In De vonk en de vlam worden vijf levens beschreven van mensen die geprobeerd hebben om de kern van zen tot uitdrukking te brengen. In het leven van de zenmeesters Dogen, Basho en Ryokan, de Engelse schrijver R.H. Blyth en de Nederlandse Sumi-E-meester Marjon de Jong is de vonk van zen ooit ontvlamd. Ieder op hun eigen wijze hebben zij dat vuur weer doorgegeven aan volgende generaties.
In dit boek zijn we er getuige van hoe de kern en de ware betekenis van zen door de eeuwen heen is vormgegeven in filosofie, poëzie en beeldende kunst. Het laat zien dat zen ten diepste een levenskunst is, gebaseerd op een heldere, zuivere waarneming van de wereld die ontdaan is van iedere conceptuele invulling. De haiku, als uiting van die levenskunst, speelt hierbij een belangrijke rol. De omslagillustraties zijn gemaakt door Marjon de Jong, wier leven ook wordt beschreven.
Han van den Boogaard (1956) maakte na het afronden van zijn studie psychologie in 1980 een reis naar het Verre Oosten. In India bezocht hij onder meer de ashram van Osho. Deze reis is van grote invloed op hem geweest.
In de jaren 1990 verdiepte Han zich vooral in het gedachtengoed van zen. Vervolgens raakte hij geïnteresseerd in de boeken en geschriften van Barry Long en in de jaren daarna werd hij geïnspireerd door het leven van Ramana Maharshi. Hij schreef daarover de biografie Sprekende Stilte – Leven en leer van Sri Ramana Maharshi. Kort daarna schreef hij zijn eerste artikel voor InZicht, tijdschrift over non-dualiteit, waarvan hij een aantal jaar hoofdredacteur was. Zijn laatste boek Zen en de kunst van het kijken verscheen in april 2018.
Han van den Boogaard was vanaf de jaren 1980 was hij o.a. werkzaam als freelance journalist, vertaler, onderwijskundige, acupuncturist en psychologiedocent.
‘Er is alleen maar Nu. Dat is één van de dingen die ik al lang geleden zag. Zo helder als wat, nooit meer aan getwijfeld. Maar het heeft heel veel consequenties en de meeste mensen doordenken niet wat dat betekent: dat wat er nu concreet ervaren wordt, het enige is. En dan niet zozeer wat er ervaren wordt, maar het ervaren zelf. Je moet dus door de vorm die het ervaren aanneemt heen leren kijken. Er is alleen ervaren, dat kun je ook Nu noemen. De woorden Hier, Nu, Dit verwijzen allemaal naar hetzelfde, naar het enige dat er is.’
Zen door de eeuwen heen
Han van den Boogaard
ISBN: 978-94-93394353
NUR: 739
Prijs: € 24,99
Uitvoering: gebonden
Omvang: ca. 240 pagina’s
Vertaling: Erik Thé
Uitgeverij Samsara
Siebe zegt
Het idee dat je als het ware vóór conceptuele invulling, een objectieve, zuivere, heldere kijk op de wereld hebt, is volgens mij de illusie die de Boeddha precies doorprikt. Er is eigenlijk niet zoiets als een heldere zuivere waarneming van de wereld. Maar de wereld, het Al, alles wat we waarnemen, is een projectie, een constructie die elk moment voorwaardelijk ontstaat. Dit hangt af van onze zintuigen, de zenuwen, het brein, de gewoonten. Dat alles samen bepaalt onze waarnemingen.
Voor een deva is de wereld heel anders dan voor een mens. En voor een dier weer anders dan voor een mens.
wat
Je doet je ogen open en op dat moment zijn er allerlei onbewuste processen actief die invullen wat we zien en hoe we zaken zien, voelen, ruiken etc. Volgens mij is alles invulling op deze manier.
Hoe dan ook, het idee dat je zonder conceptuele invulling alles ziet zoals het werkelijk is, helder en zuiver, dat claimt veel te veel vind ik.