• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Karaniya Metta Sutta

Karaniya Metta Sutta

17 februari 2021 door Hans Gijsen

Metta, mediteren op liefdevolle vriendelijkheid, is één van de vier Brahmavihara’s. Metta wordt meer en meer beoefend in combinatie met vipassana meditatie.

In de Pali-Canon is het Karaniya Metta Sutta één van de bronnen waarop de praktijk van mettameditatie terug te voeren is. Wat voor inspiratie kunnen we als vipassana-yogi’s halen uit de bestudering van dit sutta?

In een meer traditionele Theravada context wordt het metta-sutta gereciteerd door monniken en nonnen. Samen met het Ratana Sutta (de drie juwelen; Boeddha, Dhamma en Sangha) en het Maha Mangala Sutta (rijke zegen) behoort het metta-sutta tot de zogenaamde beschermverzen (paritta’s). Deze paritta’s worden door de monniken en nonnen gereciteerd om onheil af te wenden.

Het reciteren zelf zou een pacificerende werking op lichaam en geest kunnen hebben. De vibraties en de ademhaling die gepaard gaan met het chanten (zingen) van de sutta’s zou een kalme en goede geest bevorderen.

Het Karaniya Metta Sutta is te vinden in de verzameling van korte teksten (Khuddaka-Nikaya), zowel in het Sutta-Nipata als in het Khuddaka-Patha. Het Sutta-Nipata bestaat uit goed gesproken woorden van de Boeddha, bijna allemaal in versvorm. Het Khuddaka-Patha is het kleinste boek uit de Pali-Canon. Het bestaat uit 9 sutta’s en het dient als een inleiding of basis voor monniken/nonnen.

Karaniya wil zeggen: plicht, verplichting, opdracht, ‘klus’, dat wat gedaan moet worden. En aldus begint het sutta1:

Dit is de opdracht voor degene die vaardig het doel wil bereiken
die door wil breken naar de toestand van vrede:

Het doel is het bereiken van een vredige staat van geest geënt op bijbehorende mentale kwaliteiten en gedragingen:

Kundig, oprecht, en eerlijk,
gemakkelijk te instrueren, zachtaardig, en niet verwaand,
tevreden en gemakkelijk te ondersteunen,
met weinig plichten, lichtvoetig levend,
met vreedzame zinnen, wijs,
bescheiden, en niet gretig bij supporters.

Doet niet het geringste  dat de wijzen later zouden kunnen afkeuren.

In totaal worden vijftien kwaliteiten genoemd. De eerste veertien behoren tot goed gedrag (in lichaam, spraak en geest) die ontwikkeld kunnen worden. Ze behoren tot de zogenaamde caritta-sila (deugdzaam gedrag). De laatste kwaliteit behoord tot de varitta-sila, waarbij men zich onthoud van bepaald gedrag. Dit alles behoort tot de ethische voedingsbodem (sila) waarop concentratie (samadhi) en wijsheid (panna) zich kunnen ontwikkelen2.

Het sutta vervolgt met de meditatie:

Denk: Gelukkig, vredig,
mogen alle wezens gelukkig zijn.
Welke wezens er ook mogen zijn,
zwak of sterk, zonder uitzondering,
lang, middelmatig, kort,
verfijnd, schaamteloos,
zichtbaar en onzichtbaar,
dichtbij & ver weg,
geboren en op weg naar geboorte:
Mogen alle wezens gelukkig zijn.

Centraal in deze beoefening is de slogan: “Mogen alle wezens gelukkig zijn”. Deze wens wordt twee keer genoemd. Het begint als een mentale oefening, met ‘denken’.  Mahasi Sayadaw beschrijft in zijn Brahmavihara Dhamma 3 hoe ‘metta’ kan leiden tot diepe concentratie (Jhana) en hoe dat gecombineerd kan worden met het ontwikkelen van inzicht (Vipassana). Meestal wordt de slogan door ons westerlingen als een soort ‘gebed’ c.q. ‘wens’ uitgesproken. Mahasi Sayadaw benadrukt dat het cultiveren van ‘metta’  en het bereiken van Jhana veel toewijding vraagt onder begeleiding van een kundige meditatieleraar.

De beoefening van metta is bij uitstek een sociaal gebeuren. Het benadrukt de verbondenheid met alle levende wezens, zelfs de onzichtbare wezens die gevangen zijn in samsara. Dit geeft aan dat boeddhistische ascese nooit een geïsoleerde activiteit is, los van de mensheid, je helemaal terugtrekken op een ‘eiland’. Daarin spelen ook de andere drie Brahmavihara’s een rol: compassie (karuna), medevreugde (mudita) en gelijkmoedigheid (upekkha).

Dan als contrast, nog maar eens extra benadrukken wat het niet zou moeten zijn. Dus geen ‘moge je branden in de hel’ gedachtes of de ‘duizend bommen en granaten’-wolkjes zoals we die in stripboeken tegen komen:

Laat niemand een ander misleiden

of waar dan ook verachten,

of door middel van boosheid of irritatie

wensen dat een ander lijdt.

Metta is echter niet alleen geënt op ‘denken’ maar wordt bij uitstek ontwikkeld op ‘gevoel’, en wel hele sterke positieve gevoelens.

In het sutta wordt dit op zeer krachtige wijze als volgt verwoord:

Zoals een moeder haar leven zou riskeren
om haar kind, haar enige kind, te beschermen,
zo zou men een grenzeloos hart moeten cultiveren
met betrekking tot alle wezens.

