voor? Volgens de mainstream is zen synoniem aan rust, balans, helderheid, eenvoud, overzicht en strak design – think Apple! Allemaal positieve connotaties. Dat de zenpraktijk ook down and dirty,  confronterend en verre van helder kan zijn, weten alleen diegenen die in de strakke zendo op hun zwarte kussentjes zitten.

De verwarring over het woord zen is overigens eeuwenoud. Samurai strijders die het woord in de 13e eeuw tegenkwamen, wisten niet goed welke karakters ze moesten gebruiken om het woord te schrijven. Ze gebruikten per ongeluk karakters die ‘lendendoek’ betekenen. Het verhaal gaat dat de politicus Morikatsu op bezoek ging bij zenmeester Bukko. Morikatsu zei tegen een van de monniken: “Die samurai zijn zo stom het woord lendendoek te verwarren met zen.” De monnik was ontsteld en vertelde het Bukko, die er alleen maar om moest lachen. “Het klopt!” zei Bukko. “Dat wat het leven kracht geeft komt van voren en bij het sterven verlaat de kracht je aan de achterkant. Een lendendoek omwikkelt de organen van leven en dood. Als je diep genoeg contempleert op het begrip lendendoek, kom je tot de kern. Hier, gebruik deze lendendoek om die idioot Morikatsu die les te leren.”

De monnik ging naar Morikatsu en zwaaide de lendendoek voor zijn gezicht heen en weer. “Alle levende wezens zitten hier in,” zei hij. “Wat heb je daar op te zeggen?”
Morikatsu zei uiteraard niets…

Zen omvat alles. Laat het woord vooral rondreizen en mainstream worden.

Lees meer van Connie: http://conniefranssen.wordpress.com