In het Tibetaans boeddhisme is een oefening te vinden die hier heel sterk op lijkt: stel je voor dat alle levende wezens ooit je moeder geweest zijn in het oneindige rad van geboorte en wedergeboorte.

Hier komen ‘denken’ (wilskracht) en ‘gevoel’, hoofd en hart, samen. Vanuit die krachtige positieve energie, wordt metta vervolgens uitgebreid tot in de verste uithoeken van het heelal: 

Met een goede wilskracht voor de hele kosmos,
cultiveer een grenzeloos hart:
Boven, onder en overal rondom,
onbelemmerd, zonder vijandschap of haat.

Én, …metta is te cultiveren in elke lichamelijke houding:

Of men nu staat, loopt,
zit, of ligt,
zolang men alert is,
moet men zich hierop richten met aandacht.
Dit wordt een subliem verblijven genoemd,
hier en nu.

Mahasi Sayadaw noemt dat als één van de redenen waarom metta en vipassana goed gecombineerd kunnen worden. ‘Aandacht’ (sati) is hier de sleutel. Sati is voor vipassana en metta van belang. Hij noemt deze paarsgewijze ontwikkeling van samatha en vipassana ‘yuganaddha’.4

‘Subliem verblijven’ wordt ook wel vertaald met ‘goddelijk verwijlen’. Het is een toestand van sterke positieve concentratie, een goed hart dat dient als voedingsbodem voor de uiteindelijke bevrijding (Nibanna). En als voedingsbodem voor anderen om in contact te komen met de Dhamma.

Tot slot het uiteindelijke doel, waarin de sprong gemaakt wordt van metta naar bevrijding: 

Niet vooringenomen met opinies,
deugdzaam en begiftigd met de juiste zienswijze,
verlangen naar sensuele genoegens overwonnen,
zal men nooit meer
in de baarmoeder herboren worden.

Volgens Mahasi Sayadaw is dat alleen mogelijk als metta – en met name het daarmee gepaard gaande nivo van concentratie (Jhana) – als contemplatie (metta-sati) genomen wordt.

Niet in de moederschoot herboren worden, verwijst naar de ‘niet-meer-terugkerende’ (Anagami), de derde staat van bevrijding.5

Tot slot nog twee opmerkingen:

a. Sommigen, vaak mensen met een christelijke achtergrond, reageren allergisch op het reciteren van de slogan ‘Mogen alle levende wezens gelukkig zijn’. Als dat bij jou het geval is, probeer je dan te realiseren dat de mentale staat en het daarbij behorende gevoel belangrijker zijn voor de beoefening van metta dan de slogan. Je kunt krachtig positief, warm gevoel vanuit je hartstreek cultiveren, voorbij de woorden.

b. In dit sutta wordt de relatie tussen moeder en kind als voorbeeld genomen. Sommigen hebben helemaal geen warm, positief gevoel bij hun moeder (of vader). Probeer dan een sterk warm en positief gevoel uit je herinnering te halen die gekoppeld is aan een andere situatie of gebeurtenis. Gebruik dat warme gevoel om je metta op te ontwikkelen.

Moge de aansporing die van het metta-sutta uitgaat bijdragen aan de bevrijding van alle levende wezens.

Voetnoten:
1. Vrije vertaling van de Engelse versie van Thanissaro Bhikkhu: http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/snp/snp.1.08.than.html. Andere goede bron: de vertaling van Jan de Breet & Rob Janssen van de uitgeverij Asoka.
2. Zie de indeling van Buddhagosa, Visuddhimagga (het pad van zuivering).
3. Mahasi Sayadaw, Brahmavihara Dhamma. Rangoon: Dhammadhana, 1985. Online: http://www.buddhanet.net/pdf_file/brahmavihara.pdf
4. De combinatie van metta met vipassana wordt bij SIM-retraites regelmatig toegepast, o.a. door het echtpaar Patricia en Charles Genoud, Ank Schravendeel en anderen.
5. Het Theravada boeddhisme kent vier nivo’s van bevrijding: de stroom-winnaar (Sotapanna), de eenmalig-terugkerende (Sakadagami), de niet-meer-terugkerende (Anagami) en de volledig bevrijde (Arahant).
Dit artikel verscheen eerder in SIMsara en op 14 oktober 2013 in het Boeddhistisch Dagblad.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Geluk, Gezondheid, Mahayana, Theravada Tags: Brahmavihara’s., Hans Gijssen, Karaniya Metta Sutta, meditatie, Pali-canon, SimSara

Lees ook:

  1. Karaniya Metta Sutta – aansporing om goed te doen en een goed hart te cultiveren
  2. Karaniya Metta Sutta
  3. De meditatiemengelmoes
  4. Het uitwisselingsgesprek tijdens retraites

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans Gijsen

is psycholoog, zangpedagoog en voorzitter van de SIM. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
29 mrt
Online Lezingenserie 'Universele Broederschap: de fundamentele gelijkheid van al het leven (1)
29 mrt 23
29 mrt
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 mrt 23
30 mrt
ONLINE - Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
30 mrt 23
30 mrt
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
30 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Waarin zwemt de zee?
    • Het jaar 2023 – dag 87 – knipoogvliegen
    • Statiegeld op blik en de strijd achter de schermen
    • Dalai Lama benoemt Mongoolse jongen tot derde hoogste boeddhistische spirituele leider
    • Wakker Dier stapt naar de rechter om onverdoofde vissenslacht

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens